Jak wyjaśnił PAP zastępca dyrektora OPN Jakub Baran, celem wypasu owiec i kóz na terenie parku jest poprawa różnorodności gatunkowej, czyli zwiększenia udziału gatunków kserotermicznych (przystosowanych do życia w suchym i ciepłym środowisku) i ciepłolubnych w wypasanych murawach oraz ich ochrona przed zarastaniem przez drzewa i krzewy.
W zbiorowiskach muraw kserotermicznych na terenie OPN – wskazał dyrektor - rośnie blisko 250 gatunków roślin, w tym wiele rzadkich w skali kraju lub na jedynych w Polsce stanowiskach.
„Murawy kserotermiczne powstały na terenie OPN w wyniku rolniczej działalności człowieka, głównie przez prowadzony wypas i koszenie na zboczach dolin. Zaprzestanie tego typu działalności prowadzi do zarastania ich w wyniku wtórnej sukcesji, co w konsekwencji prowadzi do przekształcenia się ich w ciepłolubne zarośla i lasy” - wyjaśnił przedstawiciel OPN.
Aby zapobiec temu zjawisku i zachować te cenne zbiorowiska na terenie parku, objęte są one ochroną polegającą na koszeniu lub właśnie wypasie.
Według dyrektora wypas zwierząt na terenie Ojcowskiego Parku Narodowego prowadzony jest od 2014 r. W tym czasie obejmował on różne ostoje na terenie parku, jak: Góra Koronna, Grodzisko, Skały Ciche, Skały Wdowie w Dolinie Prądnika i Zabugaje w Dolinie Sąspowskiej.
Obecnie stałym, corocznym wypasem, przewidzianym na lata 2024-2028, objęte są dwie z najcenniejszych ostoi roślin kserotermicznych na terenie parku: Góra Koronna w Ojcowie i Skały Wdowie w Woli Kalinowskiej. Wypas ten dofinansowany jest z Funduszy Europejskich na Infrastrukturę Klimat, Środowisko 2021-2027.
Jak wyjaśnił Baran, na ostoi Góra Koronna wypas prowadzony jest w dwóch turach. Pierwsza rozpoczęła się 10 maja i potrwa do 19 czerwca. Po tym terminie owce wyjadą, aby rośliny rosnące na murawie mogły zakwitnąć, wydać owoce i obsiać się. Druga tura wypasu rozpocznie się 20 sierpnia i potrwa kolejnych 30 dni kalendarzowych.
Na ostoi Skały Wdowie wypas rozpoczął się 10 maja i potrwa przez kolejnych 30 dni kalendarzowych. W tych samych terminach wypas będzie się odbywał corocznie w kolejnych latach do 2028 r.
Na Górze Koronnej w pierwszej turze wypasa się 30 owiec i 10 kóz, a w drugiej turze będzie to 20 owiec i 10 kóz. Na Skały Wdowie skierowano stado liczące 15 owiec i pięć kóz. „W razie zaistnienia takowej potrzeby obsada stada może być zwiększana lub zmniejszana, w zależności od sezonu wegetacyjnego, a co za tym idzie od dostępności pokarmu i stopnia zgryzienia murawy” - zaznaczył wicedyrektor OPN.