ZAGADKA REGIONALNA (24.12.)
- A
- A
- A
"Pejzaże regionalne" Audycja z dn. 24.12. 2023 r. WIGILIA
ŻUKOWICE STARE - to wieś w gminie LISIA GÓRA w powiecie tarnowskim.
Tam przed 150. laty w Wigilię Bożego Narodzenia 24.12. 1883 r. urodził się przyszły aktor teatralny i filmowy, pisarz, publicysta, założyciel i dyrektor Teatru "ATENEUM" w Warszawie.
Ukończył szkołę podstawową w TARNOWIE.
Relegowany z tarnowskiego gimnazjum za działalność w postępowej organizacji patriotyczno-radykalnej Promieniści, gdzie wraz z MARIANEM KUKIELEM (1885 -1973) i KAROLEM RADKIEM (1885 - 1937) współtworzył koło tarnowskie.
Początkowo trafił do gimnazjum w JAŚLE.
Maturę złożył eksternistycznie w 1903 r. w gimnazjum w BOCHNI.
Na Uniwersytecie Jagiellońskim studiował prawo, historię sztuki, polonistykę i przyrodę, jednak po dwóch semestrach przerwał studia.
Na utrzymanie zarabiał jako korektor w socjalistycznym dzienniku "NAPRZÓD" wydawanym przez Polską Partię Socjalistyczną.
Jeszcze podczas studiów zaczął interesować się teatrem.
W 1904 r. zaczął występować w Teatrze Ludowym w KRAKOWIE przy ulicy Krowoderskiej.
Zmarł w 1945 r. i spoczął na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie.
Jest dziś patronem stołecznego Teatru "Ateneum" oraz teatrów w ŁODZI i OLSZTYNIE.
Na południu Polski ma ulice w Krakowie, Tarnowie, Oświęcimiu i Tychach.
Proszę podać jego imię i nazwisko.
ADRES INTERNETOWY: [email protected]
do godz. 7.30 dnia 24.12. 20023 r.
UPOMINKI:
tomik " KRAKÓW POEZJI" Jacka Lubarta - Krzysicy i Wojtka Kowalczyka
tomik poezji "WSZECHŚWIAT W NAS" Zbigniewa Mirosławskiego
Almanach Ogólnopolskiego Konkursu Poetyckiego O złotą gałązkę jabłoni"
płyta CD "Wracają słowa, wracają dźwięki" 95 lata Radia Kraków".
płyta CD (podwójna) z nagraniami organowymi w polskim kościele Świętych Piotra i Pawła w TBILISI w Gruzji
WANDA ŁOMNICKA - DULAK poetka i regionalistka z PIWNICZNEJ - ZDROJU, członkini Zespołu "DOLINA POPRADU" przypomina zwyczaje Górali Nadpopradzkich związane z dniem WIGILII BOŻEGO NARODZENIA.
Z czego przyrządzano postne potrawy wigilijne, kto podawał do stołu, czy były na nim talerze, dlaczego koń nie otrzymywał wigilijnego jadła i kiedy pojawił się w chatach podłaźnik?
Posłuchaj także wigilijnego wiersza piwniczańskiej poetki !
JOLANTA MARTIS pochodzi z OSTROŁĘKI.
Jest psycholożką i misjonarką świecką.
Wraz z mężem MAXEM i córką KASIĄ od 3 lat mieszka w Żywcu, dokąd przeprowadziła się z Wielkiej Brytanii.
Wspomina lata dzieciństwa i porównuje atmosferę przeżywania Bożego Narodzenia w rodzinnej okolicy, z tą, z którą spotkała się w Żywcu.
Opisuje też bożonarodzeniowe tradycje w Anglii, na Timorze Wschodnim oraz w południowych Indiach, skąd pochodzi rodzina jej męża.
Posłuchaj!
Rok 2023 był rokiem jubileuszu 135 lecia Muzeum Diecezjalnego w Tarnowie.
Założył go w 1888 r. profesor historii Kościoła i prawa w Seminarium Duchownym w Tarnowie, jego ówczesny rektor ks. JÓZEF BĄBA (1849 - 1936).
Urodził się w biednej rodzinie rolniczej w PŁAZIE koło Chrzanowa.
Po zdaniu matury w Gimnazjum św. Anny w Krakowie, wstąpił do służby w austriackiej armii i w Wiedniu studiował teologię.
