Profesor RYSZARD TADEUSIEWICZ - były rektor Akademii Górniczo - Hutniczej (1998 - 2005) przypomina sylwetkę patrona swej uczelni STANISŁAWA STASZICA (1755 - 1826).
- A
- A
- A
"W kręgu nauki" Audycja z dn. 4.03. 2023 r.
![S.Staszic 1826 r. - (fot. Franciszek Sobolewski/Wikipedia)](https://www.radiokrakow.pl/data/article/3581585/99549795f645ab55f8a591099ae92af2staszic1826franciszek-sobolewski.png)
Był ojcem polskiej geologii, przyrodnikiem, autorem między innymi ważnej pracy "O ziemiorodztwie Karpatów i innych gór i równin Polski", wydanej w Warszawie w 1815 r.
![(fot. ze zbiorów Muzeum S.Staszica w Pile)](https://www.radiokrakow.pl/data/article/3581587/6b78bf5abbae848d1c09d6e4cb6bc685staszicmuzeumpila2.jpg)
W 1805 r. podczas wyprawy geologicznej w Tatry, wszedł na Krywań i Łomnicę.
![Krywań (fot.Jerzy Opioła/Wikipedia)](https://www.radiokrakow.pl/data/article/3581600/5216d1090c02837387431dee73e1ebdfkrywanjerzyopiola.jpg)
To także działacz oświeceniowy, pisarz polityczny, publicysta i filozof.
Odegrał ważną rolę w rozwoju przemysłu.
W latach 1816–1824 jako dyrektor generalny Wydziału Przemysłu i Kunsztów Królestwa Kongresowego przygotował plan rozbudowy Staropolskiego Okręgu Przemysłowego.
Wznowił też eksploatację węgla kamiennego ze złoża na terenie obecnej Dąbrowy Górniczej.
Z jego inicjatywy powstało wiele obiektów przemysłowych, m.in. pierwsze w Królestwie Polskim huty cynku oraz ośrodki hutnictwa żelaza.
![(fot. Wholebarto/Wikipedia)](https://www.radiokrakow.pl/data/article/3581590/5a703666d38bdda48680403326e703b3staszickielcewholebarto.jpg)
Stanisław Staszica można uznać też za pioniera polskiej spółdzielczości.
Posłuchaj!
![](https://www.radiokrakow.pl/data/article/3581596/1744174af236842fd16d635656610106tadeusiewiczksiazkapau-8.jpg)
![portret A.Czekanowskiego z](https://www.radiokrakow.pl/data/article/3581601/3e6612542e34f44b8e4c8423bd396098czekanowskiportretaleksandra-czekowskiego-z-„tygodnika-ilustrowanego”-nr-59-1877-1.jpg)
Geolog ALEKSANDER CZEKANOWSKI (1833 - 1876) na Syberię został zesłany z Kijowa, gdzie mieszkał po 1857 r.
Przed powstaniem styczniowym w jego mieszkaniu zbierała się elita młodzieży.
Podejrzany o udział w powstaniu, został aresztowany w 1863 r. i zesłany początkowo na Zabajkale koło Czyty, potem na zachód od jeziora Bajkał.
![Jezioro Bajkał (fot. Jason Roger/Wikipedia)](https://www.radiokrakow.pl/data/article/3581603/a3f22edb3dcb69f42f602b684b027a83bajkaljasonroger-2.jpg)
Już w drodze gromadził i porządkował zbiory, posługując się lupą sporządzoną ze stłuczonej karafki.
Ten zesłaniec, geolog i podróżnik, został uznanym badaczem Syberii Środkowej.
Zmarł w Petersburgu w 1876 r.
Jego nazwiskiem nazwane zostały góry w Jakucji, a także szczyt nad Bajkałem.
Życiorys Aleksandra Czekanowskiego przedstawia prof. STEFAN WITOLD ALEXANDROWICZ.
Posłuchaj!
![](https://www.radiokrakow.pl/data/article/3581605/284c1d54b15f78968e06ff493b5fdb04aleksandrowicz-41.jpg)
Najnowsze
-
21:50
Sprzątanie po tarnowsku, czyli gruntowne czyszczenie miasta przed urzędniczą wizytacją.
-
20:35
Pierwszy punkt Puszczy ...i Górnika
-
19:24
Geolog: Kiedyś rozbijaliśmy termometr i udawaliśmy, że jesteśmy zdrowi. Dziś w końcu mówi się o zanieszyszczonym terenie kombinatu
-
19:08
Kamala Harris prowadzi kampanię wojowniczo, będą padały zarzuty
-
18:47
Gorąca atmosfera w Bochni. "Władza zafundowała sobie kryzys wizerunkowy"
-
17:12
AWF chce mieć centrum wspinaczkowe na światowym poziomie. Plan jest, brakuje pieniędzy
-
16:32
Krakowski magistrat będzie poprawiał uchwałę krajobrazową. Część przepisów zostanie zaostrzona
-
15:56
W Olimpijskiej Reprezentacji Polski w Paryżu przeważają kobiety
-
15:50
Uszkodzony gazociąg na zakopiance w Myślenicach! Straż pożarna ewakuuje część mieszkańców
-
15:37
Gdzie jesteś sasanko? Zarząd Zieleni Miejskiej będzie walczyć z gatunkami inwazyjnymi
-
15:17
Krakowskie pogotowie ds. dzikich zwierząt ma nowy pomysł na walkę z plagą dzików w mieście
-
20:46
Uwaga kierowcy - utrudnienia na obwodnicy Krakowa. Między węzłami Kraków Skawina a Kraków Południe w stronę Tarnowa… https://t.co/aWCDRAdztU
-
18:19
Kraków: prokuratura złożyła apelację od wyroku dla aktora Jerzego S. https://t.co/4IBqL4fLxF
-
15:39
#PomysłNaMajówkę w Bobowej. Choć Żydzi nie powrócili do miasteczka na stałe po II wojnie światowej, to jednak samo… https://t.co/KDQZOGN34I
-
13:55
RT @Kamil_Wszolek: Jak przygotować dziecko do życia w sieci? O tym porozmawiam dziś z Magdaleną Bigaj autorką książki "Wychowanie przy ekr…
-
12:33
W maju w Pobiedniku Wielkim startuje 60. Lot Południowo-Zachodniej Polski im. Franciszka Żwirki https://t.co/p8YpCu8qgJ
-
11:03
Utrudnienia na drodze wojewódzkiej 783. W Makowie w powiecie miechowskim doszło do zderzenia trzech samochodów: cię… https://t.co/vHPqQzgNvM
-
10:11
#RozmowaRadiaKraków @Lukasz_Kmita: Rozważam wydanie rozporządzenia ws. zakazu przebywania na terenach zagrożonych z… https://t.co/IK9DHSKekF
-
09:44
Pojawiło się nowe zapadlisko na os. Gaj w Trzebini https://t.co/S6agoI2Hw1
-
09:21
Utrudnienia na drodze wojewódzkiej 955. W Sułkowicach w powiecie myślenickim doszło do zderzenia dwóch samochodów o… https://t.co/2WKuvfJcrm