Ile tu dobra! Lasy z rydzami, lecznicze wody, widoki, szlaki i długo by jeszcze wymieniać. Gdzie jesteśmy? W Wysowej-Zdroju, do której zawitaliśmy w ramach naszej wakacyjnej akcji "Małopolska na dwóch kółkach". Spotykamy się z dobrymi ludźmi, rozmawiamy, wypytujemy, a potem to wszystko przekazujemy Wam, drodzy radiosłuchacze i radiosłuchaczki. Jak śpiewała Kora - "podróżować jest bosko", na pewno po Małopolsce. Przyjeżdżajcie!
Niby coś wiedzieliśmy o Wysowej-Zdroju, bo każdy coś wie. Niby słyszeliśmy, że w tutejszych lasach rosną pyszne rydze (w i dużej ilości) i że ludzie są świetni. Ale co innego słyszeć, czy mieć wiedzę zapożyczoną, a co innego samemu doświadczyć. I my właśnie Wysowej-Zdroju doświadczamy, na wszystkich poziomach i wszystkimi zmysłami. Szczerze? Zaczarowało nas to miejsce, i nadal czaruje, bo wciąż w Wysowej jesteśmy.
Lasy ma Wysowa-Zdrój najgęstsze, najbardziej urodzajne. Wodę ma taką, że ho ho i trzeba dobrze się zastanowić, jaką wybrać mieszankę w pijalni, żeby potem nie było niespodzianek - jedna pobudza perystaltykę, druga działa moczopędnie, inne też mają cudowne mocne. A o tutejszych wodach opowiada nam Grzegorz Wacek, jeden z dyrektorów Uzdrowiska Wysowa S.A. Wiedzieliście, że w Wysowej są górnicy którzy wydobywają wodę? Czy to w ogóle możliwe? Woda nie wydobywa się sama?
To oni robią odwierty, a ujęcia są nawet na 100 metrach. W parku, w którym jesteśmy, mamy 14 ujęć wód mineralnych, każda ma inne właściwości, różnią się składem mineralnym i smakiem. Czy wody są odnawialne? Ale woda, która spada na ziemię jako deszcz, musi przesączyć się przez wiele warstw, zanim stanie się lecznicza, to długi proces. Jednemu będzie smakować woda o mineralizacji 1500, innemu 15 tysięcy.Wiadomo, że im wyższa mineralizacja, tym bardziej zatrzymana zostanie woda w organizmie
- tłumaczy dyrektor Wacek.
Jaką wodę nalać do rowerowego bidonu (bo z powodu rowerów tu jesteśmy) Chyba tę o większej mineralizacji. Nie polecamy wody ognistej, z której region nowosądecki też słynie (taka z cyklu "krasi lica"...), bo wiadomo, że nie pomaga ani w utrzymaniu równowagi, ani w zachowaniu koncentracji. Wiedzieliście, że w lasach wokół Wysowej rosną rydze? Tak, wiemy, żadne to odkrycie, bo rydze rosną w wielu lasach. Ale te z Wysowej są podobno najlepsze i nie bez powodu miasteczko nazywane jest stolicą rydzów (obchodzą tu też Święto Rydza). Hm, jednak rydz rydzowi nierówny, o czym opowiada Bartłomiej Sołtys, nadleśniczy Nadleśnictwa Rysie (genialna nazwa, prawda?).
Wysowa jest grzybową stolica Polski, a rydz, który tu rośnie, to mleczaj jodłowy. Żeby jednak dowiedzieć się, gdzie rosną, trzeba przyjechać do Wysowej na Święto Rydza - leśnicy zabierają wtedy grzybiarzy do miejsc rydzonośnych. Na razie ta tajemnica jest pilnie strzeżona
- przekonuje nadleśniczy Sołtys.
My też na grzyby poszliśmy, bo ileż można siedzieć z mikrofonem przy wozie transmisyjnym. Znaleźliśmy borowiki, bo na rydze jest jeszcze za wcześnie.
crop_free
1
/ 3
A że ostatnio popadało w Wysowej, to na pewno grzyby w lesie jeszcze są, nie wyzbieraliśmy wszystkich. Ale prośba wielka - jeżeli nie jesteście zawodowymi grzybiarzami, lepiej weźcie ze sobą leksykon grzybów, bo:
Zawsze korzystajmy z leksykonów, z doradztwa leśników, pracowników Sanepidu. Nie chodzi przecież o to, żeby kolacja z grzybów, które zebraliśmy, była naszą ostatnią
- mówi nadleśniczy.
