Martyna Rzepecka - Left Hand Exercises 2 / fot. J.Drużyńska
Martyna Rzepecka pracuje w tradycyjnych technikach graficznych (głównie druk wypukły), poszerzając je o działania graficzne, obiekty dotykowe i instalacje. Swoje linoryty nazywa ciałorytami. Fascynuje ją ludzkie ciało ( wizualna inspiracja), które wielokrotnie przetwarza, fragmentaryzuje, przekształca. W swojej sztuce obserwuje artystyczne ciało, w jaki sposób wykorzystywane jest w procesie graficznym i jak zmienia się w nim, na przestrzeni lat praktyki (w znaczeniu fizycznym — przepracowania ciała). Interesuje ją kontekst matrycy – jako niezależnej materii, relacja artysta – odbiorca oraz granica poznania dzieła i jego sensualna przestrzeń odbioru.
Projekt „Left Hand Exercises”, którego kontynuacją jest tarnowska wystawa, rozpoczęła artystka w 2023 roku, podczas miesięcznej rezydencji artystycznej w Le Charbonnage w Genk w Belgii.
Ten projekt był związany z pewnego rodzaju ograniczeniami ciała - mówi Martyna Rzepecka. Oo dziesięciu lat uprawiam hobbystycznie szermierkę a zawodowo od 2008 roku zajmuję się linorytem, cięciem w linorycie. Te dwa moje zamiłowania wpłynęły niestety na nawracające ograniczenia funkcjonowania prawej ręki (dysfunkcja nerwu). W 2023 kiedy otrzymałam diagnozę dotyczącą owej dysfunkcji przyszło zaproszenie na rezydencję artystyczną w Genk w Belgii. Pomyślałam wtedy, że to jest doskonała okazja do spróbowania przeniesienia tych moich ujawnionych ograniczeń na nową wartość artystyczną. Rozpoczęłam pracę z lewą ręką. Chciałam sprawdzić ( jako osoba praworęczna) czy będę w stanie wycinać w linorycie, rysować, szkicować. właśnie lewą ręką. Podczas rezydencji stworzyłam cykl rysunków i linorytów pod tytułem,,myself and mine(r)” które wykonywane były tylko i wyłącznie lewą ręką. Bardzo intensywnie ćwiczyłam nie tylko rysowanie ale także pisanie i w miarę upływu czasu lewa ręka stawała się coraz sprawniejsza. To doświadczenie, zdobycie tej umiejętności stało się dla mnie jako artystki bardzo ważne, bo pozwala mieć nadzieję, że dzięki temu mogę kontynuować moją twórczość.
Martyna Rzepecka - Left Hand Exercises 2 fot. 1 i fot. 2 Szymon Sokołowski fot 3. I fot. 4 J.Drużyńska
Pasja rycia w linorycie, ale także zamiłowanie do szermierki wzajemnie się uzupełniają i są – jak mówi artystka” „nieodłącznym elementem jej życia”. Przykładem połączenia tych dwóch pasji są obiekty prezentowane na wystawie : „ narzędzie”, „matryca ochronna” i „oburęczność”.
Narzędzie” to najstarsza praca -wyjaśnia Martyna Rzepecka. Ten obiekt jest hybrydą dwóch narzędzi, których używam na co dzień. Z jednej strony jest to floret, ale zakończeniem klingi nie jest punta, czyli to ostrze, które umożliwia trafienie przeciwnika, tylko rylec od dłuta, narzędzie, którym posługuję się w pracy zawodowej. To spaw kawałków klingi, które złamałam podczas toczonych pojedynków oraz rylca, którym ryłam w matrycach graficznych.
Szermierka jest nieodłącznym elementem mojego życia. To, co przeżywam podczas walk, podczas treningów, również wykorzystuję w swojej twórczości artystycznej. Ten drugi obiekt powstał z początkiem 2025 roku. Jest to „matryca ochronna”, dla której inspiracją stał się napierśnik, czyli ochraniacz szermierczy dla kobiet, który chroni naszą klatkę piersiową przed trafieniami. Tutaj matryca staje się ochronnym pancerzem, kolejną warstwą skóry, ale nosi ona także ślady doświadczania, ponieważ jest pocięta, wycięta, są w niej pewne żłobienia. Ważnym w kontekście wystawy jest trzeci obiekt, który zrobiłam specjalnie na tarnowską wystawę: „oburęczność”. To jest fragment stroju szermierczego, hybryda dwóch - prawej i lewej rękawicy. Obiekt ten jest też pewnego rodzaju podsumowaniem projektu „Left Hand Exercises” wskazującym na zdobyte przeze mnie nowe umiejętności pozwalające wykorzystać w danym momencie warunki /lub ograniczenia ciała.
Martyna Rzepecka – Absolwentka Grafiki i Edukacji Artystycznej na WSzP w Toruniu.W latach 2011–2012 studentka Akademii Sztuk Pięknych i Projektowania Graficznego (ALUO), Univerza v Ljubljani, Słowenia. W 2017 roku uzyskała stopień doktory sztuk plastycznych na Wydziale Sztuk Pięknych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Tam też obecnie w Katedrze Rysunku pracuje jako adiunktka.
Brała udział w ponad 90 wystawach zbiorowych i indywidualnych, w kraju i zagranicą m.in.: GRAPHIC SKIN - Międzynarodowe Centrum Sztuk Graficznych – Kraków (2025), Galeria Concrete Akademia Sztuk Pięknych im. E. Gepperta we Wrocławiu (2025), Left Hand Exercises — wystawa indywidualna, Le Charbonnage, Genk, Belgia (2024), The 35th Ljubljana Biennale of Graphic Arts — Cukrarna, Ljubljana, Słowenia (2023), Osten Biennale of Drawing — Galeria Narodowa Republiki Macedonii Północnej, Skopje, Macedonia (2023), Hit Festival — Haugesund International Festival of Artistic Relief Printing — Haugesund Billedgalleri, Norwegia (2019). Laureatka nagród i stypendiów artystycznych. Mieszka i tworzy w Poznaniu, gdzie z zamiłowania uprawia szermierkę.