Wystawa „TU rodziła się Solidarność” od 1 lipca w Tarnowie

Tarnów
Poniedziałek, 2020.06.29 12:57 ( Edytowany Poniedziałek, 2021.05.31 08:29 )

Ekspozycja zatytułowana „TU rodziła się Solidarność” obejmuje najważniejsze wydarzenia, które latem 1980 r. rozgrywały się w całym kraju. Fragment opowiadający o Małopolsce, o rodzącym się wielkim ruchu społecznym na ziemi tarnowskiej, sądeckiej i krakowskiej, przygotował Oddział IPN w Krakowie. W uroczystości otwarcia wystawy na tarnowskim Rynku 1.07 wezmą udział m.in. prezydent miasta Roman Ciepiela i dyrektor Oddziału IPN w Krakowie dr hab. Filip Musiał. Ekspozycja pozostanie w Tarnowie do 20 lipca 2020 r.

Wybór Tarnowa na inauguracyjną prezentację wystawy w Małopolsce nie jest przypadkowy. To w tym mieście 1 lipca 1980 r. w Fabryce Obrabiarek „Ponar” (Zakłady Mechaniczne) rozpoczął się pierwszy w Małopolsce kilkugodzinny strajk solidarnościowy. Do protestów przyłączyły się następnie załogi Przedsiębiorstwa Budownictwa Ogólnego i Zakładów Azotowych w Mościcach, gdzie dwukrotnie doszło do przerwania pracy. Przełomowym okazał się strajk w Fabryce Silników Elektrycznych „Tamel”. 31 sierpnia 1980 r. utworzono tam pierwszą grupę inicjatywną nowego – niezależnego od komunistycznych władz – związku zawodowego. Wkrótce podobne struktury zaczęły się formować także w innych zakładach pracy.

700 zakładów pracy w kraju

Latem 1980 roku Polacy, połączeni poczuciem wspólnoty, przeciwstawili się komunistycznemu totalitaryzmowi. Wprowadzenie 1 lipca podwyżek wywołało falę krótkich, spontanicznych strajków, które rozlały się po kraju. Aby stłumić protesty, władze spełniały lokalne postulaty robotników, lecz strajki i tak obejmowały kolejne ośrodki. W połowie sierpnia zastrajkowała Stocznia Gdańska. Powstał Międzyzakładowy Komitet Strajkowy, który ogłosił 21 postulatów. Jednym z nich było powstanie wolnych związków zawodowych, popierane przez setki zakładów pracy w całej Polsce.
W pamięci społecznej najsilniej zapisały się strajki w Trójmieście, Szczecinie i na Górnym Śląsku, gdzie strajkujący podpisali porozumienia z władzą komunistyczną, ale od lipca do września 1980 r. strajkowało w PRL 700 zakładów pracy. Trzeba pamiętać o masowym charakterze tych wystąpień. Nie tylko w Gdańsku, lecz także w tych kilkuset miejscach, czasem bardzo małych miejscowościach, rodziła się „Solidarność”, która zmieniła bieg historii.

Opozycja w Małopolsce

Już pod koniec lat 70. Małopolska była silnym ogniwem oporu wobec komunistycznego reżimu. Aktywni byli tutaj współpracownicy Komitetu Obrony Robotników, którzy po tragicznej śmierci studenta UJ Stanisława Pyjasa, w maju 1977 r., utworzyli Studencki Komitet Solidarności. To oni, upominając się o podstawowe prawa człowieka, odkryli faktyczny sens słowa „solidarność”.

W Małopolsce działały wszystkie odłamy przedsierpniowej opozycji, między innymi Konfederacja Polski Niepodległej, Ruch Obrony Praw Człowieka i Obywatela czy Chrześcijańska Wspólnota Ludzi Pracy. Pierwsza pielgrzymka Jana Pawła II do Polski, pozwoliła Polakom „policzyć się”. Wielu z tych, którzy poczuli wyjątkową atmosferę, panującą w Krakowie w czasie papieskiej wizyty, tworzyło później ogniwa „Solidarności”.

