Międzynarodowe jury, w którego skład weszli niezależni eksperci z 14 krajów, oceni zgłoszenia z 38 państw i wyłoni zwycięzców w pięciu kategoriach: "Konserwacja i adaptacja", "Badania", "Edukacja, szkolenia i umiejętności", "Zaangażowanie obywateli i podnoszenie świadomości" oraz "Mistrzowie dziedzictwa". Każdego roku uhonorowanych zostaje do 30 wybitnych osiągnięć w dziedzinie dziedzictwa, w tym do pięciu Grand Prix.
"To swoisty europejski Oskar, którym nagradzamy dobre praktyki w różnych obszarach naszej wspólnej troski o ochronę i konserwację europejskiego dziedzictwa kulturowego. Nagroda ma w mojej ocenie szczególnie duże znaczenie w pobudzaniu aktywności społeczeństwa obywatelskiego na rzecz europejskiego patrymonium" - zaznacza cytowany w komunikacie prof. Jacek Purchla. "Bo dziedzictwo to ludzie – dziedzictwo to my, obywatele: jego twórcy, interpretatorzy i użytkownicy" - dodaje.
W 2023 roku wśród laureatów znalazł się projekt konserwacji Ołtarza Wita Stwosza w Bazylice Mariackiej w Krakowie. Uroczysta ceremonia wręczenia Nagrody odbyła się 7 września 2023 roku, podczas głównych obchodów 45. rocznicy wpisania Krakowa na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Nagrodę z rąk wiceprezydenta Europa Nostra prof. Jacka Purchli oraz sekretarz generalnej Europa Nostra Sneški Quaedvlieg-Mihailovic odebrał archiprezbiter bazyliki ksiądz infułat dr Dariusz Raś.
Europejska Nagroda Dziedzictwa ustanowiona została przez Komisję Europejską w 2002 roku i od tego czasu jest koordynowana przez Europa Nostra przy wsparciu programu Unii Europejskiej Kreatywna Europa.
Europa Nostra jest ogólnoeuropejską federacją organizacji i instytucji zajmujących się dziedzictwem kulturowym i naturalnym. Została założona 29 listopada 1963 roku w Paryżu i od tego czasu propaguje, chroni i działa na rzecz dziedzictwa. Towarzystwo Miłośników Historii i Zabytków Krakowa jest natomiast najstarszym polskim członkiem Europa Nostra - należy do niej od 1990 roku, a prof. Jacek Purchla od 2018 roku pełni w niej funkcję wiceprezydenta.