"Pejzaże regionalne" Audycja z dn. 3.03. 2024 r.

ZAGADKA REGIONALNA (3.03.)

Wieś, siedziba gminy w powiecie myślenickim, w Beskidzie Wyspowym, w dolinie rzeki RABY i potoku SMUGAWKI, na trasie z Krakowa do Zakopanego.

Lokował ją "na surowym korzeniu" w 1360 r. król KAZIMIERZ WIELKI.

W tej wsi w 1937 r. urodził się późniejszy pierwszy biskup rzeszowski ks. KAZIMIERZ GÓRNY, od 2013 r. biskup - senior tej diecezji.

Tamże w 1904 r. urodził się Sługa Boży, a wkrótce błogosławiony kościoła katolickiego ks. MICHAŁ RAPACZ, proboszcz parafii w PŁOKACH koło Trzebini, zamordowany przez bojówkę komunistyczną w 1946 r.

Ta wieś, to także miejsce urodzenia w 1928 r. prof. JANA RAPACZA (zm. 2013 r.), immunogenetyka i biologa molekularnego, przez długie lata wykładowcy amerykańskiego Uniwersytetu WISCONSIN - MADISON.

Proszę podać nazwę tej wsi.

ADRES INTERNETOWY:  [email protected]

                                          do godz. 7.30 dnia 3.03, 2024 r.

UPOMINKI:

album "SACHA STAWIARSKI. Malarstwo".

3 książki "PĘDEM PRZEZ SAWANNĘ. Polacy w Rajdach Safari".

książka "ORAWSKI ALFABET"

Na Starym Cmentarzu w TARNOWIE można jeszcze odnaleźć miejsce pochówku WACŁAWA EGERMAIERA - ojca i jego córki AUGUSTY. 

On i jego żona ANNA z Dworzaków pochodzili z Czech

Od 1900 r. Egermairowie mieszkali w TARNOWIE.

Ojciec rzemieślnik (pilnikarz) posłał syna do Szkoły Przemysłowej, gdzie uczył się zawodu introligatora.

Życiorys Wacława Egermaiera - juniora zaprezentował tarnowski historyk WOJCIECH SYPEK w najnowszym XXVIII numerze Rocznika Tarnowskiego.

Wacław Egermaier - junior to postać wyjątkowa: LEGIONISTA, REKORDZISTA POLSKI, SPRAWIEDLIWY WŚRÓD NARODÓW ŚWIATA.

W Tarnowie zdobył wykształcenie i z Tarnowa jako ochotnik wyruszył do Legionów Polskich. Zapisał się jako bohater w Bitwie pod Łowczówkiem (1914 r).

Po I wojnie światowej miejscem jego zawodowej kariery i założenia rodziny stała się WARSZAWA.

Po II wojnie zamieszkał na Dolnym Śląsku.

Posłuchaj!

Krakowianin ANDRZEJ MARCISZ (ur. 1961) to wspinacz skalny i sportowy.

W 1992 r. zdobył pierwszy medal dla Polski we wspinaczce sportowej na Mistrzostwach Europy.

Jest autorem licznych nowych dróg wspinaczkowych w polskich TATRACH i licznych pierwszych przejść klasycznych w Tatrach i Alpach.

Tym razem opowiada o swej roli II reżysera filmu "BIAŁA ODWAGA" (obraz budzący duże kontrowersje będzie mieć premierę 8.03.2024 r.) oraz o wiedzy taterniczej pomocnej przy kręceniu tego filmu.

Posłuchaj!

Położona w Beskidzie Niskim, w powiecie gorlickim, WYSOWA - to znane polskie uzdrowisko.

Przewodnik i regionalista ANDRZEJ PIECUCH tym razem zwraca uwagę na przysiółek wsi Wysowa, na HUTĘ WYSOWSKĄ.

Dziś znajdują się tam głównie dacze, ale przed II wojną światową było kilkanaście zabudowań, huta i kościół katolicki.

Posłuchaj!

W najnowszym XXV numerze rocznika "MAŁOPOLSKA. REGIONY - REGIONALIZMY - MAŁE OJCZYZNY" znajdzie się artykuł "Zabytki heraldyczne bazyliki mniejszej pw. św. Andrzeja w Olkuszu".

Jego autorem jest historyk JACEK SYPIEŃ.

Już przed 21. laty napisał książkę "Gmerki mieszczan olkuskich", a teraz poszerza pole badań o herby szlacheckie i miejskie oraz gmerki mieszczańskie znajdujące się w tej najstarszej olkuskiej świątyni.

Czy udało się wyjaśnić co przedstawiają i do kogo należały?

Pochodzący z krakowskiej rodziny nauczycielskiej, urodzony w 1891 r. WITOLD WILKOSZ (zm. 1941 r.) był matematykiem, fizykiem i filozofem związanym z Uniwersytetem Jagiellońskim.

Wiele uwagi poświęcał także popularyzacji nauki, szczególnie matematyki, a wykorzystywał do tego audycje emitowane przez Polskie Radio Kraków

Jego zasługi przypomina dr DANUTA CIESIELSKA z Instytutu Historii Polskiej Akademii Nauk.  

Posłuchaj!

Niekiedy bywają myleni.

Franciszek Mączyński (1874 - 1947) i Zdzisław Mączeński (1878 - 1961). Obaj byli uznanymi architektami tego samego pokolenia.

Franciszek Mączyński urodził się w 1874 r. w WADOWICACH, a Zdzisław Mączeński ukończył tamtejsze gimnazjum.

Krakowski kościół św. Szczepana wybudowano według projektu Zdzisława Mączeńskiego, a współpracował, nadzorując budowę, Franciszek Mączyński.

Wadowicka regionalistka MARIA BIEL - PAJĄKOWA przypomina sylwetkę zmarłego w 1961 r. w GRYBOWIE Zdzisława Mączeńskiego.

Posłuchaj!

DORUCHÓW to wieś leżąca w Wielkopolsce w powiecie ostrzeszowskim.

Tam w 1775 r. na Wzgórzu Czarownic miano spalić na stosie 11 kobiet, ale współcześni historycy tego nie potwierdzają.

Natomiast wcześniej w 1756 r. tragedią mógł się zakończyć proces o czary dotyczący wydarzeń w podtarnowskim RZĘDZINIE.

Przypomina o tym znawca dziejów Kraków i Małopolski MICHAŁ KOZIOŁ.

Posłuchaj!