Edytuj
share
Muzeum Palace - nowy oddział Muzeum Tatrzańskiego
Po blisko 85 latach od wybuchu II wojny światowej Muzeum Tatrzańskie otwiera w budynku „Palace”, który zasłynął jako „Katownia Podhala” nowy muzealny oddział, w którym opowiedziana zostanie trudna i skomplikowana historia Podtatrza podczas drugiej wojny światowej.
fot.J.Drużyńska
W regionalnej świadomości budynek Palace zasłynął jako „Katownia Podhala”. Przedwojenny pensjonat stał się symbolem okrucieństw wojny i niemieckiej okupacji Podtatrza. O właściwe upamiętnienie tego miejsca starano się od dawna – nie było to jednak proste zadanie. Po wojnie w Palace mieściło się m.in. sanatorium, żłobek i liceum. W budynku urządzono także ośrodek rekreacyjno-sportowy. Istotną rolę w zachowaniu pamięci o wojennych losach odegrało Stowarzyszenie Muzeum Walki i Męczeństwa „Palace” – Katownia Podhala, przez wiele lat prowadzące izbę pamięci w części dawnych piwnic.
Muzeum Palace będzie spełniać trzy zasadnicze funkcje: miejsca pamięci, ekspozycji muzealnej oraz centrum badań i dyskusji nad historią XX w. – w szczególności nad okresem II wojny światowej w południowej Małopolsce.
W budynku Palace przeprowadzone zostały skrupulatne prace konserwatorskie i budowlane, w ramach których wykonano m.in. część robót konstrukcyjnych, w celu zapewnienia bezpieczeństwa obiektu. Aby doprowadzić wygląd budynku do stanu pierwotnego zamontowana została m.in. wykonana na wzór historyczny stolarka okienna, zdemontowano styropianowe ocieplenie, usunięto dobudowane balkony. Mając na uwadze historię obiektu, prowadzone pod nadzorem konserwatorskim prace budowalne zostały wykonywane z wyjątkową dokładnością, starannością i z pełnym poszanowaniem każdego fragmentu historii miejsca, dzięki czemu udało się zachować ocalałe elementy przestrzeni, która na przestrzeni lat była poddawana licznym przebudowom i modyfikacjom. We wnętrzach zachowano oryginalne ściany wraz z ocalałymi fragmentami historycznych tynków, stolarka okienna w piwnicach, drzwi do budynku i dawna klatka schodowa. Pracom konserwatorskim poddano cele więzienne zabezpieczając je przed dalszym niszczeniem oraz wszystkie odkryte fragmenty budynku. Zabezpieczono pozostawione napisy na ścianach w celach oraz na oryginalnych oknach. Dzięki pracy setek ludzi zaangażowanych w zachowanie tego obiektu i każdego jego fragmentu udało się ocalić to, co pozostało. Dopełnieniem badań były prace archeologiczne prowadzone przez archeologów z Instytutu Pamięci Narodowej oraz pracowników PAN. Przeprowadzono również poszukiwania śladów biologicznych przez policjantów techniki kryminalistycznej krakowskiego laboratorium KWP.
Muzeum Palace, jako nowy odział Muzeum Tatrzańskiego im. Dra Tytusa Chałubińskiego w Zakopanem, powstało przy współpracy Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Województwa Małopolskiego, Urzędu Miasta Zakopane oraz Stowarzyszenia Muzeum Walki i Męczeństwa „Palace” – Katownia Podhala oraz przy wsparciu środków finansowych pochodzących z budżetu Unii Europejskiej.
Wartość projektu pn. „Utworzenie Muzeum Palace” wynosi: 20 933 043,10 zł.
fot. 1. H. Jost, Palace, 1944 r./ mat.prasowe MT
8 marca 2024 roku nastąpi uroczyste otwarcie budynku Muzeum Palace – najważniejszego eksponatu – miejsca pamięci, a 27 marca zostanie otwarta i udostępniona wystawa stała w budynku.
8 marca
Program uroczystości:
10.00 Msza św. w kościele Św. Krzyża w Zakopanem (ul. Tytusa Chałubińskiego 30)
11.00 Przemarsz sprzed kościoła przed budynek Palace (ul. Tytusa Chałubińskiego 7)
11.30 – 12.30 Uroczyste otwarcie budynku Muzeum Palace – oddziału Muzeum Tatrzańskiego
(Wydarzenie odbywać się będzie na placu przed budynkiem.)
12.30 – 15.00 Zwiedzanie wnętrz budynku Palace
18.30 Wykład inauguracyjny oraz koncert pieśni patriotycznych i inspirowanych historią
