Dziś Niedziela Wielkanocy Zmartwychwstania Pańskiego

Aktualności
Niedziela, 2019.04.21 08:00 ( Edytowany Poniedziałek, 2021.05.31 00:14 )

To najważniejsze święto roku liturgicznego dla chrześcijan - Niedziela Zmartwychwstania Pańskiego. Wielka Niedziela kończy triduum paschalne a rozpoczyna tzw. Oktawę Wielkanocną.

Fot. Marek Lasyk

Msza Wigilii Paschalnej (Rezurekcja) w Sanktuarium Jana Pawła II pod przewodnictwem kardynała Stanisława Dziwisza

1 / 31

Niedziela Wielkanocna z mszą świętą rezurekcyjną, odprawianą o świcie dla uczczenia zmartwychwstania Chrystusa, jest największym świętem w całym roku liturgicznym. Najświętszy Sakrament w uroczystej procesji jest niesiony trzykrotnie wokół kościoła – pośród bicia dzwonów i pieśni wielkanocnych. – Kiedyś rozpoczęciu mszy rezurekcyjnej towarzyszył huk armat. Dzisiaj – wybuchy petard.

Święta Wielkanocne są dla wiernych radosne, bo zmartwychwstanie Chrystusa jest symbolem Jego zwycięstwa nad grzechem i śmiercią.

Rezurekcja odprawiana jest w niedzielę, w pierwszy dzień świąt, tradycyjnie o 6.00 rano. W dawnych czasach nabożeństwo to odbywało się w Wielką Sobotę o północy. W czasach stanisławowskich, gdy niebezpiecznie było chodzić nocą po polskich ulicach, uroczystość przeniesiono na bardziej bezpieczną godzinę. Jak podają historycy Kościoła, pierwsza wzmianka o mszy św. rezurekcyjnej pochodzi z X w. Była ona odprawiona w Augsburgu w Niemczech. Obrzęd wywodzi się z misteriów średniowiecznych. W Polsce spopularyzowali go prawdopodobnie bożogrobowcy – miechowici, czciciele męki Chrystusa i Jego zmartwychwstania, sprowadzeni z Jerozolimy do Miechowa około 1163 r.

W Polsce obchody rezurekcyjne noszą nazwę Wielkanocy – na pamiątkę nocy z soboty na niedzielę, kiedy Jezus zmartwychwstał. Po angielsku święto to nazywa się Easter, a po niemiecku Oester – są to nazwy pochodzące od słowa wschód. Teraz oznaczają one kierunek geograficzny, kiedyś oznaczały także – jak w polskim – wschód słońca. Zostało też w angielskim i niemieckim dawne znaczenie, czyli wzejście nowego dnia po nocy: zmartwychwstanie Jezusa po nocy jego śmierci.

W języku rosyjskim święto ma nazwę Pascha. Nazwa wywodzi się ze Starego Testamentu. Święto Paschy obchodzone było w Izraelu jako sakralna uczta związana z ofiarowaniem baranka. Uczta paschalna łączyła się z wydarzeniem historycznym – wyjściem z Egiptu, czyli z domu niewoli, i stanowiła pamiątkę zbawczego czynu Jahwe. Chrześcijaństwo przeniosło tamtą tradycję na nowe wydarzenie: zmartwychwstanie Chrystusa.

Niedziela Zmartwychwstania Pańskiego jest pierwszym i najdawniejszym świętem w Kościele katolickim, obchodzonym już w czasach apostolskich. Symbolicznym tego wyrazem jest świętowanie przez chrześcijan niedzieli jako Dies Dominica (Dzień Pański), co uwydatnia słowiańska nazwa niedzieli jako Woskriesienije (Zmartwychwstanie).

Wielkanoc jest świętem ruchomym, obchodzonym w pierwszą niedzielę po wiosennej pełni Księżyca, i jest główną uroczystością roku liturgicznego, od której oblicza się kalendarz najważniejszych świąt kościelnych, jak Wniebowstąpienie, Zesłanie Ducha Świętego i inne.

Z oktawą Wielkanocy związane są różnorodne zwyczaje świąteczne, m.in.: dyngus, emaus i rękawka.

W tradycji ludowej poniedziałek wielkanocny znany jest jako śmigus-dyngus albo lany poniedziałek. Kiedyś były to dwa odrębne zwyczaje – śmigus oznaczał smaganie rózgami po nogach i udach, dyngus zaś – oblewanie wodą i zbieranie datków stanowiących wielkanocny okup.

W wielu krajach, także w Polsce, przez długi czas – do XVII wieku – świętowano Wielkanoc przez trzy dni. Dyngus trwał dwa. W poniedziałek wielkanocny panowie oblewali wodą panie, a we wtorek wielkanocny, zwany trzecim świętem wielkanocnym – panie oblewały panów.

