- A
- A
- A
"Pejzaże regionalne" Audycja z dn. 1.08.2021 r.
ZAGADKA HISTORYCZNA (1.08)
Przed 78. laty, 1 sierpnia 1943 r. w lesie koło NOWOGRÓDKA (w II RP najmniejsze miasto wojewódzkie) Niemcy rozstrzelali 11 polskich sióstr zakonnych - nazaretanek.
Dzień wcześniej siostry zgłosiły się dobrowolnie na Gestapo, by ofiarować swoje życie za 120 osób przeznaczonych do rozstrzelania.

Po ekshumacji w marcu 1945 r. miejscem ich pochówku stała się wspólna mogiła przy kościele farnym w NOWOGRÓDKU.
W marcu 2000 roku na Placu św. Piotra w RZYMIE, zostały beatyfikowane przez papieża Jana Pawła II.

W gronie jedenastu męczennic jest zakonnica urodzona w 1892 r. w OŚWIĘCIMIU w domu przy ulicy Wysokiej.
Była trzecią córką Józefa (urzędnika) i Karoliny, którzy przybyli w 1890 r. do miasta nad Sołą z Radzionkowa.
W styczniu 1893 r. została ochrzczona w kościele pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Oświęcimiu.
Jej rodzice byli na tyle zamożni, że zapewnili córce wykształcenie. Uczęszczała do sześcioklasowej szkoły ludowej w KĘTACH. Zdobyła też zawód krawcowej.
Do Zgromadzenia Sióstr Nazaretanek wstąpiła w Krakowie w r.1911, a nowicjat odbyła w ALBANO k/Rzymu.
Po powrocie do kraju pracowała jako nauczycielka we Lwowie, w Warszawie, Stryju, Grodnie oraz w Łukowie.
Do Nowogródka przybyła w r. 1936. Do zamknięcia szkół przez okupantów sowieckich w październiku 1939 r. była nauczycielką, a później – zakrystianką i opiekunką ministrantów przy kościele farnym.
Proszę podać jej imię i nazwisko lub imię zakonne.

UPOMINKI:
książka "MIKOŁAJ ZEBRZYDOWSKI 1553 -1620 Szkic biograficzny"
książka Patrycji Bukalskiej "KRWAWA LUNA"
zestaw publikacji o OLKUSZU i Ziemi Olkuskiej
książka Marcina Wolskiego " W 80 PODRÓŻY DOOKOŁA ŚWIATA"
przewodnik "NA SZLAKACH TRADYCJI" o polsko - słowackim pograniczu Euroregionu " BESKIDY". ( z tekstem polskim, słowackim i angielskim)


Uczestnicy akcji "ODKRYJ BESKID WYSPOWY" niedzielne wędrówki w sierpniu rozpoczną 1 sierpnia. od zdobywania góry SZCZEBEL (977m).
Start o godz. 8.00 spod szkoły w LUBNIU, a potem wspinaczka czarnym szlakiem na szczyt i zejście do MSZANY DOLNEJ.
Przewodnik DARIUSZ GACEK, autor przewodnika "Beskid Wyspowy", przypomina, że w XIX w. Szczebel odwiedzali: geolog LUDWIG ZEJSZNER (1805 -1871) oraz MARIA STECZKOWSKA jedna z pierwszych kobiet – turystek.
Szczebel to szczyt "wybitny".
A co w terminologii geograficznej oznacza ów termin ?
Posłuchaj!


Prof. JANUSZ SKALSKI z Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego, który jest znawcą historii polskiej medycyny, dziś koncentruje się na osobie JANA STANKI (ur. 1430 Wrocław - zm. 1493 Kraków).
JAN STANKO, przyjaciel Jana Długosza, był lekarzem i przyrodoznawcą, działał w średniowieczu, ale należał do prekursorów nowej epoki odrodzenia.
Jemu zawdzięczamy polską terminologię przyrodniczą.
Wymyślił i utrwalił takie pojęcia jak np. krzemień i ropa.
Posłuchaj!


W TARNOWIE do końca sierpnia w Galerii "Piwnica pod Trójką" w siedzibie Muzeum Okręgowego przy Rynku 3 czynna jest wystawa "TARNOWSCY ARTYŚCI W GALERII MUZEALNEJ – WYSTAWA DARÓW".
Na wystawie prezentowane są prace przekazane do zbiorów muzealnych w latach 2016 – 2021 przez artystów uczestniczących w cyklu wystaw pod tym hasłem.
Jest to 25 prac wykonanych przez 21 artystów.