No dobrze, grzyby zebrane, co teraz? W Wysowej wiedzą, co. Robią tu smalec z rydzami, rydze w miodzie, marynują, smażą, kisza, robią pastę - pytaniem otwartym jest, czego z tych grzybów zrobić się nie da. Opowiada nam o tym Barbara Miernik ze Starego Domu Zdrojowego w Wysowej.
Tak naprawdę, rydze są pretekstem do tego, żeby się spotkać, żeby ludzie mogli dobrze spędzić ze sobą czas i dlatego przetwarzamy grzyby na różne sposoby.Nie robimy jeszcze z rydzów lodów, ale myślę, że i to jest możliwe, tylko musimy się przyłożyć do roboty. Co powstaje z dodatkiem rydzów? Pierog, cepeliny, jajecznica, żur na kiszonych rydzach.
Lubicie rydze na maśle? Jadacie? Błąd. Bo, jak mówi pani Basia, rydze trzeba najpierw podsmażyć na oleju, najlepiej rzepakowym, lub gęsim, smalcu, a dopiero na samym końcu dodać masła. I to masło, drodzy państwo, jest kluczem. Ale tylko dodane na końcu.
crop_free
1
/ 2
Posłuchaj Barbary Miernik i jej opowieści o rydzach.
A na koniec (przyjmijmy, że to umowny koniec, bo o Wysowej można bez końca), opowiemy wam o lesie, o zwierzętach, które w nich żyją - wilkach, rysiach i niedźwiedziach. Jak wejdziecie do lasu, szanujcie ich dom, nie płoszcie, a najlepiej schodźcie z drogi.
Niedźwiedzie są przeważnie trzy, Zazwyczaj samica z młodymi. Teraz gawrują najprawdopodobniej na Słowacji, ale do Słowacji mamy tutaj tylko pięć kilometrów. Nasze niedźwiedzie wydają się być wyjątkowo grzeczne, ale jeżeli je spotkamy, zachowajmy spokój, wycofajmy się. Niedźwiedź jest potężnym zwierzęciem - kiedy stanie na łapach, może mieć nawet trzy metry wysokości, waga powyżej 200 kilogramów robi wrażenie.Więc naprawdę to nie są żarty. Odłóżmy nawet plecak odchodząc od niedźwiedzia, żeby zainteresował się tym plecakiem, a nie nami. Zyskamy wtedy dodatkową minutę, żeby bezpiecznie się oddalić
- radzi Bartłomiej Sołtys.
Szanowni radiosłuchacze i radiosłuchaczki, moglibyśmy długo jeszcze opowiadać o Wysowej, ale przecież nie o to chodzi. Przyjedźcie tu (weźcie rowery, bo nie jest prawdą, że nie ma tu gdzie jeździć, wszystkiego dowiecie się na miejscu), odkrywajcie, smakujcie, spacerujcie. Po prostu dokarmiajcie zmysły.
Nie zapomnijcie o konkursie, może to Wy wygracie rower, na którym będziecie odkrywać Wysową. Albo wybierzecie się w inne trasy, które co tydzień testujemy, na przykład TUTAJ.
Pod każdym materiałem na naszej stronie dostępny jest przycisk, dzięki któremu możecie Państwo wysyłać maile z
opiniami. Wszystkie będą skrupulatnie czytane i nie pozostaną bez reakcji.
Zapraszamy również do kontaktu z nami poprzez SMS - 4080, telefonicznie (12 200 33 33 – antena,12 630 60 00 –
recepcja), a także na nasz profil na
Facebooku oraz
Twitterze
Radio Kraków informuje,
iż od dnia 25 maja 2018 roku wprowadza aktualizację polityki prywatności i zabezpieczeń w zakresie przetwarzania
danych osobowych. Niniejsza informacja ma na celu zapoznanie osoby korzystające z Portalu Radia Kraków oraz
słuchaczy Radia Kraków ze szczegółami stosowanych przez Radio Kraków technologii oraz z przepisami o ochronie
danych osobowych, obowiązujących od dnia 25 maja 2018 roku. Zapraszamy do zapoznania się z informacjami
zawartymi w Polityce Prywatności.