W miastach korzystano ze śmigusa-dyngusa bardzo skromnie, spryskując panny najwyżej wodą różaną. Na wsiach w ruch szły wiadra. Przemoczona odzież i mokre włosy świadczyły o powodzeniu panny.

Rękawka to polski obyczaj wielkanocny, który kultywowano w Krakowie po Świętach Wielkanocnych. Do tradycji rękawki należało m.in. rzucanie i toczenie jaj, symbolu zmartwychwstania Chrystusa.

Z kolei emaus to nazwa krakowskiego odpustu odbywającego się w poniedziałek wielkanocny przy klasztorze Norbertanek na Zwierzyńcu, a dokładniej na Salwatorze na prawym brzegu Rudawy, tj. u zbiegu ulic Emaus, św. Bronisławy i T. Kościuszki. Tradycyjnie uroczystą sumę odpustową w poniedziałek wielkanocny odprawia arcybiskup Krakowa.

PAP/jgk

Komentarze (0)

Brak komentarzy

Najnowsze

Skontaktuj się z Radiem Kraków - czekamy na opinie naszych Słuchaczy

Pod każdym materiałem na naszej stronie dostępny jest przycisk, dzięki któremu możecie Państwo wysyłać maile z opiniami. Wszystkie będą skrupulatnie czytane i nie pozostaną bez reakcji.

Opinie można wysyłać też bezpośrednio na adres [email protected]

Zapraszamy również do kontaktu z nami poprzez SMS - 4080, telefonicznie (12 200 33 33 – antena,12 630 60 00 – recepcja), a także na nasz profil na Facebooku oraz Twitterze

Kultura

Sport

Muzyka

Audycje

Podcasty

Kontakt

Ramówka

Studia nagraniowe

Dziś Niedziela Wielkanocy Zmartwychwstania Pańskiego

Komentarze (0)

Dodaj komentarz

Najnowsze

Wydłubka oczateczka, pasigęba tłuszczanka, nieżłop nakwietny. Jak taki owad nazwałby człowieka?

Program rozwoju odnawialnych źródeł energii w Krakowie

Czarny dym nad Azotami w Tarnowie. Pożar na terenie elektrociepłowni opanowany

Prezydent Nowego Sącza i jego zastępca zatrzymani przez CBA

Aleksandra Owca (Razem) o ustawie o związkach partnerskich: "Nie uwierzę, póki nie zobaczę"

Czego boją się Polacy w sieci? Kradzieży pieniędzy i tożsamości

Tragedia na torach w Miechowie. Są spore utrudnienia

W czwartek nadzwyczajna sesja Rady Miasta Krakowa w związku ze stanem finansów miasta

Nowy wygląd Smoczego Skweru przy ul. Wietora. Miasto zaprasza mieszkańców do udziału w konsultacjach

To będzie bardzo ciepły czwartek, choć miejscami w Małopolsce może padać

Jedna osoba w szpitalu, 13 ewakuowano. W Krynicy wybuchła butla z gazem

Szklane negatywy Walerego Rzewuskiego już w wersji cyfrowej. Muzeum Fotografii zakończyło ważny projekt

Martwe łabędzie w powiecie tarnowskim. Ptaki znaleziono wzdłuż brzegów Dunajca

Skontaktuj się z Radiem Kraków - czekamy na opinie naszych Słuchaczy

Dziś Niedziela Wielkanocy Zmartwychwstania Pańskiego

Komentarze (0)

Dodaj komentarz

Najnowsze

Wydłubka oczateczka, pasigęba tłuszczanka, nieżłop nakwietny. Jak taki owad nazwałby człowieka?

Program rozwoju odnawialnych źródeł energii w Krakowie

Czarny dym nad Azotami w Tarnowie. Pożar na terenie elektrociepłowni opanowany

Prezydent Nowego Sącza i jego zastępca zatrzymani przez CBA

Aleksandra Owca (Razem) o ustawie o związkach partnerskich: "Nie uwierzę, póki nie zobaczę"

Czego boją się Polacy w sieci? Kradzieży pieniędzy i tożsamości

Tragedia na torach w Miechowie. Są spore utrudnienia

W czwartek nadzwyczajna sesja Rady Miasta Krakowa w związku ze stanem finansów miasta

Nowy wygląd Smoczego Skweru przy ul. Wietora. Miasto zaprasza mieszkańców do udziału w konsultacjach

To będzie bardzo ciepły czwartek, choć miejscami w Małopolsce może padać

Jedna osoba w szpitalu, 13 ewakuowano. W Krynicy wybuchła butla z gazem

Szklane negatywy Walerego Rzewuskiego już w wersji cyfrowej. Muzeum Fotografii zakończyło ważny projekt

Martwe łabędzie w powiecie tarnowskim. Ptaki znaleziono wzdłuż brzegów Dunajca

Kontakt

12 630 61 01

Wyślij wiadomość

Wyślij opinię