Radio Kraków
  • A
  • A
  • A
share

Finał letniej trasy Radia Kraków - Wakacyjne Skarby Małopolski z Wygiełzowa

Tegoroczną letnią trasę Radia Kraków kończymy wizytą w Parku Etnograficznym Krakowiaków Zachodnich w Wygiełzowie. Co blisko, to daleko, my zaś niezmiennie wyznajemy zasadę: #zwiedzajlokalnie, a jeśli podróżować w stronę Wygiełzowa, to podróżować w stronę krakowskich korzeni ludowych. W programie m.in. odbyliśmy bliskie spotkanie z kulturą Krakowiaków zachodnich, podsumowaliśmy letni sezon turystyczny a także... próbowaliśmy "ziemniaków po cabańsku". Program prowadzili Magdalena Zbylut-Wiśniewska i Tadeusz Marek.

Fot. Alicja Rzepa

Z WIZYTĄ W PARKU ETNOGRAFICZNYM KRAKOWIAKÓW ZACHODNICH W WYGIEŁZOWIE

Kościół z Ryczowa z roku 1623r., Chałupa półkurna z 1813r. czy spichlerz z 1726r. – to zaledwie trzy spośród 27 zabytkowych obiektów, które zobaczyć można w wygiełzowskim skansenie. Ekspozycja okazałych drewnianych budowli wzbogacona została  o elementy małej architektury, takie jak studnie, kapliczki i pasieki. Oprócz tego zobaczyć tu można chłopskie zagrody z sadami i ogródkami kwiatowymi oraz obiekty związane z  wiejską produkcją rzemieślniczą. W ostatnim w tym roku wydaniu Wakacyjnych Skarbów Małopolski pytamy o opowieści, które dziś, w XXI wieku snują zgromadzone w Parku drewniane budowle.

Wygiełzów odkryciem turystycznym

Turystów zarówno krajowych, jak i zagranicznych sukcesywnie przybywa, choć do wyników sprzed pandemii ciągle daleko. Z wiceprezeską Polskiej Organizacji Turystycznej Anną Salamończyk-Mochel wstępnie podsumowujemy wakacje 2023. Pytamy o zmiany zachowań turystów, nowe trendy w branży i o przyszłość Bonu Turystycznego.

Ziemniaki "po cabańsku", czyli ziemniaki prażone

Potrawa wraca do łask wśród mieszkańców okolic Chrzanowa. Początkowo żywili się nią cabanie (pasterze), czyli ludność napływowa, która osiedliła się tam podczas najazdów tatarskich w XIII wieku. Składniki, w tym przede wszystkim wkładka mięsna, były zmienne. Ziemniaki "po cabańsku" od 2011 roku są na Liście Produktów Tradycyjnych.

Przepis Koła Gospodyń Wiejskich w Olszynach

Składniki: 5 ziemniaków, 1 kg marchewki, 80 dkg cebuli, 1 kg boczku wędzonego, 1 kg kiełbasy, 20 dkg smalcu, 1 szklanka natki pietruszki, kilka liści kapusty, 2 łyżki soli i 1 łyżka pieprzu

Obrane ziemniaki kroimy w ćwiartki, bądź ósemki. Boczek, kiełbasę i marchewkę kroimy w plastry, a cebulę w piórka. Na dnie żeliwnego garnka układamy skórę z boczku i 3 łyżki smalcu. Na to kładziemy warstwę ziemniaków, następnie kolejno po warstwie kiełbasy, boczku, marchewki, cebuli i natki pietruszki. Doprawiamy solą i pieprzem. Czynność układania warstw powtarzamy. Na wierzch kładziemy resztę smalcu oraz liście z kapusty. Zamiast pokrywki stosuje się darń. Pieczemy na ognisku od 1 do 1,5 godziny. Gotowe prażone ziemniaki wsypujemy do dużej miski w celu wymieszania składników. Podajemy gorące.

Wijemy wianki
W skansenie w Wygiełzowie regularnie pojawiają się artyści ludowi, rzemieślnicy i rękodzielnicy. Anna Koblak żadnej formy rękodzieła się nie boi. Tworzy wycinanki, światy z opłatka, pająki, a jak trzeba - także kompozycje z kwiatów i ziół.

W świecie Krakowiaków zachodnich

„Posuwając się od południa, napotykamy bardzo zróżnicowany szczep Małopolan, który dzieli się na dwie główne gałęzie: krakowską i sandomierską. Najbardziej znana z gałęzi krakowskiej jest grupa Krakowiaków zachodnich, czyli właściwych, zajmująca nizinne tereny historycznego województwa krakowskiego (z wyjątkiem jego północnego skrawka). Usytuowana wokół starej stolicy i wielkiego centrum kulturalnego, wsławiona walkami kosynierów Kościuszki, malowana przez artystów Młodej Polski, nabrała rozgłosu znacznie przekraczającego granicę jej zasięgu. Ubiór krakowski stał się synonimem stroju ludowego, a nawet i narodowego” – pisze o Krakowiakach zachodnich etnograf, dr Janusz Kamocki. Czego nie wiemy o tej, tak ważnej dla Krakowa, grupie etnograficznej?

