Radio Kraków
  • A
  • A
  • A
share

"W kręgu nauki" Audycja z dn. 4.03. 2023 r.

Profesor RYSZARD TADEUSIEWICZ - były rektor Akademii Górniczo - Hutniczej (1998 - 2005) przypomina sylwetkę patrona swej uczelni STANISŁAWA STASZICA (1755 - 1826).

S.Staszic 1826 r. -  (fot. Franciszek Sobolewski/Wikipedia)

S.Staszic 1826 r. - (fot. Franciszek Sobolewski/Wikipedia)

Był ojcem polskiej geologii, przyrodnikiem, autorem między innymi ważnej pracy "O ziemiorodztwie Karpatów i innych gór i równin Polski", wydanej w Warszawie w 1815 r.

(fot. ze zbiorów Muzeum S.Staszica w Pile)

(fot. ze zbiorów Muzeum S.Staszica w Pile)

W 1805 r. podczas wyprawy geologicznej w Tatry, wszedł na Krywań i Łomnicę.

Krywań (fot.Jerzy Opioła/Wikipedia)

Krywań (fot.Jerzy Opioła/Wikipedia)

To także działacz oświeceniowy, pisarz polityczny, publicysta i filozof.

Odegrał ważną rolę w rozwoju przemysłu.

W latach 1816–1824 jako dyrektor generalny Wydziału Przemysłu i Kunsztów Królestwa Kongresowego przygotował plan rozbudowy Staropolskiego Okręgu Przemysłowego.

Wznowił też eksploatację węgla kamiennego ze złoża na terenie obecnej Dąbrowy Górniczej.

Z jego inicjatywy powstało wiele obiektów przemysłowych, m.in. pierwsze w Królestwie Polskim huty cynku oraz ośrodki hutnictwa żelaza.

(fot. Wholebarto/Wikipedia)

(fot. Wholebarto/Wikipedia)

Stanisław Staszica można uznać też za pioniera polskiej spółdzielczości.

Posłuchaj!

portret A.Czekanowskiego z

portret A.Czekanowskiego z "Tygodnika Ilustrowanego" (nr 59, 1877) _ Wikipedia

Geolog ALEKSANDER CZEKANOWSKI (1833 - 1876) na Syberię został zesłany z Kijowa, gdzie mieszkał po 1857 r.

Przed powstaniem styczniowym w jego mieszkaniu zbierała się elita młodzieży.

Podejrzany o udział w powstaniu, został aresztowany w 1863 r. i zesłany początkowo na Zabajkale koło Czyty, potem na zachód od jeziora Bajkał.

Jezioro Bajkał (fot. Jason Roger/Wikipedia)

Jezioro Bajkał (fot. Jason Roger/Wikipedia)

Już w drodze gromadził i porządkował zbiory, posługując się lupą sporządzoną ze stłuczonej karafki.

Ten zesłaniec, geolog i podróżnik, został uznanym badaczem Syberii Środkowej.

Zmarł w Petersburgu w 1876 r.

Jego nazwiskiem nazwane zostały góry w Jakucji, a także szczyt nad Bajkałem.

Życiorys Aleksandra Czekanowskiego przedstawia prof. STEFAN WITOLD ALEXANDROWICZ.

Posłuchaj!

Autor:
Jan Stępień

Wyślij opinię na temat artykułu

Najnowsze

  • 22:05

    Stawką Puchar Prezydenta Krakowa

  • 20:12

    Alan Uryga: Wyboista droga do ekstraklasy

  • 18:55

    Krakowska Wisła jedzie po wygraną do Pruszkowa! TRANSMISJA W RADIU KRAKÓW

  • 18:54

    Na mecz Jaskółek trzeba będzie poczekać

  • 18:50

    Trener Pasów: Wiem, jakie są oczekiwania

  • 16:55

    Prof. Andrzej Bednarczyk ponownie rektorem krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych

  • 20:46

    Uwaga kierowcy - utrudnienia na obwodnicy Krakowa. Między węzłami Kraków Skawina a Kraków Południe w stronę Tarnowa… https://t.co/aWCDRAdztU

  • 18:19

    Kraków: prokuratura złożyła apelację od wyroku dla aktora Jerzego S. https://t.co/4IBqL4fLxF

  • 15:39

    #PomysłNaMajówkę w Bobowej. Choć Żydzi nie powrócili do miasteczka na stałe po II wojnie światowej, to jednak samo… https://t.co/KDQZOGN34I

  • 13:55

    RT @Kamil_Wszolek: Jak przygotować dziecko do życia w sieci? O tym porozmawiam dziś z Magdaleną Bigaj autorką książki "Wychowanie przy ekr…

  • 12:33

    W maju w Pobiedniku Wielkim startuje 60. Lot Południowo-Zachodniej Polski im. Franciszka Żwirki https://t.co/p8YpCu8qgJ

  • 11:03

    Utrudnienia na drodze wojewódzkiej 783. W Makowie w powiecie miechowskim doszło do zderzenia trzech samochodów: cię… https://t.co/vHPqQzgNvM

  • 10:11

    #RozmowaRadiaKraków @Lukasz_Kmita: Rozważam wydanie rozporządzenia ws. zakazu przebywania na terenach zagrożonych z… https://t.co/IK9DHSKekF

  • 09:44

    Pojawiło się nowe zapadlisko na os. Gaj w Trzebini https://t.co/S6agoI2Hw1

  • 09:21

    Utrudnienia na drodze wojewódzkiej 955. W Sułkowicach w powiecie myślenickim doszło do zderzenia dwóch samochodów o… https://t.co/2WKuvfJcrm

  • 08:54

    Piękna pogoda przyciągnęła w weekend turystów w Tatry. Ratownicy mieli ręce pełne roboty https://t.co/FkW6kCjZeH

  • 08:13

    RT @j_banka: Porannym gościem @RadioKrakow będzie dzisiaj małopolski wojewoda @Lukasz_Kmita @Malopolski_UW . Zapraszam o 8.16. https://t.co…

  • 07:56

    RT @BartMaziarz: Planowana przy @Grupa_Azoty spalarnia śmieci nie ma jeszcze decyzji środowiskowej, ale @GKadzielawski w rozmowie z @RadioK…

  • 07:27

    Synoptyk IMGW: początek tygodnia pochmurny i z deszczem https://t.co/txUCfQB0px

  • 18:05

    73 zakażenia koronawirusem; bez przypadków śmiertelnych osób z COVID-19 https://t.co/6G6r9bRt7B

Kontakt

Sekretariat Zarządu

12 630 61 01

Wyślij wiadomość

Dodaj pliki

Wyślij opinię