Zaczęło się w Tarnowie

Pierwszym strajkującym w Małopolsce zakładem była Fabryka Obrabiarek „Ponar” w Tarnowie, która 1 lipca 1980 r. na kilka godzin przerwała pracę. W lipcu strajkowały jeszcze inne zakłady w Tarnowie, a szersza fala protestów dotarła do Małopolski dopiero miesiąc później. 19 sierpnia pracę przerwała Huta im. Lenina – największy zakład w regionie. W kolejnych tygodniach strajkowali robotnicy z kilkunastu zakładów pracy w Krakowie, Nowym Sączu, Skawinie, Tarnowie i Wieliczce.

mat. prasowe/jgk

Komentarze (0)

Brak komentarzy

Najnowsze

Skontaktuj się z Radiem Kraków - czekamy na opinie naszych Słuchaczy

Pod każdym materiałem na naszej stronie dostępny jest przycisk, dzięki któremu możecie Państwo wysyłać maile z opiniami. Wszystkie będą skrupulatnie czytane i nie pozostaną bez reakcji.

Opinie można wysyłać też bezpośrednio na adres [email protected]

Zapraszamy również do kontaktu z nami poprzez SMS - 4080, telefonicznie (12 200 33 33 – antena,12 630 60 00 – recepcja), a także na nasz profil na Facebooku oraz Twitterze

Kultura

Sport

Muzyka

Audycje

Podcasty

Kontakt

Ramówka

Studia nagraniowe

Wystawa „TU rodziła się Solidarność” od 1 lipca w Tarnowie

Komentarze (0)

Dodaj komentarz

Najnowsze

Zamiast wulgaryzmów – sztuka. Murale zmieniają Osiedle Chemików w Oświęcimiu. ZDJĘCIA

Będą nowe żaluzje w Sukiennicach. Wykonają je rzemieślnicy z Pragi

Kiedy pomoc staje się przekroczeniem granic. O potrzebach i słuchaniu siebie nawzajem

Fabryka sztucznej inteligencji w AGH. Kraków stawia na suwerenną europejską AI

Kraków: pieszy zginął pod kołami samochodu

Czekaliśmy i się doczekaliśmy. Wszystkie odcienie złota w Tatrach

Tarnów przed trudnymi decyzjami. Mniej uczniów, więcej pytań o przyszłość szkół

Smutny szatan, deprawator, skandalista? Stanisław Przybyszewski powraca po stu latach

Policja udaremniła użycie pirotechniki podczas meczu Cracovii

Tunel już niemal gotowy! Zobacz, jak powstaje obwodnica Zabierzowa. ZDJĘCIA

Zakłócili spektakl w Operze Krakowskiej, usłyszeli zarzuty

W Wodociągach Chrzanowskich będą pracować krócej, a zarabiać tyle samo

Smutny szatan, deprawator, skandalista? Stanisław Przybyszewski powraca po stu latach

Skontaktuj się z Radiem Kraków - czekamy na opinie naszych Słuchaczy

Wystawa „TU rodziła się Solidarność” od 1 lipca w Tarnowie

Komentarze (0)

Dodaj komentarz

Najnowsze

Zamiast wulgaryzmów – sztuka. Murale zmieniają Osiedle Chemików w Oświęcimiu. ZDJĘCIA

Będą nowe żaluzje w Sukiennicach. Wykonają je rzemieślnicy z Pragi

Kiedy pomoc staje się przekroczeniem granic. O potrzebach i słuchaniu siebie nawzajem

Fabryka sztucznej inteligencji w AGH. Kraków stawia na suwerenną europejską AI

Kraków: pieszy zginął pod kołami samochodu

Czekaliśmy i się doczekaliśmy. Wszystkie odcienie złota w Tatrach

Tarnów przed trudnymi decyzjami. Mniej uczniów, więcej pytań o przyszłość szkół

Smutny szatan, deprawator, skandalista? Stanisław Przybyszewski powraca po stu latach

Policja udaremniła użycie pirotechniki podczas meczu Cracovii

Tunel już niemal gotowy! Zobacz, jak powstaje obwodnica Zabierzowa. ZDJĘCIA

Zakłócili spektakl w Operze Krakowskiej, usłyszeli zarzuty

W Wodociągach Chrzanowskich będą pracować krócej, a zarabiać tyle samo

Smutny szatan, deprawator, skandalista? Stanisław Przybyszewski powraca po stu latach

Kontakt

12 630 61 01

Wyślij wiadomość

Wyślij opinię