Stan finansów publicznych w Polsce. Dr Janus: „Zadłużenie nie jest katastrofą, ale czas na trudne decyzje”

Jacek Bańka
O tym się mówi
Wtorek, 2025.10.07

„Rządzący doskonale zdają sobie sprawę, że czeka ich twardy orzech do zgryzienia: czy zmniejszać wydatki, czy podnosić podatki” – mówi dr Jakub Janus z Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie w rozmowie z Radiem Kraków o kondycji polskich finansów publicznych. Jak dodaje, debata dotycząca wejścia do strefy euro to sprawa, której nie można odkładać. „Polacy i Węgrzy płacą dziś najwięcej w Unii Europejskiej za kredyty hipoteczne” – komentuje ekonomista.

Jak zaznaczył gość Radia Kraków, największe obciążenie dla budżetu stanowią dziś wydatki na zbrojenia, ochronę zdrowia i programy socjalne. Fot. pexels

Polska zbliża się do konstytucyjnego progu 60% zadłużenia PKB, co wymusi decyzję o cięciach lub podwyżkach podatków.
Polacy płacą jedne z najwyższych odsetek od kredytów w UE z powodu wysokiej premii za ryzyko.
Wydatki na zbrojenia i świadczenia społeczne są dziś głównym obciążeniem budżetu.
Konsolidacja finansów publicznych będzie wymagała trudnych decyzji – m.in. o podatkach nadzwyczajnych.

Posłuchaj rozmowy

Euro – temat bumerang

Nie milkną komentarze dotyczące wypowiedzi premiera Węgier Viktora Orbána, który stwierdził, że Węgry nie przyjmą wspólnej waluty, bo Unii Europejskiej grozi rozpad. Do tych słów odniósł się w Radiu Kraków dr Jakub Janus z Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie. – „Premier Węgier od lat jest pesymistą wobec euro, podobnie jak inne konserwatywne ugrupowania w Europie” – zauważył ekonomista. Dodał, że łączenie przyszłości unii walutowej z losem całej Wspólnoty to nadużycie.

„Euro jest projektem wewnętrznym w ramach Unii, a nie jej fundamentem. Kraje zobowiązały się do przyjęcia wspólnej waluty, ale wciąż wiele z nich pozostaje poza strefą euro – jak Polska, Czechy czy Szwecja” – wyjaśnił dr Janus.

Zdaniem ekonomisty, debatę o przyjęciu euro należy prowadzić ponad politycznymi podziałami, nie traktując jej jako straszaka wyborczego. – „Ubolewam, że temat euro powraca jako element kampanii. To powinna być rzeczowa rozmowa o kosztach i korzyściach” – podkreślił.

Jak przypomniał, Polacy i Węgrzy należą dziś do krajów, które płacą najwyższe odsetki od kredytów hipotecznych w całej Unii. – „Francuz płaci trzy procent, a Węgier siedem. To pokazuje, że wspólna waluta przynosi też wymierne korzyści w postaci niższego oprocentowania i większej stabilności” – mówił dr Janus.

Populizm po czesku. Czy Praga pójdzie śladem Bratysławy i Budapesztu?

Polski dług – rośnie, ale nie grozi nam Grecja

Zdaniem gościa audycji Polsce nie grozi scenariusz grecki, ale zadłużenie wymaga czujności. – „Sama wielkość długu, czyli to, czy wynosi pięćdziesiąt czy sześćdziesiąt procent PKB, nie jest jeszcze dramatem. Niepokoi jednak ścieżka wzrostu zadłużenia – według prognoz Ministerstwa Finansów do 2029 roku może sięgnąć konstytucyjnego limitu 60 procent” – ostrzegł dr Janus.

Ekonomista zwrócił uwagę, że Polacy płacą nie tylko za kapitał, ale i wysokie odsetki od wcześniejszego długu. – „Każda nowa złotówka pożyczona przez państwo jest oprocentowana nie o dwa czy trzy procent, jak w strefie euro, ale o pięć–sześć procent. To ogromny ciężar dla budżetu” – wyjaśnił.

Zbrojenia i świadczenia socjalne napędzają deficyt

Jak zaznaczył gość Radia Kraków, największe obciążenie dla budżetu stanowią dziś wydatki na zbrojenia, ochronę zdrowia i programy socjalne. – „Wydatki militarne przeskoczyły już nakłady na sektor ochrony zdrowia, a te dwa obszary łeb w łeb decydują o tym, że deficyt rośnie. Do tego dochodzą trzynaste i czternaste emerytury oraz tzw. babciowe” – mówił dr Janus.

Prof. Bartłomiej Biga: „Samo dosypywanie pieniędzy nie naprawi systemu ochrony zdrowia”

Jego zdaniem lepszym rozwiązaniem niż cięcia socjalne byłoby zwiększenie obciążeń dla sektora finansowego. – „To na pewno lepsza droga niż obcinanie świadczeń. Nie chcielibyśmy, żeby koszty dostosowań ponosiły osoby najuboższe” – dodał.

Konsolidacja finansów – powrót do równowagi?

