
Ostatni wyścig
Przełożyła Małgorzata Kozłowska
Wydawnictwo Czarne
Młody Etiopczyk, który po latach zwycięstw i sukcesów, ukoronowanych złotem na olimpiadzie, został zdyskwalifikowany po kontroli antydopingowej w Pekinie. W jego moczu wykryto niedozwolony środek. Makeda został natychmiast usunięty z reprezentacji Etiopii, bez żadnego odwołania odstawiony do kraju, wcielony do armii i wysłany na front wojny z Somalią. Nikt się o niego nie upomniał, nie dostał szansy obrony.
Francuski dziennikarz nawiązuje z nim kontakt, spotykają się kilka razy, wysłuchuje historii biegacza. Na koniec maratończyk prosi Francuza o odnalezienie żony, z którą stracił kontakt. Dziennikarz wraca do Addis Abeby, udaje mu się odnaleźć Tirunesh w jednym z luksusowych hoteli i już po pierwszym spotkaniu wie, że pełni tam ona rolę eleganckiej kobiety do towarzystwa. Żona Makedy opowiada dziennikarzowi swoją historię, od wychowania w biednym domu, przez naukę we francuskojęzycznych szkołach, po pracę tłumaczki reprezentacji narodowej i spotkanie z nadzieją etiopskiego sportu. Dyskwalifikacja jej męża oznaczała również koniec jej zawodowej kariery. Z dnia na dzień z Paryża, gdzie była przedstawicielką w biurze UNICEF-U, została odesłana do Etiopii.
Dzięki dziennikarskiemu śledztwu poznajemy nie tylko losy etiopskich sportowców, ich drogi do światowej sławy, ale też prawa, jakimi rządzi się sport w afrykańskich krajach. Każdy talent może być natychmiast zastąpiony następnym. Frederic spotyka się z rodziną maratończyka, jego wychowawcami, nauczycielami, trenerami, szuka też odpowiedzi na pytanie, dlaczego tak nagle skończyła się jego kariera.
Ale kiedy szukamy w historii sportu nazwiska Makeda, to upewniamy się w podejrzeniach, jakie towarzyszą cały czas przy czytaniu tej opowieści. Jedni sprawdzają to od razu na początku, inni dają się porwać świetnie skonstruowanej historii. To wszystko fikcja. To nie reportaż. To niezwykle ciekawie i rzeczowo napisana opowieść o powiązaniach świata polityki sportu, potędze pieniądza, sile mediów.
Okazuje się jednak, że prawdziwa historia zwycięzcy maratonu z Pekinu też mogłaby stać się kanwą powieści. Samuel Kamau Wanjiru , Kenijczyk, dla którego mistrzostwo olimpijskie w Pekinie było dopiero trzecim startem w maratonie, ustanowił też rekord olimpijski. Został najmłodszym od 1932r. złotym medalistą igrzysk w maratonie. Miał wtedy 22 lata. W Kenii w grudniu 2010r. został oskarżony o grożenie śmiercią swojej żonie i nielegalne posiadanie broni. Zmarł pół roku później w wyniku obrażeń, jakie odniósł spadając z balkonu swojego mieszkania.
Jean Hatzfeld (ur. w 1949 roku) — reporter, korespondent wojenny, pisarz. Opisywał upadek komunizmu w Europie Środkowej, pracował jako korespondent wojenny z objętych kryzysem zbrojnym krajów Bliskiego Wschodu, na Haiti, w Kongu, Algierii i Burundi, trzy lata spędził w byłej Jugosławii, gdzie został ranny podczas ostrzału Sarajewa. Doświadczenia te zaowocowały dwiema książkami: "L’air de la guerre" (1994) oraz "La guerre au bord du fleuve" (1999). W 1994 roku wyruszył do Rwandy. Opublikował trzy książki poświęcone rwandyjskiej wojnie domowej: w 2000 roku "Nagość życia. Opowieści z bagien Rwandy" (uhonorowaną m.in. Nagrodą im. Pierre’a Mille’a i Francuską Nagrodą Kultury), w 2003 roku "Sezon maczet", za którą otrzymał Nagrodę im. Josepha Kessela i Nagrodę Femina Essai, oraz "Strategię antylop", wyróżnioną w 2007 roku Nagrodą Médicis, jedną z najbardziej prestiżowych francuskich nagród literackich. W Polsce książkę tę uhonorowano w 2010 roku Nagrodą im. Ryszarda Kapuścińskiego. Za książkę "Ostatni wyścig" Jean Hatzfeld otrzymał Nagrodę im. Tristana Bernarda przyznawaną twórcom piszącym o sporcie.