Czy czas na płacę minimalną zależną od regionu? „Ryzyko politycznego kosztu jest zbyt duże”

Rafał Nowak-Bończa
O tym się mówi
Poniedziałek, 2025.06.16

— Płaca minimalna rośnie automatycznie, ustawowo, bez odniesienia do produktywności. Działa trochę jak administracyjny game changer — mówi dr Bartosz Banduła, dziekan Wyższej Szkoły Zarządzania i Bankowości w Krakowie. W rozmowie z Radiem Kraków ekspert tłumaczy, dlaczego jednolita stawka może zagrażać konkurencyjności regionów i jak zróżnicowanie płacy minimalnej mogłoby zmniejszyć presję płacową i inflacyjną.

"Jednolita stawka płacy minimalnej w całym kraju nie uwzględnia ogromnych różnic w poziomie rozwoju gospodarczego między regionami" - mówi dr Banduła. Fot. pexels

Podwyżka płacy minimalnej o 3% w 2025 roku zbliża ją niebezpiecznie do mediany i średniej krajowej, co może wywołać presję płacową wśród pracowników zarabiających powyżej minimum.
Płaca minimalna rośnie ustawowo, bez powiązania z produktywnością – to zaburza mechanizmy rynkowe i może napędzać inflację, szczególnie w sektorze dóbr konsumpcyjnych.
Ekspert postuluje regionalizację płacy minimalnej, uzależnioną od lokalnego poziomu wynagrodzeń (50–55% średniej regionalnej), ale przyznaje, że to rozwiązanie trudne politycznie do wdrożenia.

Posłuchaj całej rozmowy

Podwyżka płacy minimalnej - konsekwencje dla rynku pracy

Rząd proponuje wzrost płacy minimalnej o 3% w 2026 roku – do 4806 zł brutto oraz stawki godzinowej do 31,40 zł. W kontekście inflacji może się to wydawać niewielkie, ale – jak zauważył dr Banduła – w ostatnich latach płaca minimalna rosła szybciej niż inflacja, co oznacza realny wzrost dochodów minimalnych.

Gość Radia Kraków zwraca jednak uwagę na niebezpieczną zbieżność - wskaźnik płacy minimalnej zaczyna zbliżać się do mediany (7266 zł) i średniej krajowej (9102 zł), co może wpływać na konkurencyjność rynku pracy oraz presję płacową – szczególnie wśród osób zarabiających około mediany, które mogą domagać się podwyżek, gdy dystans do płacy minimalnej się zmniejszy.

Płaca minimalna jest waloryzowana niemalże automatycznie, ustawowo, bez analizy produktywności czy wzrostu produktywności osób, które zarabiają właśnie w okolicach tej płacy minimalnej. Natomiast normalne czynniki rynkowe, które wpływałyby na kształtowanie wynagrodzeń dotyczyłyby produktywności, zyskowności przedsiębiorstw. Jeżeli dany pracownik produkuje więcej, wytwarza więcej korzyści ekonomicznych dla przedsiębiorstwa, to prawdopodobnie miałby szansę na podwyżkę

– ocenia dr Banduła.

Regionalizacja płacy minimalnej – szansa czy zagrożenie?

Dr Bartosz Banduła podkreśla, że jednolita stawka płacy minimalnej w całym kraju nie uwzględnia ogromnych różnic w poziomie rozwoju gospodarczego między regionami. W efekcie w słabiej rozwiniętych regionach płaca minimalna staje się zbyt wysoka w stosunku do lokalnej średniej – prowadzi to do spłaszczenia płac, utrudniając różnicowanie wynagrodzeń w zależności od kwalifikacji. W ośrodkach metropolitalnych (np. Kraków, Warszawa) ta sama płaca jest niewystarczająca, by nadążyć za rosnącymi kosztami życia.

Prof. Bartłomiej Biga: "Populizm w ekonomii to zbyt uproszczona odpowiedź na poważny problem"

Gość audycji O Tym Się Mówi tłumaczy, że płaca minimalna chroni tych pracowników, którzy zarabiają najsłabiej i są w najsłabszej pozycji rynkowej, czyli w tych obszarach, które są słabiej rozwinięte gospodarczo. Dodaje też, że we współczesnym dyskursie ekonomicznym coraz częściej mówi się o tym, żeby płaca minimalna była zróżnicowana nie tyle na poziomie kraju, co na poziomie regionów.

Są sugestie, by spojrzeć na to, jak wygląda gospodarka danego regionu i w tym nurcie spróbować dopasować ten wskaźnik płacy minimalnej do rzeczywistego potencjału gospodarczego danego regionu. To by na pewno spowodowało, że nie byłoby tej odgórnej presji płacowej, jeśli chodzi o te ośrodki metropolitalne, które są lepiej sytuowane gospodarczo, a te, które są słabiej

– zauważa dr Banduła.