Często dziś przywoływana „konsolidacja finansów publicznych”, czyli dążenie do równowagi między wydatkami a dochodami państwa, to nic innego jak przypomnienie hasła, które w latach 90. pojawiło się za prezydentury Billa Clintona.

„Chodzi o to, by nie wydawać więcej, niż się ma” – tłumaczył dr Janus.

W jego ocenie Polska stoi dziś przed trudnym wyborem: ograniczać wydatki czy podnosić podatki. "W obu przypadkach to będzie twardy orzech do zgryzienia” – kwituje gość Radia Kraków.

Autor:

Jacek Bańka

Komentarze (1)

Ian Kochinski

2025-10-07

Franklin Delano Roosevelt, jeden z najlepszych prezydentów USA, nie miał takich dylematów. Za jego rekordowej cztero-kadencyjnej prezydentury, którą przerwała dopiero jego śmierć, wyprowadził kraj z Wielkiej Depresji 1929 roku, rozbudował infrastrukturę kraju (mosty, tunele, tamy, lotniska - w ramach New Deal 1933 roku i programów Public Works Administration), polepszył standard życia (Social Security) i edukacji obywateli. Wszystko to dlatego, że opodatkował najbogatszych. Takich naprawdę najbogatszych. W tamtych czasach w USA Marginal Tax był równy 90% i nikt nie płakał, a państwo wydawało gigantyczne pieniądze na to co miało służyć obywatelom, bo taka była potrzeba. Nie było hiperinflacji. Ludzie byli szczęśliwi. Nikt nie wrzeszczał o mitycznym zadłużeniu. Teraz propagandę zadłużenia sieją tylko najbogatsi, bo to oni nie płacą uczciwych podatków i to ich dotknęłyby zmiany. Decyzja nie jest trudna, wręcz przeciwnie - jest prosta. Mamy suwerenny bank państwowy, własną suwerenną walutę. Pora wstać z kolan i pokazać neolibkom i neoconom czerwoną kartkę.

Kultura

Sport

Muzyka

Audycje

Podcasty

Kontakt

Ramówka

Studia nagraniowe

Stan finansów publicznych w Polsce. Dr Janus: „Zadłużenie nie jest katastrofą, ale czas na trudne decyzje”

Euro – temat bumerang

Polski dług – rośnie, ale nie grozi nam Grecja

Zbrojenia i świadczenia socjalne napędzają deficyt

Konsolidacja finansów – powrót do równowagi?

Komentarze (1)

Dodaj komentarz

Najnowsze

Sześciu z jednego domu. Bracia Kupcowie patronami ronda na Zakopiance

Dlaczego dzieci potrzebują granic bardziej, niż nam się wydaje?

Wiraszo "Tak młodo się nie spotkamy"

Zaczął się proces apelacyjny pseudokibiców oskarżonych o uprowadzenie dla okupu

Mieszkańcy Czchowa bronią opiekuna lwów i tygrysa

"Podróż daje nam satysfakcję i szczęście". Zbusovani o życiu na własnych zasadach

Bożena Borkowska zastępuje prezydenta Nowego Sącza

Czy Grób Nieznanego Żołnierza to tylko pomnik?

23. edycja Sacrum Profanum powoli dobiega końca

Nietrzeźwa matka opiekowała się 5-letnim synem. Interweniowała policja z Brzeszcz

Jak zostać Polakiem? Adwokat: „Trudniej być Polakiem niż nim zostać”

Jest odwołanie od decyzji o niewpisaniu Krupówek do rejestru zabytków

Nowy Sącz ma prezydentkę. Borkowska zastąpiła zawieszonego w obowiązkach Handzla

Stan finansów publicznych w Polsce. Dr Janus: „Zadłużenie nie jest katastrofą, ale czas na trudne decyzje”

Euro – temat bumerang

Polski dług – rośnie, ale nie grozi nam Grecja

Zbrojenia i świadczenia socjalne napędzają deficyt

Konsolidacja finansów – powrót do równowagi?

Komentarze (1)

Dodaj komentarz

Najnowsze

Sześciu z jednego domu. Bracia Kupcowie patronami ronda na Zakopiance

Dlaczego dzieci potrzebują granic bardziej, niż nam się wydaje?

Wiraszo "Tak młodo się nie spotkamy"

Zaczął się proces apelacyjny pseudokibiców oskarżonych o uprowadzenie dla okupu

Mieszkańcy Czchowa bronią opiekuna lwów i tygrysa

"Podróż daje nam satysfakcję i szczęście". Zbusovani o życiu na własnych zasadach

Bożena Borkowska zastępuje prezydenta Nowego Sącza

Czy Grób Nieznanego Żołnierza to tylko pomnik?

23. edycja Sacrum Profanum powoli dobiega końca

Nietrzeźwa matka opiekowała się 5-letnim synem. Interweniowała policja z Brzeszcz

Jak zostać Polakiem? Adwokat: „Trudniej być Polakiem niż nim zostać”

Jest odwołanie od decyzji o niewpisaniu Krupówek do rejestru zabytków

Nowy Sącz ma prezydentkę. Borkowska zastąpiła zawieszonego w obowiązkach Handzla

Kontakt

12 630 61 01

Wyślij wiadomość

Wyślij opinię