Ksiądz Jacek Prusak: Na pewno będą to inne święta, święta trudniejsze

Jacek Bańka
Rozmowy
Piątek, 2022.04.15

- Dla mnie to dwuznaczny przekaz - mówi ksiądz Jacek Prusak, jezuita, psycholog i psychoterapeuta, komentując zapowiedzi Watykanu, że w drodze krzyżowej w Koloseum krzyż nieść będą nieść Ukrainka i Rosjanka. "Staram się zrozumieć papieża Franciszka, który chce pokazać, że wojna ma ofiary po dwóch stronach. Papież przez obecność Rosjan w drodze krzyżowej chce wskazać na matki tych młodych żołnierzy wysyłanych na wojnę, na której tracą życie" - mówi ksiądz Prusak. "Z drugiej strony ten przekaz prowadzi do wniosku że Ukraińcy i Rosjanie są ofiarami wspólnego wroga. Ten gest - wspólnej drogi krzyżowej - byłby bardziej zrozumiały, gdyby papież Franciszek wcześniej jednoznacznie powiedział, że to Władimir Putin jest agresorem i że to wojska rosyjskie najechały Ukrainę. A tak zrównuje się cierpienie ofiar i jakby nie było sprawców tego cierpienia" - mówi poranny gość Radia Kraków.

fot: Marek Lasyk

Posłuchaj porannej rozmowy w Radiu Kraków

Zapis rozmowy Jacka Bańki z księdzem Jackiem Prusakiem, jezuitą, a jednocześnie psychologiem i psychoterapeutą.

Jak ksiądz przyjmuje decyzję papieża Franciszka, że krzyż w rzymskim Kolosem będą niosły jednocześnie Ukrainka i Rosjanka?

- Jest to dla mnie dwuznaczny przekaz. Z jednej strony staram się zrozumieć papieża i doceniam jego wysiłek. On chce pokazać, że wojna ma ofiary po obu stronach. On chce wskazać na rodziców tych młodych żołnierzy wysłanych na wojnę, której nie chcieli. Papież chce podkreślić ból kobiet, które nie mają na to wpływu. Z drugiej strony to przekaz, który może prowadzić do wniosku, że Rosjanie i Ukraińcy są ofiarami, a nie, że Ukraina została najechana przez Rosję. Rozumiem ten gest, ale byłby bardziej zrozumiały, jakby były słowa papieża, że Putin jest agresorem i to wojska rosyjskie najechały Ukrainę. Tak się zrównuje cierpienie ofiar. Trochę mnie ten gest niepokoi. Z drugiej strony papież uważa, że mamy trzecią wojnę w kawałkach. Za nią odpowiedzialne są siły, których wprost nie chcemy wskazać. Rozumiem to. Dla niego nie ma lepszych i gorszych ofiar. Ci, którzy giną, są ofiarami. Przez ten religijny symbol on chce to podkreślić. Od strony ludzkiej jednak trzeba pamiętać, że może to gorszyć i wywoływać wątpliwości ludzi wierzących.

Dlaczego do tej pory nie było jednoznacznego potępienia agresora?

- Wszyscy chcemy wiedzieć, dlaczego papież Franciszek... On jest świadomy krytyki pod jego adresem. On tego jednak nie robi, publicznie nie mówi o swoich racjach. Najprościej byłoby powiedzieć, że Watykan przyjął taką politykę, że nie wskazuje agresora, zachowuje postawę mediatora między walczącymi. Tak się zachowywali papieże także wcześniej przy I wojnie światowej, którą spowodowały kraje chrześcijańskie. Polityka Watykanu jest właściwa? My jesteśmy przyzwyczajeni do spontaniczności papieża, mamy wojnę tuż za plecami. Chcemy zdecydowanej postawy papieża. Stąd nasze wątpliwości. Dla niego ważne jest to, że jako pierwszy papież od XI wieku nawiązał relację z patriarchatem moskiewskim. On się może nie zgadza z Cyrylem, ale nie chce, żeby wojna zaprzepaściła ten wysiłek ekumeniczny. Walczą chrześcijanie, jest konflikt między prawosławiem rosyjskim i ukraińskim. Trudno powiedzieć, czemu papież tak się zachowuje. Nie ma oświadczenia. Trzeba to rozumieć w kontekście polityki Watykanu.

W jakiś sposób postawa Cyryla I zmienia dziś spojrzenie na ekumenizm?

- Zmienia nie tyle spojrzenie na ekumenizm, co na dialog z prawosławiem rosyjskim pod rządami tego patriarchy. Nie wszyscy prawosławni zgadzają się z nim. Przestają go nawet wymieniać w kanonie. Jest zerwana więź. Papież nie może być stroną w konflikcie. To nie jego spór. Cyryl nie stracił wpływów, ale wiemy z deklaracji, że niektórzy się od niego odcinają. Robią to też biskupi prawosławni z Polski. Oni byli sympatykami Moskwy, ale tu jest jasne stanowisko. Oni od polityki Cyryla się odcinają.

Jakie znaczenie miałaby wizyta papieża w Kijowie? Są dwie opcje: albo wizyta na Ukrainie, albo wizyta w Polsce. Te dwie wizyty miałyby to samo znaczenie? Mamy ponad 2 miliony uchodźców w naszym kraju.

