Wystawy, koncerty, rekonstrukcje historyczne i gry terenowe zaplanowano w ramach obchodów 40. rocznicy wprowadzenia stanu wojennego. W kilkunastu miastach Małopolski odprawione zostały msze św. w intencji ofiar. W Krakowie główne uroczystości odby się 13 grudnia w katedrze na Wawelu i pod Krzyżem Katyńskim. Radio Kraków także przygotowało specjalne wydarzenia.
Jak poinformował dyrektor krakowskiego oddziału IPN dr Filip Musiał, rocznicowe uroczystości są przygotowywane wspólnie z NSZZ "Solidarność", Stowarzyszeniem NZS 1980, Filharmonią Krakowską i partnerami lokalnymi. Głównym partnerem w realizacji obchodów jest Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego.
To była przede wszystkim zbrodnia przeciwko własnemu narodowi. Nie było innego powodu wprowadzenia stanu wojennego jak utrzymanie komunistycznej władzy i zdławieni polskiego dążenia do wolności - mówił podczas krakowskich obchodów dyrektor krakowskiego IPN Filip Musiał.
Według badań CBOS nadal 30 procent polskiego społeczeństwa uważa, że wprowadzenie stanu wojennego było podyktowane obawą przed agresją Związku Radzieckiego.
Obchody 40. rocznicy wprowadzenia stanu wojennego rozpoczęły się już w piątek 10 grudnia w Centrum Edukacyjnym "Przystanek historia" w Krakowie, gdzie odbyła się dyskusja o stanie wojennym i jego konsekwencjach z udziałem m.in. prof. Jana Środonia, Tadeusza Syryjczyka, Zbigniewa Fijaka, Krzysztofa Gurby, Marka Lasoty.
W poniedziałek 13 grudnia na Małym Rynku otwarto wystawę plenerową "Stan wojenny w SB-ckim albumie". Odbyła się też rekonstrukcja historyczna.
"Wśród rekwizytów mamy np. pałki szturmowe. Miałem okazję poczuć na własnej skórze tę przyjemność. Uderzenie mogło przeciąć skórę" - mówił Radiu Kraków jeden z uczestników rekonstrukcji.
Wydarzenia sprzed 40 lat doskonale pamiętają krakowianie. "Pamiętamy regularne pałowanie np. na komendzie na Batorego. Jeden ZOMOwiec trzymał, drugi pałował. Po plecach, nerkach, nogach. Ile człowiek był w stanie przeżyć" - wspominała jedna z mieszkanek. "W samej Małopolsce kilkadziesiąt zakładów podjęło strajk. Opór przeciw juncie Jaruzelskiego był. Nie dało się tak łatwo złamać polskiego ducha" - dodał w rozmowie z reporterką Radia Kraków dyrektor krakowskiego oddziału IPN Filip Musiał.
Uczniowie klas 7 i 8 oraz szkół ponadpodstawowych wzięli udział w grze miejskiej "Orła WRON-a nie pokona" – jej uczestnicy poznali ludzi krakowskiej "Solidarności" i miejsca związane z działalnością podziemnych struktur związku oraz Niezależnego Zrzeszenia Studentów. Na Małym Rynku działa także punkt edukacyjny IPN z materiałami o stanie wojennym i PRL.
Rocznica Stanu Wojennego na Małym Rynku
crop_free
1
/ 13
O godz. 16.30 w katedrze na Wawelu odprawiona została msza św., a po niej nastąpiło złożenie kwiatów pod Krzyżem Katyńskim."Nowością będzie mapping na murach Wawelu z animacją pokazującą historię stanu wojennego, który przygotowaliśmy we współpracy z wojewodą małopolskim" – zapowiedział dyrektor Musiał.
Po raz kolejny IPN włączy się w ogólnopolską akcję "Zapal światło wolności”, podczas której w poniedziałek o. 19. 30 dla upamiętnia ofiar stanu wojennego w oknach domów zapalane są świece. Do instytucji, które współpracują z krakowskim IPN: samorządów, ośrodków kultury, szkół, muzeów rozsyłanych zostało blisko sto elektrycznych świec ze stosowną naklejką. Świece będą też rozdawane na Małym Rynku.
Oddział IPN w Krakowie przygotował 5 tys. plakatów rocznicowych, które razem z małopolską "Solidarnością" kolportuje w całym województwie. W niedzielę i poniedziałek na Tauron Arenie w Krakowie rozbłyśnie rocznicowe hasło: "Komuniści przeciw Polsce. 13 grudnia 1981. 40 rocznica wprowadzenia stanu wojennego".
Wspólnie z Filharmonią Krakowską przygotowano koncerty upamiętniające ofiary stanu wojennego i opór Polaków wobec komunistycznej dyktatury, podczas którego zabrzmią pieśni m.in. Jacka Kaczmarskiego, Przemysława Gintrowskiego, Andrzej Kołakowskiego i innych bardów "Solidarności". Będzie można uczestniczyć w koncertach w Nowym Sączu, Tarnowie, Krakowie, Wadowicach i Zakopanem.
