To już ostatni moment na remont drewnianej bożnicy w Wiśniowej. ZDJĘCIA

Kraków
Poniedziałek, 2018.12.17 16:52 ( Edytowany Poniedziałek, 2021.05.31 00:25 )

Jedna z trzech ostatnich drewnianych synagog w Polsce jest w fatalnym stanie. Chodzi o niszczejący zabytek z początku XX wieku w Wiśniowej koło Myślenic. Świątynia była zdewastowana w czasie II wojny światowej. Później zorganizowano tam siedzibę jednostki straży pożarnej.

Fot. Marek Lasyk

Posłuchaj, co mówi Agnieszka Wargowska-Dudek, dyrektor Gminnego Ośrodka Kultury i Sportu

Bożnica w Wiśniowej w ruinie

1 / 16

Synagoga jest ruiną. Wnętrze świątyni zostało zdewastowane przez nazistów w czasie II wojny światowej. Swoje ślady pozostawiło także użytkowanie tej budowli w czasach komunistycznych przez jednostkę straży pożarnej. Bożnica od lat stoi zamknięta. "Chcielibyśmy stworzyć tam niestandardowe muzeum poświęcone historii gminy Wiśniowa. Jeden z naszych projektów dotyczył "wiśniowskiej godki", drugi to wiśniowskie jarmarki rzemiosł i zawodów tradycyjnych. W obu przedsięwzięciach sięgamy do historii, tradycji, profesji. A przecież społeczność żydowska miała tu swoje profesje. Mamy wiele nagrań mieszkańców gminy pamiętających tamte czasy" - mówi Radiu Kraków Agnieszka Wargowska-Dudek, dyrektor Gminnego Ośrodka Kultury i Sportu.

Pomysł utworzenia muzeum w bożnicy pozytywnie ocenia Aneta Borowik, małopolska konserwator zabytków. "Myślę, że to bardzo dobra funkcja dla tego typu obiektu. Tylko najpierw trzeba będzie tam przeprowadzić podstawowe prace, które na pewno będzie trzeba podzielić na etapy, ze względu na koszty i czasochłonne postępowanie. Będziemy w tej sprawie kontaktować się z wójtem" - zapowiada Aneta Borowik.

Gmina Wiśniowa w 2016 roku przeprowadziła inwentaryzację obiektu i uzyskała pozwolenie na remont konserwatorski. Udało się także uzyskać dofinansowanie ze środków ministerialnych na część prac, jednak ostatecznie nie można było z tych pieniędzy skorzystać. "Pomimo wielu naszych starań, czas przetargowy był tak krótki, że żaden wykonawca nie zgłosił się do przetargu. I pieniądze przepadły" - tłumaczy Agnieszka Wargowska-Dudek.

W ratowanie synagogi zaangażowany jest Marek Stoszek z Polskiego Towarzystwa Historycznego, z oddziału w Myślenicach. Jak podkreśla - to unikat. "Z tego co mi wiadomo, to dwie takie bożnice znajdują się na Podlasiu. Jedna pełni funkcję sklepu, druga punktu katechetycznego, ta małopolska jest wolnostojąca. Ocalona tylko dzięki temu, że po wojnie była użytkowana przez różne instytucje. Ten zabytek jest wyjątkowy i świadczy o części tej kultury. Warto to ratować" - przekonuje w rozmowie z reporterką Radia Kraków Marek Stoszek.

Nad stanem synagogi boleje Tadeusz Jakubowicz, przewodniczący Gminy Żydowskiej w Krakowie. Jak przypomina - synagoga mogła być przeniesiona do Sądeckiego Parku Etnograficznego, jednak pomysł nie wypalił. Jakubowicz przyznaje też, że część winy jest po stronie samej społeczności żydowskiej. "Żydzi trochę nie potrafią zadbać o swoje dziedzictwo. A synagogi, cmentarze stanowią o naszym dziedzictwie. Naród bez dziedzictwa ginie. Za długo ta sprawa się ciągnie. Jeszcze trochę i po tej synagodze nie będzie śladu" - ocenia Jakubowicz.

Może nie będzie tak źle. W styczniu niedawno wybrany, nowy wójt gminy Wiśniowa ma się spotkać w sprawie synagogi z przedstawicielami myślenickiego Towarzystwa Historycznego i dyrekcją Gminnego Ośrodka Kultury i Sportu.