Cykl wystaw „Tarnowscy Artyści w Galerii Muzealnej” realizowany jest od stycznia 2010 roku w Muzeum Okręgowym w Tarnowie.
Jego celem jest promowanie dorobku tarnowskich artystów w środowisku lokalnym.
W wystawach uczestniczą artyści związani z Tarnowem poprzez fakt urodzenia lub ukończenia szkół artystycznych.
Wystawiają swe prace również artyści niezrzeszeni, często mieszkający poza Tarnowem, lub poza krajem, a utożsamiający się z tym miastem.

O wystawie opowiada opiekująca się cyklem wystaw „Tarnowscy Artyści w Galerii Muzealnej” BOŻENA SZCZUPAK - kustosz Muzeum Okręgowego w Tarnowie.
Posłuchaj!


Jeszcze do 22 sierpnia w Muzeum Żup Krakowskich WIELICZKA można oglądać jubileuszową wystawę " 70/70".
Ekspozycja przygotowana została z okazji 70- lecia powstania wielickiego Muzeum.
Na wystawie znalazło się 70 wyselekcjonowanych eksponatów z własnych zbiorów Muzeum, które pokazują kierunki zainteresowań i badań Muzeum, a także różnorodność i bogactwo kolekcji.

Wśród eksponatów znajdują się: róg Bractwa Kopaczy z 1534 r. prehistoryczne naczynia warzelnicze, rzeźby i obrazy, dokumenty królewskie, starodruki, także niezwykle cenna solniczka z agatu z końca XV w. - obecnie najstarsza w kolekcji i po raz pierwszy pokazana publicznie.

O niej opowiada opiekunka kolekcji wielickich solniczek KLEMENTYNA OCHNIAK - DUDEK, kustosz Zbiorów Sztuki i Etnografii.
Posłuchaj!



Historyk BARBARA RUCKA od trzech pokoleń związana z KRYNICĄ - ZDROJEM przypomina początki kąpieli uzdrowiskowych w Krynicy i Żegiestowie, akcentując że pierwsze takie zabiegi nie były wcale lecznicze.

Przy okazji przywołuje nazwiska zasłużonych polskich prekursorów przyrodolecznictwa (hydropatii).

Pochodzący z okolic Przemyśla APOLINARY TARNOWSKI (1851 - 1943) był najsławniejszym polskim lekarzem naturalistą.
Wypracował własną metodę przyrodolecznictwa i w niewielkim miasteczku, Kosowie Huculskim za Kołomyją na Kresach Wschodnich, utworzył sławną lecznicę - naturalistyczny uzdrowiskowy zakład leczniczy.
Miał także epizod lekarza zdrojowego w ŻEGIESTOWIE.
We wrześniu 1939 r. jego rodzina rozpoczęła wojenną tułaczkę, by z armią gen Władysława Andersa znaleźć się na Bliskim Wschodzie.
W 1943 r. dr Apolinary Tarnawski zmarł w wieku 92 lat w Jerozolimie i został pochowany na stokach Syjonu, w katakumbach franciszkańskich.

Natomiast balneolog JAN ŻNINIEWICZ ( 1872 - 1952) był pionierem nowoczesnej akwaterapii w Polsce.
Opracowywał nowe metody wodolecznicze, z których jedna została w latach międzywojennych wprowadzona w 12 polskich sanatoriach. Założył zakład wodoleczniczy w Poznaniu, w którym wyleczył swoją metodą ponad 30 tysięcy osób.
Jest dziś patronem jednej z poznańskich ulic.
Spoczywa na Cmentarzu Górczyńskim w tym mieście.
Posłuchaj!

Komentarze (0)
Najnowsze
-
22:24
Jest szansa, że w powiecie tarnowskim powstanie ośrodek dla dorosłych osób w spektrum autyzmu
-
21:41
Tarnów wspomina zamordowanych w 1923 roku robotników
-
20:46
Sławomir Mentzen w Chrzanowie: "Polski prąd z polskiego węgla, a nie z niemieckich wiatraków"
-
20:41
MŚ w hokeju - Polska - Ukraina 1:4
-
20:33
Turniej WTA w Madrycie - Świątek przegrała z Gauff w półfinale
-
20:19
Trzebinia przeniosła się do PRL-u. Tłumy na majowym pikniku
-
19:58
Iga Świątek przegrała w półfinale turnieju WTA 1000 Madrycie. Coco Gauff była lepsza
-
19:26
Wiosenny redyk w Pieninach czyli owce wróciły na hale
-
19:10
Wiosenny Redyk w Szczawnicy
-
18:33
Smacznie, kolorowo i ludowo. Majówka w Sądeckim Parku Etnograficznym
-
18:12
Sezon na prawdziwe oscypki rozpoczęty, bacowie popędzili owce na hale. Byliśmy z wizytą w bacówce
-
17:36
Samochód zderzył się z pociągiem w Białym Dunajcu. Wstrzymany ruch kolejowy
-
16:42
Nic tylko oddychać. Dziewięć tężni solankowych powstanie w Małopolsce