Od 10 do 13 grudnia rocznicowe obchody odbyły się w kilkunastu miejscowościach Małopolski: w Bochni, Gorlicach, Limanowej, Nowym Targu, Nowym Sączu, Olkuszu, Oświęcimiu, Skawinie, Tarnowie, Wadowicach, Zakopanem. W dziesięciu miastach pokazywana będzie wystawa "Stan wojenny 1981-83", a w kilku zorganizowane zostaną rekonstrukcje historyczne.
16 grudnia przy kościele "Arka Pana" w Nowej Hucie odsłonięty zostanie pomnik Matki Bożej Królowej Pokoju i tablice poświęconych księżom niezłomnym – ofiarom komunizmu.
Pokaz mappingu na murach Zamku Królewskiego na Wawelu w Krakowie
crop_free
1
/ 11
40. rocznica wprowadzenia stanu wojennego na antenie Radia Kraków
Poniedziałek, 13.12, godz. 18.00
Mity stanu wojennego - program Jolanty Drużyńskiej z udziałem historyka prof. Wojciecha Polaka z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, wiceprzewodniczącego Kolegium Instytutu Pamięci Narodowej, autora wielu publikacji dotyczących wydarzeń stanu wojennego, współautora wydanej właśnie przez Biały Kruk publikacji „Nikczemność i honor. Stan wojenny w stu odsłonach”
O tym dlaczego powinniśmy znać mechanizmy i wydarzenia, szczególnie z naszych najnowszych dziejów, w piątek, 10 grudnia o 18:05 przed zbliżającą się 40. rocznicą wprowadzenia stanu wojennego, rozmawiali historycy - goście Magdaleny Drohomireckiej - prof. Tomasz Gąsowski i dr Jarosław Szarek. O skutkach wprowadzenia stanu wojennego, złamanych życiorysach, odebranych nadziejach, a także o tym, dlaczego mimo obszernej dokumentacji, którą udało się wydobyć z sowieckich archiwów, która całkowicie dementuje rozpowszechnianą wtedy opinię, że podjęta przez władze PRL decyzja ochroniła Polskę przed sowiecką agresją, wciąż słyszy się opinie o tym, że generał Wojciech Jaruzelski rzekomo " uratował" Polskę przed zbrojnymi działaniami.
Posłuchaj rozmowy Agnieszki Barańskiej z Joanną Słowińską
Joanna Słowińska i Stanisław Słowiński Quartet - niezwykły koncert „A mury runą...” 12 grudnia w Studiu im. Romany Bobrowskiej
Niepowtarzalny w formie i nastroju spektakl muzyczny, zrealizowany z okazji 40. rocznicy wprowadzenia stanu wojennego, w wykonaniu Joanny Słowińskiej i formacji Stanisław Słowiński Quartet, odbył się w niedzielę 12 grudnia o godz. 18.00 w Studiu im. Romany Bobrowskiej Radia Kraków. Podczas koncertu zabrzmiały piosenki doby stanu wojennego, pieśni o wolności z repertuaru Jacka Kaczmarskiego i Jana Krzysztofa Kelusa, pieśni wolnościowe zrywów europejskich, m.in. portugalskiej „rewolucji goździków” oraz autorstwa niezależnych poetów rosyjskich: Włodzimierza Wysockiego, Aleksandra Galicza w tłumaczeniach Jana Słowińskiego.
W niedzielę o 16.05 przypomnieliśmy reportaż Ewy Szkurłat o współzałożycielce małopolskiej Solidarności Marii Sierotwińskiej-Rewickiej. Aresztowanej i uwięzionej 3.12.1981 roku
Jak wojna wypowiedziana „Solidarności” przez reżim Jaruzelskiego wyglądała w Małopolsce? Jak się rozpoczęła? Kto padł ofiarą akcji "Jodła"? Radio Kraków i krakowski oddział Instytutu Pamięci Narodowej zorganizowały 13 grudnia 2021 r. konkurs wiedzy historycznej pt. „Dwa pytania, dwie nagrody, dwie szanse” z okazji 40. rocznicy wprowadzenia stanu wojennego. Do wygrania był czytnik e-booków oraz książka „Stan wojenny w Małopolsce. Relacje i dokumenty.” Konkurs rozstrzygnięto w audycji „O tym się mówi” na antenie Radia Kraków a poprowadził go Dobrosław Rodziewicz
Warto zobaczyć
O książce "Nikczemność i honor. Stan wojenny w stu odsłonach"
Pod każdym materiałem na naszej stronie dostępny jest przycisk, dzięki któremu możecie Państwo wysyłać maile z
opiniami. Wszystkie będą skrupulatnie czytane i nie pozostaną bez reakcji.
Zapraszamy również do kontaktu z nami poprzez SMS - 4080, telefonicznie (12 200 33 33 – antena,12 630 60 00 –
recepcja), a także na nasz profil na
Facebooku oraz
Twitterze
Radio Kraków informuje,
iż od dnia 25 maja 2018 roku wprowadza aktualizację polityki prywatności i zabezpieczeń w zakresie przetwarzania
danych osobowych. Niniejsza informacja ma na celu zapoznanie osoby korzystające z Portalu Radia Kraków oraz
słuchaczy Radia Kraków ze szczegółami stosowanych przez Radio Kraków technologii oraz z przepisami o ochronie
danych osobowych, obowiązujących od dnia 25 maja 2018 roku. Zapraszamy do zapoznania się z informacjami
zawartymi w Polityce Prywatności.
