Radio Kraków
  • A
  • A
  • A
share

Audycja z dn.14.03.2021 r.

( fot. Pudelek Marcin Szala/Wikipedia)

 

ZAGADKA REGIONALNA (14.03.)

Osada, która w 1953 r. została przyłączona do SOSNOWCA i stanowi dziś dzielnicę tego miasta w Zagłębiu Dąbrowskim.

Związana była zawsze z Małopolską.

Do 1790 r. była przysiółkiem DĄBROWY NARODOWEJ, obecnie dzielnicy JAWORZNA.

Po 1846 r. po likwidacji Wolnego Miasta Krakowa ponownie znalazła się w Galicji w zaborze austriackim.

W okresie międzywojnia należała do powiatu chrzanowskiego.

Leży na szlaku kolejowym Jaworzno - Mysłowice ze stacją towarową. Ruch pasażerski został zlikwidowany w 2003 r.

Proszę podać nazwę tej dzielnicy Sosnowca.

 

ADRES INTERNETOWY: [email protected]

                                     do godz. 7.30. dnia 14.03.2021 r.

 

 

UPOMINKI:

monografia "DZIEJE SŁAWKOWA" pod red. Feliksa Kiryka

wspomnienia ks. TEOFILA SKALSKIEGO "TERROR I CIERPIENIE. Kościół katolicki na Ukrainie 1900 -1932"

tom I wydawnictwa "MAŁOPOLSKA. REGIONY - REGIONALIZMY - MAŁE OJCZYZNY"

książka Marka Ciska " W KĄCIE CZY NA FRONCIE?" KĘTY WOKÓŁ LEGENDY LEGIONOWEJ

album "SACHA STAWIARSKI. MALARSTWO"

 


 

 

( fot. Wojtas 250/Wikipedia)

 

MUZEUM ŻUP KRAKOWSKICH WIELICZKA  ma 70 lat !

Zostało założone w 1951 r. z inicjatywy profesora szkoły średniej w Wieliczce  ALFONSA DŁUGOSZA (1902 -1975)

Jest dziś narodową instytucją kultury, której zbiory liczą około 20 tysięcy eksponatów. 

Zwiedzającym udostępnia się dwie ekspozycje: podziemną – zlokalizowaną na III poziomie zabytkowej kopalni soli w Wieliczce (na głęb. 135 m). 

oraz na powierzchni  w średniowiecznym Zamku Żupnym  sanowiącym siedzibę zarządu żupy od końca XIII w. do roku 1945.

Z okazji jubileuszu 70. lecia Muzeum została przygotowana  wystawa jubileuszowa  " 70/70" , na której można oglądać 70 wyselekcjonowanych obiektów ukazujących różnorodność i bogactwo wielickiej kolekcji.

Kuratorami wystawy, czynnej do końca maja na Zamku Żupnym,  są dr BARBARA KONWERSKA i MAREK SKUBISZ.

Zastosowane przez autorów kryteria wyboru 70 „bohaterów” wystawy to wartość materialna, walory artystyczne, a także wartość historyczna obiektów, które stanowią punkt wyjścia do opowieści o ważnych tematach i osobach dla historii kopalni i Wieliczki.



Wśród eksponatów znajdują się: róg Bractwa Kopaczy z 1534 r., prace Władysława Skoczylasa, niezwykle cenna solniczka  z agatu z końca XV w. - obecnie najstarsza w kolekcji i po raz pierwszy pokazana publicznie 

oraz różne okazy soli, prehistoryczne naczynia warzelnicze, rzeźby i obrazy, dokumenty królewskie, starodruki, księga personalna załogi i księga zwiedzających kopalnię, a także  kukiełki z szopki z czasów II wojny światowej wykonane przez założyciela Muzeum Alfonsa Długosza.

Warto podkreślić, że  Zamek Żupny, w którym wystawa ma miejsce, jako bardzo cenny zabytek, został zaliczony do grona 70 obiektów.

 

 


 

 

MARIA OSTROWSKA - filolog polska, emerytowana nauczycielka Liceum Ogólnokształcącego w KRZESZOWICACH od lat zamieszcza w prasie lokalnej artykuły poświęcone historii Ziemi Krzeszowickiej.

W jednym z numerów "Ziemi Krzeszowickiej" opisała wieś SIEDLEC, miejsce ulubione przez artystów.

 

 

Pisarz i badacz folkloru, góral z Kościeliska ANDRZEJ STOPKA - NAZIMEK zamieszkał w SIEDLCU w majątku żony w 1903 r., a rok później urodził mu się syn ANDRZEJ STOPKA – junior, zwany w rodzinie "Duszkiem".