Bożnica służyła społeczności żydowskiej z Wiśniowej i sąsiednich miejscowości w okresie międzywojennym. W 1926 roku do synagogi miało miejsce uroczyste sprowadzenie Tory. Podczas II wojny światowej wnętrze zdewastowali naziści, a społeczność żydowska została wywieziona do Wieliczki i następnie do obozów śmierci.

Synagoga w środku jest pusta. Nie zachowały się żadne pamiątki, poza polichromiami zakrytymi dziś białą farbą.

Doprowadzenie obiektu do stanu nadającego do użytkowania wymaga w pierwszej kolejności całkowitej wymiany podłóg, stropów, pokrycia dachowego, stolarki okiennej i drzwiowej.

(Magdalena Zbylut/ew)

Komentarze (0)

Brak komentarzy

Najnowsze

Skontaktuj się z Radiem Kraków - czekamy na opinie naszych Słuchaczy

Pod każdym materiałem na naszej stronie dostępny jest przycisk, dzięki któremu możecie Państwo wysyłać maile z opiniami. Wszystkie będą skrupulatnie czytane i nie pozostaną bez reakcji.

Opinie można wysyłać też bezpośrednio na adres [email protected]

Zapraszamy również do kontaktu z nami poprzez SMS - 4080, telefonicznie (12 200 33 33 – antena,12 630 60 00 – recepcja), a także na nasz profil na Facebooku oraz Twitterze

Kultura

Sport

Muzyka

Audycje

Podcasty

Kontakt

Ramówka

Studia nagraniowe

To już ostatni moment na remont drewnianej bożnicy w Wiśniowej. ZDJĘCIA

Komentarze (0)

Dodaj komentarz

Najnowsze

Awaria wodociągu na al. Słowackiego w Krakowie. Wody nie będzie przez kilka godzin

Kościół razem z ubogimi, Leon XIV i duch Franciszka. "To nie jest papież trumpista"

Rośnie ruch ale i zyski spółki na płatnym odcinku autostrady A4

W Tychach sprawdzian aspiracji Wisły

W Małopolsce znowu cieplej

Aktualności komunikacyjne Radia Kraków 09.05

Nagranie z kaplicy Sykstyńskiej tuż po wyborze Leona XIV. Unikatowy film

„Papież środka”. Kim jest Leon XIV? Adam Szostkiewicz: „Zdrowy kompromis i styl Franciszka”

Papież Leon XIV: pokój niech będzie z wami wszystkimi

Jak będzie wyglądał Kościół z papieżem Leonem XIV na czele?

W Krakowie Dzwon Zygmunt uczcił wybór nowego papieża

Euforia w Watykanie! Biały dym ukazał się nad Kaplicą Sykstyńską

Kardynał Robert Prevost z USA nowym Biskupem Rzymu!

Skontaktuj się z Radiem Kraków - czekamy na opinie naszych Słuchaczy

To już ostatni moment na remont drewnianej bożnicy w Wiśniowej. ZDJĘCIA

Komentarze (0)

Dodaj komentarz

Najnowsze

Awaria wodociągu na al. Słowackiego w Krakowie. Wody nie będzie przez kilka godzin

Kościół razem z ubogimi, Leon XIV i duch Franciszka. "To nie jest papież trumpista"

Rośnie ruch ale i zyski spółki na płatnym odcinku autostrady A4

W Tychach sprawdzian aspiracji Wisły

W Małopolsce znowu cieplej

Aktualności komunikacyjne Radia Kraków 09.05

Nagranie z kaplicy Sykstyńskiej tuż po wyborze Leona XIV. Unikatowy film

„Papież środka”. Kim jest Leon XIV? Adam Szostkiewicz: „Zdrowy kompromis i styl Franciszka”

Papież Leon XIV: pokój niech będzie z wami wszystkimi

Jak będzie wyglądał Kościół z papieżem Leonem XIV na czele?

W Krakowie Dzwon Zygmunt uczcił wybór nowego papieża

Euforia w Watykanie! Biały dym ukazał się nad Kaplicą Sykstyńską

Kardynał Robert Prevost z USA nowym Biskupem Rzymu!

Kontakt

12 630 61 01

Wyślij wiadomość

Wyślij opinię