Jak podaje ekonomista, wzorcowa relacja to 50–55% średniego wynagrodzenia regionalnego – zgodnie z badaniami OECD i praktykami niektórych krajów (np. Kanada, USA w niektórych stanach).

Takie rozwiązanie ma też swoje minusy: ryzyko „stygmatyzacji” regionów (gorsza Polska B) , napięcia społeczne, utrudnienia administracyjne.

W opinii dr. Banduły ryzyko politycznego kosztu wdrożenia tego rozwiązania – jest jednak zbyt duże.

Autor:

Rafał Nowak-Bończa

Komentarze (3)

GJN

Gdzie jest normalność

2025-06-23

Płaca minimalna to socjalistyczny twór, który nie powinien istnieć. Każdy sam jest w stanie określić wartość swojej pracy i decydować o tym, na jakie warunki się godzi lub nie.

Abbaa

2025-06-17

Problem w tym, że nikt nie chce być tym, kto powie głośno: „nie wszędzie jest tak samo

Ppp

2025-06-17

Bzdura - wzrost płacy minimalnej jest REAKCJĄ na inflację, a ta dotyczy całej Polski, więc wzrost musi być taki sam w całej Polsce. Pozdrawiam.

Kultura

Sport

Muzyka

Audycje

Podcasty

Kontakt

Ramówka

Studia nagraniowe

Czy czas na płacę minimalną zależną od regionu? „Ryzyko politycznego kosztu jest zbyt duże”

Podwyżka płacy minimalnej - konsekwencje dla rynku pracy

Regionalizacja płacy minimalnej – szansa czy zagrożenie?

Komentarze (3)

Dodaj komentarz

Najnowsze

„Marzenie rowerzysty” – fraszka pani Renaty wygrywa konkurs

Poranki z rowerowymi nagrodami - słuchaj i wygrywaj!

Szpitale alarmują: seniorzy nie są odbierani przez rodziny

Kąśna Dolna: Kolekcja pamiątek po słynnym kompozytorze wciąż się powiększa

Sukces krakowskich lekarzy i kolejna zamknięta porodówka. Co wyczynem, co blamażem tygodnia?

(NIE)CODZIENNA. KINGA NOWAK ● Wernisaż w sklepie Witaminka, ul. Szpitalna 11

Od drewna do pelletu – droga od tradycji do ekologicznego ogrzewania domu

Kocyk lub leżak pod pachę i... do kina, ale plenerowego

Śmiertelny wypadek w Rabce-Zdroju. Trasa jest już przejezdna

Bialy Miś z Zakopanego nie wypromuje lokalnych artystow. Są też opóźnienia w produkcji

Na nic protesty mieszkańców? Coraz bliżej reaktywacji kamieniołomu w Dębniku k. Krzeszowic

Odstrzału nie będzie! Niedźwiedzie z Cisnej uratowane

Czy czas na płacę minimalną zależną od regionu? „Ryzyko politycznego kosztu jest zbyt duże”

Podwyżka płacy minimalnej - konsekwencje dla rynku pracy

Regionalizacja płacy minimalnej – szansa czy zagrożenie?

Komentarze (3)

Dodaj komentarz

Najnowsze

„Marzenie rowerzysty” – fraszka pani Renaty wygrywa konkurs

Poranki z rowerowymi nagrodami - słuchaj i wygrywaj!

Szpitale alarmują: seniorzy nie są odbierani przez rodziny

Kąśna Dolna: Kolekcja pamiątek po słynnym kompozytorze wciąż się powiększa

Sukces krakowskich lekarzy i kolejna zamknięta porodówka. Co wyczynem, co blamażem tygodnia?

(NIE)CODZIENNA. KINGA NOWAK ● Wernisaż w sklepie Witaminka, ul. Szpitalna 11

Od drewna do pelletu – droga od tradycji do ekologicznego ogrzewania domu

Kocyk lub leżak pod pachę i... do kina, ale plenerowego

Śmiertelny wypadek w Rabce-Zdroju. Trasa jest już przejezdna

Bialy Miś z Zakopanego nie wypromuje lokalnych artystow. Są też opóźnienia w produkcji

Na nic protesty mieszkańców? Coraz bliżej reaktywacji kamieniołomu w Dębniku k. Krzeszowic

Odstrzału nie będzie! Niedźwiedzie z Cisnej uratowane

Kontakt

12 630 61 01

Wyślij wiadomość

Wyślij opinię