Prezentacja serii portretów niezłomnych osobowości życia kulturalnego i literackiego zapowiada się na wydarzenie artystyczne, ale i społeczno-kulturowe, łączące przeszłość i teraźniejszość, kraj i emigrację, sztukę i edukację historyczną. Tytuł „LONDYN ŻYWY” nawiązuje do legendarnej serii wydawniczej polskich pisarzy na Wychodźstwie, poświęconej klasykom literatury: „Wyspiański żywy”, „Norwid żywy”, „Mickiewicz”, „Conrad”, „Sienkiewicz”, „Krasiński…”. Żywy Londyn – miejsce symboliczne i realne, gdzie rozwijała się, poza zasięgiem zniszczeń i manipulacji bolszewickiego walca, twórczość Polski – nadal – Walczącej, pole zmagań emigrantów strzelających do komunistów ze swych celnych piór.
Dwanaście pasteli – dzieło znanej portrecistki, m.in. angielskiej rodziny królewskiej (i w maju bieżącego roku ostatniego „oficjalnego” konterfektu Elżbiety II) – w niecodziennym ujęciu graficznym tworzy pastelową kolekcję różnorodnych twarzy suwerennego dziedzictwa.
B. Kaczmarowska Hamilton - Portret Stefani Zahorskiej tłumaczki, krytyczki sztuki . Fot .AIPN
Barbara Kaczmarowska-Hamilton
Artystka urodziła się w Sopocie. W 1972 r. uzyskała dyplom Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku. Studiowała także w Accademia di Belle Arti w Wenecji i Rzymie, a swe prace wystawiała m.in. w The Royal Society of Portrait Painters w Londynie, Palazzo Nazionale w Rzymie oraz w warszawskiej Zachęcie. Jej ulubioną techniką malarską jest pastel. Powołała i współprzewodniczy The Portrait Foundation. To organizacja charytatywna stawiająca sobie za cel rozbudzanie talentów twórczych u dzieci.
Sportretowała wielu członków brytyjskiej rodziny królewskiej. Pozowali jej: Królowa Matka, księżniczka Anna, księżniczka Kentu Aleksandra, książę Kentu Edward, książę Kentu Michał, a także premierzy Margaret Thatcher i Boris Johnson czy też Alberto Moravia, Margaux i Jack Hemingway, astronauta Buzz Aldrin i Jan Paweł II. Dla uczczenia platynowego jubileuszu królowej Elżbiety II, w maju maju 2022 r., w zamku Windsor namalowała ostatni portret monarchini, która zmarła 8 września.
Artystka od połowy lat 70. XX wieku mieszka w Wielkiej Brytanii. Spod jej ręki wyszły portrety znanych postaci emigracji: prezydentów RP Edwarda Raczyńskiego i Ryszarda Kaczorowskiego, gen. Klemensa Rudnickiego, Stanisława Balińskiego, Feliksa Konarskiego „Ref-Rena”, jak i Andrzeja Panufnika, Feliksa Topolskiego, Leszka Kołakowskiego, Normana Daviesa, Jana Chodakowskiego czy Sue Ryder. Obrazy autorstwa Barbary Kaczmarowskiej-Hamilton – przedstawiające aktorki i gwiazdy estrady: Irenę Anders, Władę Majewską, Irenę Delmar i Rulę Lenską – wiszą na ścianach „Ogniska”, najbardziej prestiżowego polskiego klubu w Londynie.
Dr Paweł Chojnacki
Pomysłodawcą i opiekunem naukowym projektu „Londyn żywy” jest dr Paweł Chojnacki, pracownik Oddziałowego Biura Badań Historycznych IPN w Krakowie, współpracownik Instytutu Historii PAN. W swoich zainteresowaniach badawczych dr Chojnacki (magister historii UJ i doktor filozofii University College London) skupia się głównie na dziejach idei, kultury i dziedzictwem polskiego Londynu. Opublikował m.in. biografię „Reemigrejtan. Kiedy Zygmunt Nowakowski wróci wreszcie do Krakowa?!” (Kraków, 2019) oraz prace poświęcone historii lokalnej i życiu codziennemu emigrantów nad Tamizą. Od 1989 r. jest członkiem Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich.
Dr Chojnacki poznał Barbarę Kaczmarowską-Hamilton w czasie, gdy mieszkał w Londynie. Wtedy też narodził się pomysł stworzenia serii portretów niezłomnych emigrantów, aktywnych w życiu kulturalnym. IPN zaangażował się w ten projekt. Dwanaście unikatowych pasteli, które po raz pierwszy będzie można zobaczyć 10 listopada 2022 r. w naszym centrum edukacyjnym, ozdobi także artystyczny kalendarz, który przygotowujemy na 2023 rok.
O wstawie i londyńskiej emigracji z malarką Barbarą Kaczmarowską - Hamilton i dr Pawłem Chojnackim rozmawiała w Kole kultury Jolanta Drużyńska.
Posłuchaj : Niezłomni na wystawie „Londyn żywy" (radiokrakow.pl)