Polowanie jest skrajnie niebezpiecznym zajęciem, ponieważ nie-ludzkie osoby, duchowe byty zamknięte w ciałach zwierząt mogą się mścić na myśliwym lub jego rodzinie, szczególnie gdy nie okaże on szacunku zabijanym przez siebie ofiarom. A kiedy dojdzie już do aktu zemsty – myśliwy lub ktoś z jego bliskich zachoruje, ratunkiem może być interwencja szamana.
Dr Chyc: „szaman to osoba, która jest specjalistą w kontaktach z takimi bytami, on ma pewną kontrolę nad tym, co się dzieje. I on zdaje sobie sprawę z tego, że takie spotkanie w lesie to jest spotkanie z innym bytem. Szaman z tym bytem potrafi się komunikować, w niektórych kulturach do nawiązania kontaktu potrzebne są substancje psychoaktywne, u Moré nie – proces komunikacji po prostu zachodzi we śnie”.
Interwencja szamana nie zawsze jest skuteczna. Po śmierci członka społeczności Moré jego ciało grzebane jest w ziemi i zaczyna się okres kilkunastomiesięcznej żałoby. Jeszcze do lat czterdziestych XX wieku (a w sąsiednich plemionach nawet do lat sześćdziesiątych) by żałoba mogła się zakończyć, konieczna była kolejna ceremonia pogrzebowa połączona ze… zjadaniem szczątków zmarłego.
Dr Chyc: „była to przysługa czyniona bliskim krewnym osoby zmarłej, ale też przysługa czyniona samej zmarłej osobie, ponieważ tylko w ten sposób jej dusza mogła kontynuować swoje życie po drugiej stronie, kiedy ciało przestało istnieć po stronie świata Moré. Chodziło o to, żeby całkowicie zlikwidować materialną, fizyczną postać tej osoby w tym ludzkim świecie”.
Endokanibalizm, czyli zjadanie szczątków zmarłego z własnej grupy etnicznej praktykowało wiele ludów Amazonii. W przypadku Moré dochodziło do specjalnego przyrządzenia i konsumpcji jedynie kości.
Dr Chyc: „tę postać kanibalizmu fachowo nazwalibyśmy osteofagią. W praktyce polegało to na tym, że po roku, dwóch od zakopania zwłok Moré przychodzili na miejsce pochówku, w którym ciało uległo już rozkładowi w ziemi i wyciągali wszystkie kości. One były myte, czyszczone i rytualnie palone, resztki rozgniatano i mieszano z masą sporządzoną z orzechów brazylijskich. I to było spożywane podczas rytuału”.
Moré zarzucili te praktyki pogrzebowe pod naciskiem przedstawicieli boliwijskiego rządu, którzy administrowali ich ziemią w XX wieku. Przedstawiciele różnych kościołów chrześcijańskich pojawiali się na tym terenie już od XVIII wieku, teraz bardzo aktywne są kościoły protestanckie, choć z pewnością wywierają oni wpływ na miejscową kulturę i wierzenia, nie udało im się jednak doprowadzić do pełnej chrystianizacji lokalnej ludności.
Dr Chyc: „Moré mają bardzo pragmatyczny stosunek do tych dużych religii, oni bardzo często odpowiadają różnie na pytanie o to, czy są katolikami, czy protestantami w zależności od tego, kto pyta. Jeżeli pyta katolik, to wtedy mówią, że są katolikami. Z moich obserwacji wynika, że oni po prostu traktują na przykład Jezusa Chrystusa jako jednego z tych duchów, z tych bytów, które mają bardzo wyjątkowo silną moc, intensywną. Bardzo często jest tak, że oni po prostu na te animistyczne swoje wyobrażenia nakładają te, byśmy powiedzieli, teologiczne wizje katolickie czy protestanckie”.
Dr Paweł Chyc
Polecamy profil naszego gościa w mediach społecznościowych:
https://www.facebook.com/oldskulowyantropolog/
Wyślij opinię na temat artykułu
Komentarze (0)
Brak komentarzy
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipisicing elit.
Amet architecto
asperiores deleniti dicta dolores earum illo iste
Posłuchasz nas
Kraków 101.6 MHz
Tarnów 101 MHz
Zakopane 100 MHz
Andrychów 98.8 MHz
Gorlice 97.4 MHz
Krynica-Zdrój 102.1 MHz
Rabka-Zdrój 87.6 MHz
Szczawnica 90 MHz
Nowy Sącz 90 MHz
