To w tym 100-letnim dokumencie odnotowany został fakt, iż rajcy tarnowscy już 30 października zadeklarowali oddanie miasta pod władzę rządu warszawskiego, a tym samym odrzucili dotychczasowe zwierzchnictwo władzy austriackiego zaborcy. "chcemy pokazać mieszkańcom w zasadzie formalny akt niepodległościowy Tarnowa" - mówi Radiu Kraków Andrzej Szpunar, dyrektor tarnowskiego muzeum okręgowego.
- A
- A
- A
Tarnów - pierwsze niepodległe. 100-letni protokół z obrad rady miejskiej będzie można zobaczyć w muzeum
To będzie historyczne wydarzenie w Tarnowie. 11 listopada w tarnowskim muzeum okręgowym zostanie zaprezentowany protokół z obrad Rady Miejskiej w Tarnowie z 30 października 1918 r., w którym odnotowane zostało oddanie miasta pod władzę rządu warszawskiego. Będzie to pierwszy publiczny pokaz tego dokumentu. Stanowi on własność Archiwum Narodowego w Krakowie.Źródło zdjęć dokumentu: Archiwum Narodowe w Krakowie Oddział Tarnów, Akta miasta Tarnowa, sygnatura: 33/1/28
Prócz deklaracji w protokole znalazły się także inne interesujące informacje związane z przebiegiem posiedzenia. Dotyczyły one m.in. udzielenia zgody na objęcie przez Tadeusza Tertila funkcji w zarządzie Polskiej Komisji Likwidacyjnej; czy też decyzji o wysłaniu telegramów gratulacyjnych do tworzących się państw: czeskiego (Czechosłowacja) i południowosłowiańskiego (Królestwa Słoweńców, Chorwatów i Serbów).
Historyk z Uniwersytetu Jagiellońskiego prof. Andrzej Chwalba mówił w wywiadzie dla PAP, że skrupulatne badania historyczne przeprowadzone przed kilku laty przez historyków tarnowskich potwierdziły wcześniejsze przypuszczania, że to Tarnów pierwszy stał się niepodległy.
Historycy i władze Tarnowa za kryterium przyjęli czyn zbrojny. Polegał on na przejęciu władzy zbrojnej przez Polaków, rozbrojeniu wojsk austriackich. Połączone to było m.in. ze zrzucaniem orłów austriackich np. z fasad budynków, zajmowaniem obiektów wojskowych, np. koszar. Według kryterium czynu zbrojnego Tarnów odzyskał niepodległość o kilka godzin wcześniej niż Kraków.
Jak pisze Kazimierz Bańburski na stronie Muzeum Okręgowego w Tarnowie, już w nocy z 30 na 31 października żołnierze 20. pułku piechoty oraz członkowie Polskiej Organizacji Wojskowej (POW) opanowali i obsadzili patrolami dworzec kolejowy, banki, pocztę, urzędy: telegraficzny, żandarmerii i policji, a na końcu starostwo.
Austriacki generał, dowódca tarnowskiego garnizonu, przekazał władzę nad wojskiem pułkownikowi Kajetanowi Amirowiczowi, dowódcy 20. pułku piechoty (z Nowego Sącza), najstarszemu stopniem wojskowym oficerowi-Polakowi.
Według relacji majora Wojciecha Piaseckiego z 1921 r., który przewrót wojskowy w Tarnowie współorganizował i prowadził, o godzinie 7.30 żandarmeria była "bez strzału" rozbrojona, a polskie dowództwo i władze cywilne - ustanowione i "sprawnie funkcjonujące".
Dokument po raz pierwszy od stu lat zostanie zaprezentowany publicznie. Premierowy pokaz odbędzie się w niedzielę, 11 listopada o godzinie 10:00 w siedzibie muzeum. W tym dniu wstęp na wystawę będzie wolny, a ekspozycja będzie dostępna dla zwiedzających od 10:00 do 18:00. O każdej pełnej godzinie odbywać będą się prelekcje przeprowadzane przez pracowników Działu Historii. Dokument prezentowany będzie do końca listopada.
(Agnieszka Wrońska, PAP/ew)
Komentarze (0)
Najnowsze
-
19:59
Seria tragicznych wypadków na małopolskich drogach. Nie żyją trzy osoby
-
18:55
Popularny youtuber Budda zatrzymany przez CBŚP. Ekspertka: na pewno sprawa jest bardzo poważna
-
18:34
Najlepsze miejsca na jesienny wypoczynek z Lotniska Katowice
-
18:28
Prestiż nauczyciela to nie tylko kwestia wyższych pensji
-
16:23
Co to znaczy, że Karta Nauczyciela ma pierwszeństwo przed Kodeksem pracy?
-
15:52
Zaginęła Małgorzata Grzeszczak. RYSOPIS, ZDJĘCIE
-
15:26
Konserwacja "Czwórki" jak detektywistyczne dochodzenie
-
15:11
Legendarny obraz odzyskał pierwotną kolorystykę
-
15:08
"Weź się w garść", ale jak?
-
15:06
"Wielkie nadzieje" i dickensowski niepokój
-
14:57
1/3 cmentarza w Bolesławiu niedostępna dla odwiedzającyh groby. "To jest wbrew tradycji"
Skontaktuj się z Radiem Kraków - czekamy na opinie naszych Słuchaczy
Pod każdym materiałem na naszej stronie dostępny jest przycisk, dzięki któremu możecie Państwo wysyłać maile z opiniami. Wszystkie będą skrupulatnie czytane i nie pozostaną bez reakcji.
Opinie można wysyłać też bezpośrednio na adres [email protected]
Zapraszamy również do kontaktu z nami poprzez SMS - 4080, telefonicznie (12 200 33 33 – antena,12 630 60 00 – recepcja), a także na nasz profil na Facebooku oraz Twitterze