Do małopolskich gmina dostarczono około 5,5 mln tabletek jodku potasu. Na razie trafiły one do magazynów. Będą rozdawane, jeśli nastąpi zagrożenie promieniowaniem radioaktywnym. W ocenie ekspertów jest ono niewielkie, ale musimy być przygotowani - podkreśla wojewoda Małopolski Łukasz Kmita.

 

Jesteśmy w kontakcie z Państwowym Instytutem Atomistyki. Informacje, które mogę przekazać, są pozytywne. Mówią one, że w znacznym czasie w ciągu roku wiatry wiejące głownie z zachodu na wschód powinny spowodować, ze Małopolska w przypadku wystąpienia mało prawdopodobnego zdarzenia będzie bezpieczna, ale na wszelki wypadek będziemy przygotowywali wszelkiego rodzaju procedury działania.

 

Samorządy w regionie wyznaczyły już łącznie 1100 punktów dystrybucji jodku potasu. Są to między innymi przychodnie, szkoły i przedszkola. W Krakowie zostało wytypowanych 190 takich miejsc, w Tarnowie 60, w Nowym Sączu 20, a w gminie Radłów 7 - mówi burmistrz Zbigniew Mączka:

 

Z dyrektorami ośrodków zdrowia wszystko pouzgadniane, oni wyznaczyli osoby odpowiedzialne, które będą z ich strony. My mamy osoby odpowiedzialne z gminy. Daliśmy tez pismo do policji, żeby w razie czego nam pomogła zabezpieczyć. Zawsze bardzo dobrze współpracujemy ze strażą. kwestia dowozu, transportu, jak trzeba było szybko zorganizować, też z przedsiębiorcami rozmawiamy.

 

Ewentualna dystrybucja jodku potasu ma być maksymalnie uproszczona, bo lek powinien zostać przyjęty w ciągu kilku godzin po wystąpieniu skażenia, dlatego nie będą sprawdzane dowody tożsamości. Jodku potasu wystarczy dla wszystkich - przekonuje wojewoda:

 

Dodatkowo, w związku z faktem, że mamy dużo Ukraińców, dużo studentów – przypomnę, ponad 110 tysięcy – i dużo także turystów, będziemy tworzyć pewna rezerwę, która będzie uruchamiana wyłącznie wtedy, gdy będziemy mieli sygnał ze strony samorządów.

 

Jodku potasu nie wolno przyjmować  profilaktycznie, bo może zaszkodzić - ostrzega prof. Elwira Przybylik-Mazurek– małopolski wojewódzki konsultant w dziedzinie endokrynologii:

 

To grozi wystąpieniem przede wszystkim nadczynności tarczycy, a szczególnie dotyczy to tych starszych grup wiekowych, gdzie może się rozwinąć niewydolność serca włącznie z migotaniem przedsionków, zatorowością, z choroba zakrzepowo-zatorową i powikłaniami z nią związanymi.

 

Prof. Przybylik-Mazurek podkreśla, że jodek potasu można przyjąć dopiero po otrzymaniu komunikatu od właściwych służb o wystąpieniu promieniowania. Wówczas lek nasyci tarczycę stabilnym jodem, blokując wchłanianie przez nią tego radioaktywnego.

 

Jodek potasu powinny stosować te osoby, u których tarczyca jest w okresie wzrostu i rozwoju. Powinny to być kobiety, które są w ciąży, karmiące dzieci, dzieci w wieku przedszkolnym, w wieku szkolnym, a także młodzież, dlatego że u tych osób ryzyko potencjalne wystąpienia raka tarczycy jest dużo większe niż u osób po 40. roku życia, szczególnie po 60. roku życia.  

 

Jodku potasu bezwzględnie nie powinny przyjmować między innymi osoby z nadczynnością tarczycy czy niewydolnością nerek.

Przeciwskazaniem są uczulenia na składniki preparatu, ale też występowanie nadczynność tarczycy lub zaostrzające się pod wpływem jodu niektóre choroby np. opryszczkowe zapalenie skóry (choroba Duhringa) czy też zapalenie naczyń z hipokomplementemią. Lekarz przestrzegła, że należy unikać przyjmowania jodu w razie podejrzenia nowotworu tarczycy, bo dodatkowy jod może zaburzać diagnostykę i leczenie.

Dawkowanie tabletek ze stabilnym jodem, który blokuje wchłanianie radioaktywnego jodu, jest zależne od wieku. Noworodki i niemowlęta do roku życia powinny przyjąć jedną czwartą tabletki, dzieci do 3 lat jedną drugą tabletki, dzieci do 12 lat – jedną tabletkę, osoby od 12 do 60 lat dwie tabletki, kobiety w ciąży i karmiące piersią – dwie tabletki.

Najbardziej narażeni na działanie jodu radioaktywnego są dzieci, także w okresie życia płodowego.

Ryzyko podania jodku potasu występuje u osób powyżej 60 lat. Korzyści z zastosowania preparatu są mniejsze u osób po czterdziestce.

Tabletka powinna być przyjęta do ośmiu godzin po zdarzeniu radiacyjnym.

Sytuację radiacyjną w Polsce można sprawdzać na mapie aktualizowanej przez Państwową Agencję Atomistyki: https://monitoring.paa.gov.pl/maps-portal/. Z systemem monitorowania sytuacji radiacyjnej i bieżącymi działaniami podejmowanymi przez PAA można zapoznać się na: https://www.gov.pl/web/paa/nowa-mapa-radiacyjna-polski-panstwowej-agencji-atomistyki