Prace nad słuchowiskiem. Fot. Patrycja Psuj
Kiedy zastanawialiśmy się nad tematem, który byłby odpowiedni do zbudowania angażującej historii z wykorzystaniem dźwięku przestrzennego, krążyliśmy wokół gatunku horroru - historii, w której dźwięk byłby różnorodny, mocny, ważny dla emocji, które będą przekazywać aktorki i aktorzy. Wtedy wpadliśmy na pomysł wykorzystania baśni braci Grimm, które nie są dla dzieci, ale dla dorosłych. Takimi też historiami interesowali się Grimmowie - opowieściami, którymi karmiono się w długie wieczory i noce, kiedy najmłodsi już spali. To były historie trochę straszne, trochę śmieszne, trochę rubaszne - sięgały nie tylko do ludzkich lęków, ale też codzienności.
W 2023 roku w Wydawnictwie Dwie Siostry ukazała się książka pt. “Żyli długo i szczęśliwie, póki nie umarli. Nieznane baśnie braci Grimm” w przekładzie i wyborze prof. Elizy Pieciul-Karmińskiej - grimmolożki, filolożki i badaczki twórczości Grimmów. Sięgając po oryginalne teksty, które po raz pierwszy opublikowano w 1812 roku, rzuciła nowe światło na baśnie, na których wychowały się pokolenia - nie tylko w Polsce.
Posłuchaj rozmowy Georginy Gryboś z prof. Elizą Pieciul-Karmińską o książce “Żyli długo i szczęśliwie, póki nie umarli. Nieznane baśnie braci Grimm”, którą znajdziecie na stronie Radia Kraków Kultura.
Te historie okazały się niezwykle inspirujące, również dla nas.
Adaptacji wybranych historii podjęła się krakowska pisarka - Elżbieta Łapczyńska. Scenariusz okazał się skrojony dla naszych planów, ale też wyobrażeń. W bohaterki i bohaterów historyjek wcielają się fenomenalni aktorki i aktorzy dwóch krakowskich scen: Narodowego Starego Teatru im. Heleny Modrzejewskiej w Krakowie: Katarzyna Krzanowska, Michał Majnicz, Juliusz Chrząstowski, Stanisław Linowski oraz Teatru im. Juliusza Słowackiego w Krakowie - Julia Latosińska. Praca z takimi profesjonalistami była, jak zawsze, fantastycznym doświadczeniem.
Doskonale wyczuli nasze intencje muzycy krakowskiej Spółdzielni Muzycznej Contemporary Ensemble, którzy stworzyli muzykę do słuchowiska, w doskonały sposób wykorzystując możliwości instrumentów. W nagraniach udział wzięli: Małgorzata Mikulska, Aleksandra Płaczek, Paulina Woś, Jakub Gucik.
Największym wyzwaniem jest praca z dźwiękiem przestrzennym. Czym jest i jak można będzie słuchać “Grimmersive”?
Zdecydowaliśmy się na użycie tej technologii, aby przenieść słuchacza jeszcze głębiej wewnątrz historii, którą przedstawiamy w słuchowisku, w celu wzmocnienia efektu immersji, która przecież i tak kreowana jest w znaczący sposób poprzez grę aktorską, muzykę czy efekty. Większość z nas kojarzy pewnie dźwięk przestrzenny ze starszymi, typowymi zastosowaniami w filmie, czy kinie domowym, bazującymi na reprodukcji dźwięku na określoną liczbę kanałów/głośników (np. system surround 5.1). Nowocześniejsze formy dźwięku przestrzennego opierają się już nie na ilości głośników, a odpowiednim sposobie kodowania każdego dźwięku, traktując go jako obiekt w przestrzeni dookoła słuchacza, któremu możemy nadać współrzędne położenia, kierunek ruchu, itp.
Dopiero urządzenie odtwarzające, obsługujące technologię dźwięku immersyjnego ma za zadanie dostosowanie odwzorowania tej przestrzeni na system odsłuchowy, jaki w danym miejscu posiadamy. Niezależnie od tego, czy będzie to telewizor z soundbarem, zestaw kina domowego z lub bez głośników sufitowych, czy klasyczny zestaw stereo, żaden dźwięk nie zostanie pominięty, a przestrzeń będzie odwzorowana na tyle, na ile umożliwiają nam to posiadane urządzenia.
Tych, którzy mimo wszystko mogą być przerażeni wymaganiami sprzętowymi, uspokajamy - obiektowy dźwięk immersyjny doskonale dekoduje się do odsłuchu binauralnego, zapewniającego bardzo dobrą reprodukcję przestrzeni 3D na… słuchawkach. I tak też polecamy słuchać premiery słuchowiska Grimmersive na antenach Radia Kraków i Radia Kraków Kultura.
Jeszcze w tym roku będzie można spędzić czas z słuchowiskiem podczas prapremiery na naszych antenach, jednak już w styczniu szykujemy dla Państwa niespodziankę, która pokaże pełnię możliwości technologii, w której pracujemy nad produkcją.
___
“Grimmersive. Bracia Grimm dla dorosłych”
na podstawie książki “Żyli długo i szczęśliwie, póki nie umarli. Nieznane baśnie braci Grimm”
przekład i wybór: Eliza Pieciul-Karmińska
adaptacja: Elżbieta Łapczyńska
reżyseria: Georgina Gryboś
realizacja dźwięku, produkcja: Grzegorz Dąbek
muzyka: Spółdzielnia Muzyczna Contemporary Ensemble
Występują:
Katarzyna Krzanowska
Michał Majnicz
Juliusz Chrząstowski
Stanisław Linowski
Julia Latosińska
opracowanie graficzne: Michalina Jurczyk
Słuchowisko realizowane na podstawie baśni autorstwa braci Jacoba i Wilhelma Grimm, w tłumaczeniu i z posłowiem Elizy Pieciul-Karmińskiej, opublikowanych w książce „Żyli długo i szczęśliwie, póki nie umarli. Nieznane baśnie braci Grimm” wydanej przez Wydawnictwo Dwie Siostry.
