Radio Kraków

Wiadomości

O nas

Patronaty

Dzieje się w Radiu

Kultura

Sport

Muzyka

Audycje

Podcasty

Kontakt

Ramówka

Studia nagraniowe

OFF
Kultura
BIP
Radio Kraków Aktualności Tarnów Tarnów - pierwsze niepodległe. 100-letni protokół z obrad rady miejskiej będzie można zobaczyć w muzeum
  • A
  • A
  • A

Tarnów - pierwsze niepodległe. 100-letni protokół z obrad rady miejskiej będzie można zobaczyć w muzeum

  • Tarnów
  • date_range Czwartek, 2018.11.08 09:34 ( Edytowany Poniedziałek, 2021.05.31 08:00 )
To będzie historyczne wydarzenie w Tarnowie. 11 listopada w tarnowskim muzeum okręgowym zostanie zaprezentowany protokół z obrad Rady Miejskiej w Tarnowie z 30 października 1918 r., w którym odnotowane zostało oddanie miasta pod władzę rządu warszawskiego. Będzie to pierwszy publiczny pokaz tego dokumentu. Stanowi on własność Archiwum Narodowego w Krakowie.

Źródło zdjęć dokumentu: Archiwum Narodowe w Krakowie Oddział Tarnów, Akta miasta Tarnowa, sygnatura: 33/1/28

To w tym 100-letnim dokumencie odnotowany został fakt, iż rajcy tarnowscy już 30 października zadeklarowali oddanie miasta pod władzę rządu warszawskiego, a tym samym odrzucili dotychczasowe zwierzchnictwo władzy austriackiego zaborcy. "chcemy pokazać mieszkańcom w zasadzie formalny akt niepodległościowy Tarnowa" - mówi Radiu Kraków Andrzej Szpunar, dyrektor tarnowskiego muzeum okręgowego. 

Źródło zdjęć dokumentu: Archiwum Narodowe w Krakowie Oddział Tarnów, Akta miasta Tarnowa, sygnatura: 33/1/28

Prócz deklaracji w protokole znalazły się także inne interesujące informacje związane z przebiegiem posiedzenia. Dotyczyły one m.in. udzielenia zgody na objęcie przez Tadeusza Tertila funkcji w zarządzie Polskiej Komisji Likwidacyjnej; czy też decyzji o wysłaniu telegramów gratulacyjnych do tworzących się państw: czeskiego (Czechosłowacja) i południowosłowiańskiego (Królestwa Słoweńców, Chorwatów i Serbów).

Historyk z Uniwersytetu Jagiellońskiego prof. Andrzej Chwalba mówił w wywiadzie dla PAP, że skrupulatne badania historyczne przeprowadzone przed kilku laty przez historyków tarnowskich potwierdziły wcześniejsze przypuszczania, że to Tarnów pierwszy stał się niepodległy.

Historycy i władze Tarnowa za kryterium przyjęli czyn zbrojny. Polegał on na przejęciu władzy zbrojnej przez Polaków, rozbrojeniu wojsk austriackich. Połączone to było m.in. ze zrzucaniem orłów austriackich np. z fasad budynków, zajmowaniem obiektów wojskowych, np. koszar. Według kryterium czynu zbrojnego Tarnów odzyskał niepodległość o kilka godzin wcześniej niż Kraków.

Jak pisze Kazimierz Bańburski na stronie Muzeum Okręgowego w Tarnowie, już w nocy z 30 na 31 października żołnierze 20. pułku piechoty oraz członkowie Polskiej Organizacji Wojskowej (POW) opanowali i obsadzili patrolami dworzec kolejowy, banki, pocztę, urzędy: telegraficzny, żandarmerii i policji, a na końcu starostwo.

Austriacki generał, dowódca tarnowskiego garnizonu, przekazał władzę nad wojskiem pułkownikowi Kajetanowi Amirowiczowi, dowódcy 20. pułku piechoty (z Nowego Sącza), najstarszemu stopniem wojskowym oficerowi-Polakowi.

Według relacji majora Wojciecha Piaseckiego z 1921 r., który przewrót wojskowy w Tarnowie współorganizował i prowadził, o godzinie 7.30 żandarmeria była "bez strzału" rozbrojona, a polskie dowództwo i władze cywilne - ustanowione i "sprawnie funkcjonujące".

Dokument po raz pierwszy od stu lat  zostanie zaprezentowany publicznie. Premierowy pokaz odbędzie się w niedzielę, 11 listopada o godzinie 10:00 w siedzibie muzeum. W tym dniu wstęp na wystawę będzie wolny, a ekspozycja będzie dostępna dla zwiedzających od 10:00 do 18:00. O każdej pełnej godzinie odbywać będą się prelekcje przeprowadzane przez pracowników Działu Historii. Dokument prezentowany będzie do końca listopada.

 

 

(Agnieszka Wrońska, PAP/ew) 

Tematy: Setna rocznica odzyskania niepodległości
Wyślij opinię na temat artykułu

Najnowsze

Skontaktuj się z Radiem Kraków - czekamy na opinie naszych Słuchaczy

Pod każdym materiałem na naszej stronie dostępny jest przycisk, dzięki któremu możecie Państwo wysyłać maile z opiniami. Wszystkie będą skrupulatnie czytane i nie pozostaną bez reakcji.

Opinie można wysyłać też bezpośrednio na adres [email protected]

Zapraszamy również do kontaktu z nami poprzez SMS - 4080, telefonicznie (12 200 33 33 – antena,12 630 60 00 – recepcja), a także na nasz profil na  Facebooku  oraz  Twitterze

Kontakt

Sekretariat Zarządu

12 630 61 01

Wyślij wiadomość

Dodaj pliki

Wyślij opinię

Radio Kraków informuje,
iż od dnia 25 maja 2018 roku wprowadza aktualizację polityki prywatności i zabezpieczeń w zakresie przetwarzania danych osobowych. Niniejsza informacja ma na celu zapoznanie osoby korzystające z Portalu Radia Kraków oraz słuchaczy Radia Kraków ze szczegółami stosowanych przez Radio Kraków technologii oraz z przepisami o ochronie danych osobowych, obowiązujących od dnia 25 maja 2018 roku. Zapraszamy do zapoznania się z informacjami zawartymi w Polityce Prywatności.