- Miałyby znaczenie, ale dla kogo i w czym? My oczekujemy, że jak papież przyjedzie na Ukrainę to Rosja się wycofa? Nie zrobi tego. Dla Putina papież nie jest autorytetem. Jakby przyjechał do Kijowa, spodziewamy się, że jego obecność i słowa wlałyby ducha zachęty Ukraińcom do obrony. On tego nie robi w taki sposób, nie widzi się w takiej roli, żeby zachęcać do wojny. Przyjazd do Polski i kontakt z uchodźcami miałby inne znaczenie. Byłoby to duchowe wsparcie ofiar. Miałoby to większy sens. Obecność papieża fizycznie wśród ofiar ma znaczenie, ale nie spodziewam się, że jego przyjazd zmieni nastawienie Putina i przekona jego zwolenników, żeby się wycofać.

Na ile czas Wielkanocy może być w Polsce trudny dla uchodźców? Oni są w większości wyznania prawosławnego, greckokatolickiego.

- Będzie trudny, bo nie będą mieli spokojnych świąt. Będą to święta na obczyźnie, wśród obcych ludzi, w atmosferze cierpienia i niepewności. Nie będą to dla nich normalne święta. W skali globalnej będą to inne święta. Jest trauma wojenna ludzi. Ona wpływa na psychikę i religijność. Na pewno będą to inne święta, święta trudniejsze. W treści świąt jest, że dobro zwyciężyła zło. Konflikty się w końcu kończą. Może to wleje w nich nadzieję. Tego im życzę.

Mamy też zapewnienia, że będą organizowane święta lokalnie tydzień później dla uchodźców, także w Krakowie. Dotknął ksiądz sprawy wpływu traumy na postawy religijne. Jak trauma wpływa na religijność człowieka? Możemy uogólnić?

- Możemy. Albo osoba dzięki wierze odnajduje siłę do radzenia sobie, albo trauma kwestionuje jego wiarę, wzbudza wątpliwości, zmusza do porzucenia wiary. Zależy to od wielu czynników. To predyspozycje indywidualne, stopień traumy, stopień wcześniejszej religijności. Może być tak i tak. Religia może pomóc, albo utrudnić radzenie sobie z traumą. Żeby poradzić sobie ze skutkami traumy, niektóre osoby porzucają wiarę.

Wiele wskazuje na to, ze w czasie, gdy katolicy będą świętować, Rosja zaatakuje mocniej. O co ksiądz by zaapelował do wiernych w tym trudnym czasie?

- Żeby nie tracili nadziei, wspierali się i pamiętali, że przeżywają święta, które mówią o katastrofie, która dobrze się skończyła. Trzeba zachować solidarność między sobą. Wierzący-niewierzący, katolicy-prawosławni. Od tego wiele będzie zależało.

Autor:

Jacek Bańka

Komentarze (0)

Brak komentarzy

Kultura

Sport

Muzyka

Audycje

Podcasty

Kontakt

Ramówka

Studia nagraniowe

Ksiądz Jacek Prusak: Na pewno będą to inne święta, święta trudniejsze

Komentarze (0)

Dodaj komentarz

Najnowsze

Audycja z 29.06.2025 r.

To może być rewolucja w ratownictwie górskim. GOPR-owcy testowali innowacyjny statek powietrzny

Jak rozpoznać kłamczucha?

Dariusz Nowak o obławie na Limanowszczyźnie. "Mamy do czynienia z trudnym przeciwnikiem"

Małopolska na dwóch kółkach. Testujemy najpiękniejsze trasy, rozdajemy rowery

Małopolska na dwóch kółkach – słuchaj Radia Kraków, co tydzień do wygrania rower!

Wiadomość z kosmosu: "Mój pierwszy widok na nią i na Was. Dobrego wieczoru"

Małopolska na dwóch kołkach. Trasa nr 1: Z Krynicy do Muszyny

Lista Niezapomnianych Przebojów nr 1573 z 29.06.2025

Rowerem z Krynicy do Piwnicznej. Mordercze wzniesienie, źródła i sielskie widoki

Początek wakacji z dużymi utrudnieniami dla kierowców w Krakowie

Co mogło być motywem zbrodni koło Limanowej? "Dzień wcześniej sprawca zapoznał się z aktami"

Wszedł z nożem na plac zabaw w Olkuszu. Sprawę bada policja

Ksiądz Jacek Prusak: Na pewno będą to inne święta, święta trudniejsze

Komentarze (0)

Dodaj komentarz

Najnowsze

Audycja z 29.06.2025 r.

To może być rewolucja w ratownictwie górskim. GOPR-owcy testowali innowacyjny statek powietrzny

Jak rozpoznać kłamczucha?

Dariusz Nowak o obławie na Limanowszczyźnie. "Mamy do czynienia z trudnym przeciwnikiem"

Małopolska na dwóch kółkach. Testujemy najpiękniejsze trasy, rozdajemy rowery

Małopolska na dwóch kółkach – słuchaj Radia Kraków, co tydzień do wygrania rower!

Wiadomość z kosmosu: "Mój pierwszy widok na nią i na Was. Dobrego wieczoru"

Małopolska na dwóch kołkach. Trasa nr 1: Z Krynicy do Muszyny

Lista Niezapomnianych Przebojów nr 1573 z 29.06.2025

Rowerem z Krynicy do Piwnicznej. Mordercze wzniesienie, źródła i sielskie widoki

Początek wakacji z dużymi utrudnieniami dla kierowców w Krakowie

Co mogło być motywem zbrodni koło Limanowej? "Dzień wcześniej sprawca zapoznał się z aktami"

Wszedł z nożem na plac zabaw w Olkuszu. Sprawę bada policja

Kontakt

12 630 61 01

Wyślij wiadomość

Wyślij opinię