Po II wojnie światowej został wybitnym scenografem, współpracującym między innymi z Tadeuszem Kantorem, Kazimierzem Dejmkiem i pisarzem Wilhelmem Machem. W Siedlcu gościli znani aktorzy, między innym Wojciech Siemion, którego niezwykłą wizytę w krzeszowickim liceum wspomina Pani Maria.

Zwraca też uwagę na ukochaną siostrę Andrzeja Stopki, na ZOSIĘ STOPCZANKĘ długoletnią nauczycielkę w maleńkiej szkole w pobliskiej wsi ŻARY.

Posłuchaj!

 

 

 


 

Historyk i olkuski regionalista MATEUSZ RADOMSKI opracowuje i przygotowuje do druku dzienniki IGNACEGO KOWALSKIEGO, urodzonego w 1874 r. w Lublinie, który wykształcił się w Warszawie i został ślusarzem.

Pod koniec 1900 roku przyjechał do OLKUSZA do pracy w szkole rzemieślniczej.

Od roku 1914 r. przez wiele lat prowadził dziennik, ale do dziś w zbiorach rodzinnych zachowały się jedynie zapiski z lat 1914 - 1915.

O czym przeczytamy w dziennikach Ignacego Kowalskiego i jakie były okoliczności jego zabójstwa w czerwcu roku 1931 ?

Posłuchaj!

 

 


 

 

 

 

W marcu 2020 r. otrzymał tytuł "Doctora Honoris Causa" Uniwersytetu Jagiellońskiego, ale z powodu pandemii nie mogła się odbyć uroczystość jego nadania.

Światowej sławy kardiopatolog prof. RICHARD VAN PRAAGH" urodził się w 1930 r .w Kanadzie.

Jego rodzina pochodząca z Moraw w XVII w. osiadła w Holandii, a potem przeprowadziła się do Kanady, gdzie dorastał młody Richard.

Kryzys gospodarczy sprawił, że wykonywał różne zawody. Był między innymi grabarzem, kierowcą śmieciarki, a także akwizytorem, najlepszym w Kanadzie sprzedawcą szczotek i pędzli.

Potem przeniósł się do Stanów Zjednoczonych do BOSTONU, gdzie rozpoczął edukację medyczną .

Po jej ukończeniu odbył praktykę specjalizując się w wadach wrodzonych serca.

Związany z Uniwersytetem Harvarda został jednym z największych światowych autorytetów w tej dziedzinie.

Dziś wszyscy znani kardiolodzy i kardiochirurdzy korzystają z jego bogatego dorobku naukowego.

Od blisko półwiecza nie wydano na świecie żadnego liczącego się podręcznika kardiologii lub kardiochirurgii dziecięcej bez rozdziału autorstwa prof. Richarda Van Praagha.

Wiele zawdzięcza mu krakowski Instytut Pediatrii, gdzie dzielił się swoją wiedzą z polskimi lekarzami.

 

 

Prof. JANUSZ SKALSKI - dyrektor Instytutu Pediatrii Uniwersytetu Jagiellońskiego Collegium Medicum, przypomina pobyty w Krakowie prof. Richarda van Praagha i jego wykłady prowadzone niekiedy w formie przypominającej teatralny spektakl.

 

Posłuchaj!

 

Dawna karczma w Szymbarku.

 

Gorlicki regionalista i przewodnik ANDRZEJ PIECUCH tym razem opowiada o Kaplicy pw. Imienia Najświętszej Maryi Panny we wsi SZYMBARK w przysiółku "Na Dole".

Znajduje się ona przy bocznej drodze, na granicy Szymbarku i Ropicy Polskiej, prowadzącej od budynków Wodociągów w kierunku Krzyża Milenijnego, około 400 m od głównej drogi Gorlice - Nowy Sącz.

 

Fot. ANDRZEJ PIECUCH

 

Według legendy w czasie Rabacji Galicyjskiej w 1846 r. włościaninowi Krupie, który w niecodzienny sposób stał się właścicielem woreczka złotych pieniędzy, we śnie ukazała się Matka Boża i poleciła mu za posiadane złoto wybudować kapliczkę.

Posłuchaj!

( fot. Paweł Sasor/Wikipedia)

 

 


 

 

 

 


 

 

 

Autor:
Jan Stępień

Wyślij opinię na temat artykułu

Komentarze (0)

Brak komentarzy

Dodaj komentarz

Kontakt

Sekretariat Zarządu

12 630 61 01

Wyślij wiadomość

Dodaj pliki

Wyślij opinię