Urząd Miasta Krakowa i Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej zawarły porozumienie na współfinansowanie przedsięwzięć niskoemisyjnych, polegających na wymianie nieekologicznych źródeł ciepła oraz termomodernizacji budynków.
Przystępując do rządowego programu "Stop Smog" miasto otrzyma 34,5 mln zł dofinansowania z Funduszu Termomodernizacji i Remontów, a 15,5 mln zł wyłoży na ten cel jako wkład własny. W sumie 50 mln zł w ciągu trzech lat (2022-2024) posłuży wymianie 756 kopciuchów i termomodernizacji 289 budynków. Projekt obejmie budynki mieszkalne jednorodzinne najmniej zamożnych gospodarstw domowych, co odpowiada 2,1 proc. łącznej liczby budynków mieszkalnych jednorodzinnych na obszarze Krakowa.
"O 30 proc. zmniejszy się zapotrzebowanie na energię dostarczaną na potrzeby ogrzewania budynków mieszkalnych jednorodzinnych i podgrzewania wody użytkowej, liczone łącznie dla wszystkich przedsięwzięć niskoemisyjnych objętych porozumieniem między NFOŚiGW a Krakowem" – powiedział wiceprezes NFOŚiGW Paweł Mirowski, cytowany w materiałach prasowych.
Zgodnie z wtorkowymi informacjami magistratu, to pierwsze tak duże bezzwrotne dofinansowanie na przedsięwzięcia z zakresu poprawy jakości powietrza pozyskane przez miasto w ostatnich latach.
"Przystąpienie do realizacji programu +Stop Smog+ przybliży Kraków do osiągnięcia jednego z naszych priorytetów, jakim jest osiągnięcie wymaganych standardów jakości powietrza. To kolejny program, po programie +Czyste Powietrze+, wdrażany przez NFOŚiGW i realizowany przez Kraków, który przyczyni się do poprawy jakości powietrza w mieście i pozwoli nam na realne wsparcie mieszkańców w przeprowadzaniu inwestycji z zakresu ochrony środowiska" – podkreślił zastępca prezydenta Krakowa Jerzy Muzyk.
Minister klimatu i środowiska Anna Moskwa tak skomentowała porozumienie: "Cieszę się, że razem z NFOŚiGW możemy realnie pomagać kolejnym samorządom w walce ze smogiem. Szczególnie teraz, gdy w tzw. sezonie grzewczym problem zanieczyszczających powietrze kopciuchów narasta. Tymczasem dodatkowe środki z programu +Stop Smog+ są na wyciagnięcie ręki dla wszystkich zainteresowanych gmin, które chcą pomóc swoim najmniej zamożnym mieszkańcom w wymianie źródła ciepła na ekologiczne i ociepleniu domu".
Z programu "Stop Smog" korzysta 11 gmin, w tym osiem z województwa małopolskiego (Brzesko, Kraków, Limanowa, Niepołomice, Skawina, Spytkowice, Sucha Beskidzka i Tuchów) oraz trzy ze śląskiego (Pszczyna, Rybnik i Sosnowiec). Na etapie podpisywania są kolejne dwa porozumienia z gminami woj. mazowieckiego (Dąbrówka i Raszyn). W sumie na rzecz poprawy jakości powietrza zrealizowanych będzie 2151 niskoemisyjnych inwestycji o łącznej wartości 112,3 mln zł, w tym 72,8 mln zł z budżetu państwa i 34,8 mln zł wkładu własnego gmin.
Zadania związane z wdrażaniem programu "Stop Smog", który jest finansowany z Funduszu Termomodernizacji i Remontów, od 1 stycznia 2021 r. realizują Ministerstwo Klimatu i Środowiska oraz Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Zasilenia finansowe programu przewidziano na lata 2019-2024. Do tej pory na jego realizację przeznaczono 180 mln zł. W obecnie prowadzonym naborze, od 31 marca 2021 r., do rozdysponowania były przeszło 142 mln zł. Na lata 2022-2024 NFOŚiGW planuje przeznaczyć na realizację przedsięwzięć niskoemisyjnych w ramach programu "Stop Smog" 518 mln zł.
O dotacje na likwidację lub wymianę źródeł ciepła na niskoemisyjne oraz termomodernizację w budynkach mieszkalnych jednorodzinnych osób najmniej zamożnych mogą starać się: gminy, związki międzygminne, powiaty, związek metropolitalny w województwie śląskim.
Wnioskodawcy w programie "Stop Smog" mogą uzyskać do 70 proc. dofinansowania kosztów inwestycji. Pozostałe 30 proc. stanowi wkład własny samorządu. Dzięki temu mieszkańcy gmin – położonych na obszarze, gdzie obowiązuje tzw. uchwała antysmogowa – mogą otrzymać dotację do 100 proc. kosztów przedsięwzięcia. Średni koszt realizacji niskoemisyjnych inwestycji w jednym budynku, a w przypadku budynku o dwóch lokalach – w jednym lokalu, nie może przekroczyć 53 tys. zł.
Ostatecznym beneficjentem programu "Stop Smog" są osoby, których przeciętny miesięczny dochód, na jednego członka gospodarstwa domowego, nie przekracza 175 proc. kwoty najniższej emerytury w gospodarstwie jednoosobowym i 125 proc. tej kwoty w gospodarstwie wieloosobowym. Beneficjent musi m.in. być właścicielem lub współwłaścicielem budynku i faktycznie w nim mieszkać.
Gmina przystępująca do "Stop Smog" odpowiada za realizację przedsięwzięć na terenie nieruchomości swoich mieszkańców. Do jej zadań należy m.in. przeprowadzenie zamówienia na usługi i dostawy oraz roboty budowlane w ramach przedsięwzięć niskoemisyjnych, a także zapewnienie i organizacja zasobów niezbędnych do przygotowania i nadzoru nad realizacją tych przedsięwzięć oraz nad trwałością inwestycji.