Kamera filmowa od ponad stu lat towarzyszy podróżnikom, odkrywcom i badaczom podczas wypraw w nieznane. Fundacja Dla Kina i Kino Pod Baranami, organizatorzy Festiwalu Filmu Niemego, proponują w tym roku podróż śladami nieustraszonych globtroterów.
Gdy w 1914 roku Sir Ernest Shackleton stawał na czele wyprawy na biegun południowy, nie wiedział, jak morderczą walkę z naturą przyjdzie mu stoczyć u wybrzeży Antarktydy. Losy ekspedycji dokumentuje film Południe (1919), który zostanie pokazany w odrestaurowanej cyfrowo wersji. Żywioł lodu i ekstremalnie niskie temperatury to codzienność bohaterów Nanuka z północy (1922) - inuickiej rodziny, którą sportretował Robert J. Flaherty, jeden z pionierów kina dokumentalnego. Ze śnieżnym bezkresem i jego oślepiającą bielą mierzą się także członkowie trzeciej w historii wyprawy na Mount Everest, w której udział wzięli jedni z najwybitniejszych himalaistów epoki, Andrew Irvine i George Mallory (The Epic of Everest, 1924), pieczołowicie zrekonstruowany przez BFI National Archive. Walka ludzkich ambicji z siłami natury jest również tematem filmu Wiktora Turina Turksib (1929) o jednym z największych przedsięwzięć konstrukcyjnych w Związku Radzieckim – budowie magistrali kolejowej łączącej Turkiestan z Syberią. Z kolei w podróż po Bałkanach zabierze widzów reporter Fred von Bohlen-Hegewald (Kalabaka, 1930).
Początek XX wieku to jednak nie tylko okres fascynacji białymi plamami na mapie świata i kulturami nieznanych ludów, ale także zainteresowanie metropoliami i wielkomiejskim stylem życia. Kino nieme miało swoich flâneurów, a za najwybitniejszego z nich uchodzi Dziga Wiertow, autor słynnego i nowatorskiego Człowieka z kamerą filmową (1928). Widzowie festiwalu będą mieli również okazję wybrać się do stolicy Niemiec (Berlin, symfonia wielkiego miasta, 1927), odwiedzić najpiękniejsze francuskie miasta w filmach À Propos Nicei (1930) w reżyserii Jeana Vigo, Montparnasse (1926) Eugène'a Deslawa, Mijają godziny (1926) Alberta Cavalcantiego, czy ponownie przespacerować się ulicami Krakowa sprzed stu lat (Obrazy Krakowa, 1913-1929).
Wyjątkowym punktem programu festiwalu będzie pokaz filmu Wielka powódź (2013), stanowiącego współczesny owoc współpracy filmowca i artysty multimedialnego Billa Morrisona (autora pokazywanego na 8. FFN filmu Decasia) oraz gitarzysty i kompozytora Billa Frisella. Na ten niezwykły projekt, wykorzystujący found footage, złożyły się materiały filmowe dokumentujące powódź nad Missisipi w 1927 roku, która była najbardziej niszczycielskim potopem w historii Stanów Zjednoczonych. Film zgłoszony został do Oscara 2014 w kategorii pełnometrażowy dokument.
Ciekawostką tegorocznej edycji będą filmy krótkometrażowe z początku XX wieku, poświęcone wywodzącym się z Wielkiej Brytanii dyscyplinom sportowym (Nie tylko krykiet, czyli sport w epoce króla Edwarda, 1901-1907) oraz kulturze rowerowej na świecie (Bicykle, welocypedy, rowery…, 1901-1928).
Projekcjom filmowym towarzyszyć będzie muzyka na żywo. Festiwal znany jest z nowatorskich i odważnych zestawień filmowo-muzycznych, które łączą eksperymentalne podejście z szacunkiem dla historii kina. W tym roku usłyszymy m.in. inspirowane jazzem improwizacje duetów SzaZa i Mikrokolektyw; muzykę etniczną w dwóch różnych aranżacjach - zespołu pathMAN oraz awangardowych Karpat Magicznych, które wykorzystają podczas koncertu oryginalne misy tybetańskie i lutnie z Azji Środkowej, czy klasyczny występ taperski w wykonaniu profesora Lesława Lica, od lat współpracującego z Kinem Pod Baranami. Kino nieme ze współczesną elektroniką skonfrontują: bristolski Bronnt Industries Kapital, kolektyw kIRk oraz duet Hatti Vatti & Stefan Wesołowski. Na scenie Kina Pod Baranami pojawi się również krakowski kompozytor muzyki filmowej (Pręgi, Zbliżenia, Obywatel) - Adrian Konarski w towarzystwie Sławomira Bernego (perkusja) oraz Michała Chytrzyńskiego (skrzypce), a także Hubert Zemler (perkusja i perkusjonalia) oraz Bartosz Weber z zespołu Baaba.
Festiwal Filmu Niemego przygotował również specjalną odsłonę Baranków Dzieciom – poranków filmowych dla najmłodszych widzów organizowanych przez Kino Pod Baranami. Maluchy będą miały okazję skonstruować zabawki optyczne i samodzielnie stworzyć muzykę do filmu niemego. Dla najmłodszych widzów muzykę do filmu niemego zaprezentują członkowie zespołów Vladimirska i The Silver Owls. Warsztaty poprowadzi Marcel Zambrzycki, członek zespołów Wataha The Slavic Drummers i Siódmy Czakram Ziemi.
Po raz kolejny, specjalnym wydarzeniem Festiwalu będzie mapping na wewnętrznej fasadzie Pałacu pod Baranami, inspirowany filmami niemymi.
W piątkową noc organizatorzy wraz z Unsound Festival zapraszają do Betel Klubu na imprezę festiwalową, podczas której o wrażenia muzyczne zadbają Lautbild i Eltron John.
Szczegółowy program festiwalu znajduje się TUTAJ.