Święcenia kapłańskie przyjął w Wigilię Bożego Narodzenia 24.12.1874 r. z rąk biskupa tarnowskiego JÓZEFA ALOJZEGO PUKALSKIEGO (1798 -1885)
Jak potoczyła się dalsza kariera tego duchownego, założyciela pierwszego na polskich ziemiach muzeum kościelnego? - wyjaśnia historyk sztuki, dyrektor Muzeum Diecezjalnego w Tarnowie ks. dr PIOTR PASEK.
Posłuchaj!
TADEUSZ TERTIL (1864 -1925) prawnik i polityk, był burmistrzem TARNOWA w latach 1907 -1923.
Położył ogromne zasługi dla rozwoju infrastruktury miejskiej, nie opuścił Tarnowa w czasie okupacji rosyjskiej od listopada 1914 r. do maja 1915 r.
O jego rodzicach, o latach młodzieńczych, działalności adwokackiej i niepodległościowej przed wyborem na urząd burmistrza, opowiada tarnowski historyk WOJCIECH SYPEK - autor przygotowywanej do druku publikacji " TADEUSZ TERTIL - TARNOWSKI MĄŻ STANU".
Posłuchaj !
Historyk ADRIAN RAMS jest kustoszem Muzeum Miasta Jaworzna.
Wiosną tego roku detektorysta przekazał placówce przedmiot znaleziony w trudnodostępnym terenie na granicy Jaworzna i Chrzanowa.
To toporek, który został poddany ekspertyzie prof. MACIEJA PAWLIKOWSKIEGO z Akademii Górniczo - Hutniczej.
Czy udało się określić wiek i pochodzenie tej siekierki i czy będzie ona nowym eksponatem jaworznickiego Muzeum?
Posłuchaj!
TADEUSZ GILLERT urodził się w 1932 r. w KRAKOWIE.
Zmarł w maju 2021 roku.
Był inżynierem górnikiem, absolwentem AGH, ale do historii przeszedł jako wybitny konstruktor krakowskich szopek.
W Konkursie szopek krakowskich uczestniczył od 1948 r.
W roku 2017 otrzymał Odznakę honorową "Zasłużony dla Kultury Polskiej".
Był członkiem Stowarzyszenia Nieprofesjonalnych Plastyków Ziemi Krakowskiej i Stowarzyszenia Twórców Ludowych.
Mieszkał w KRZESZOWICACH.
Wspomina go jego sąsiadka MARIA OSTROWSKA - emerytowana nauczycielka języka polskiego w Liceum Ogólnokształcącym w Krzeszowicach.
Posłuchaj!
Jedną z atrakcji CIĘŻKOWIC jest Skamieniałe Miasto.
To rezerwat przyrody nieożywionej położony na prawym brzegu rzeki BIAŁA DUNAJCOWA na Pogórzu Ciężkowickim, na grzbiecie oraz na zachodnich i północnych stokach wzniesienia SKAŁA (367 m).
Kiedy powstały te skały, z czego są zbudowane i jakie legendy wiążą się z tym miejscem ? - wyjaśnia przewodniczka beskidzka KATARZYNA HOŁDA - edukatorka Małopolskiego Centrum Edukacji Ekologicznej w CIĘŻKOWICACH w powiecie tarnowskim.
Posłuchaj!
Komentarze (0)
Najnowsze
-
21:39
Bez bisów, oklasków i przemówień: Koncert Memento vitae
-
20:20
Czarodziejska Góra Tomasza Manna – czas, choroba i sens życia
-
20:07
Czas, choroba i spór o duszę — „Czarodziejska Góra” w Państwie Filozofów
-
17:08
Cmentarz na Pęksowym Brzyzku - inny niż wszystkie
-
17:02
Wypadek w Kalwarii Zebrzydowskiej na DK 52. Ranna jest jedna osoba
-
16:21
Tata Mr Krime’a. O Leszku Długoszu opowiada jego syn, Wojciech
-
15:44
Już po raz 24. ratują sądeckie nekropolie. Wesprzeć zbiórkę można także płacąc kartą
-
15:10
Słowacki Tatrzański Park Narodowy zamyka wysokogórskie odcinki szlaków turystycznych
-
15:05
Dobra śmierć. O godnym odchodzeniu dawniej i współcześnie
-
14:30
Kulturalne centrum Wadowic na nowo - więcej przestrzeni w środku, aranżacja zieleni na zewnątrz
-
14:15
Dziewięciolatek z Nowego Targu oślepiał laserem pilotów. Sprawą zajął się sąd rodzinny
-
13:44
W okolicy krakowskich cmentarzy tłok, lepiej wybrać komunikację miejską
-
12:37
"Każdy był mi bliski". Krakowianie odwiedzają groby na cmentarzu Rakowickim