ZPiT Krakowiaczek

Zespół tańczy i śpiewa od 2003 roku. Instruktorką i choreografką jest Teresa Majewska. Grupa skupia dzieci od 6 roku życia i młodzież. Wystąpili już blisko 200 razy. Regularnie pokazują się na przeglądach i festiwalach krajowych i międzynarodowych. Prezentują przede wszystkim folklor Krakowiaków Zachodnich i Wschodnich, a także widowiska związane z lokalnymi obyczajami.

Zespół ludowy Bolęcinianie – jak śpiewają Krakowiacy zachodni?

To był 1997 rok, kiedy przy Kole Gospodyń Wiejskich w Bolęcinie powstał Zespół Folklorystyczny „Bolęcinianie”. Od 2006 roku członkowie i członkinie zespołu występują w osobnych grupach: żeńskiej – Bolęcanki oraz męskiej – Bolęcanie. W najnowszym wydaniu Wakacyjnych Skarbów Małopolski rozmawiamy o muzyce Krakowiaków zachodnich.

Autor:
Magdalena Zbylut-Wiśniewska

Wyślij opinię na temat artykułu

Najnowsze

  • 20:37

    Słoniki wreszcie zwycięskie

  • 20:22

    Bezbramkowe starcie Kolejorza z Pasami

  • 17:00

    Lista Niezapomnianych Przebojów Not: 1516 z 28.04.2024

  • 17:00

    Lista Niezapomnianych Przebojów Not: 1515 z 14.04.2024

  • 13:05

    50 lat muzycznej awangardy

  • 20:46

    Uwaga kierowcy - utrudnienia na obwodnicy Krakowa. Między węzłami Kraków Skawina a Kraków Południe w stronę Tarnowa… https://t.co/aWCDRAdztU

  • 18:19

    Kraków: prokuratura złożyła apelację od wyroku dla aktora Jerzego S. https://t.co/4IBqL4fLxF

  • 15:39

    #PomysłNaMajówkę w Bobowej. Choć Żydzi nie powrócili do miasteczka na stałe po II wojnie światowej, to jednak samo… https://t.co/KDQZOGN34I

  • 13:55

    RT @Kamil_Wszolek: Jak przygotować dziecko do życia w sieci? O tym porozmawiam dziś z Magdaleną Bigaj autorką książki "Wychowanie przy ekr…

  • 12:33

    W maju w Pobiedniku Wielkim startuje 60. Lot Południowo-Zachodniej Polski im. Franciszka Żwirki https://t.co/p8YpCu8qgJ

  • 11:03

    Utrudnienia na drodze wojewódzkiej 783. W Makowie w powiecie miechowskim doszło do zderzenia trzech samochodów: cię… https://t.co/vHPqQzgNvM

  • 10:11

    #RozmowaRadiaKraków @Lukasz_Kmita: Rozważam wydanie rozporządzenia ws. zakazu przebywania na terenach zagrożonych z… https://t.co/IK9DHSKekF

  • 09:44

    Pojawiło się nowe zapadlisko na os. Gaj w Trzebini https://t.co/S6agoI2Hw1

  • 09:21

    Utrudnienia na drodze wojewódzkiej 955. W Sułkowicach w powiecie myślenickim doszło do zderzenia dwóch samochodów o… https://t.co/2WKuvfJcrm

  • 08:54

    Piękna pogoda przyciągnęła w weekend turystów w Tatry. Ratownicy mieli ręce pełne roboty https://t.co/FkW6kCjZeH

  • 08:13

    RT @j_banka: Porannym gościem @RadioKrakow będzie dzisiaj małopolski wojewoda @Lukasz_Kmita @Malopolski_UW . Zapraszam o 8.16. https://t.co…

  • 07:56

    RT @BartMaziarz: Planowana przy @Grupa_Azoty spalarnia śmieci nie ma jeszcze decyzji środowiskowej, ale @GKadzielawski w rozmowie z @RadioK…

  • 07:27

    Synoptyk IMGW: początek tygodnia pochmurny i z deszczem https://t.co/txUCfQB0px

  • 18:05

    73 zakażenia koronawirusem; bez przypadków śmiertelnych osób z COVID-19 https://t.co/6G6r9bRt7B

  • 16:37

    Podhale: sezon pasterski uroczyście zainaugurowany; owce poświęcone https://t.co/blorc5sabb

Kontakt

Sekretariat Zarządu

12 630 61 01

Wyślij wiadomość

Dodaj pliki

Wyślij opinię