- A
- A
- A
„Niepodległość. Wokół myśli historycznej Józefa Piłsudskiego” w MNK
Jacek Malczewski, Witold Pruszkowski, Juliusz i Wojciech Kossakowie, Artur Grottger – prace m.in. tych artystów można oglądać w Gmachu Głównym Muzeum Narodowego w Krakowie od 30 października.W Gmachu Głównym Muzeum Narodowego w Krakowie wystawa „Niepodległość. Wokół myśli historycznej Józefa Piłsudskiego”. Od innych ekspozycji o tematyce niepodległościowej różni się ona związkiem z postacią Józefa Piłsudskiego – twórcy Legionów, architekta niepodległości, ale także publicysty, wnikliwego analityka historii Polski, stratega. Jego dorobek, wydany w 10 tomach „Pism zbiorowych”, obejmuje artykuły prasowe, opracowania historyczne, przemówienia, wykłady, rozkazy i wywiady. – Samodzielną i nowatorską koncepcję scenariusza wystawy oraz katalogu przygotowała pani Wacława Milewska, kustosz Muzeum Narodowego
w Krakowie, uznana autorka wielu książek i publikacji poświęconych między innymi takim tematom, jak zagadnienia wolności czy wpływu poezji, szczególnie mistyki Juliusza Słowackiego, na sztukę polską XIX i XX wieku – mówi dr hab. Andrzej Betlej, Dyrektor Muzeum Narodowego w Krakowie.
– Najważniejszą ideą, powracającą w pismach Józefa Piłsudskiego w różnych kontekstach, jest niepodległość Ojczyzny – tłumaczy kurator Wacława Milewska. – Przed jej odzyskaniem przyszły Marszałek dobitnie obrazuje ograniczenia, represje, cierpienia fizyczne i duchowe, którym poddawany jest naród pozbawiony niezależności. Po roku 1921 uświadamia, jak łatwo można tę niezależność utracić.
Wielu artystów współodczuwało niewolę i przeżywało aktualne wydarzenia w sposób podobny do Marszałka. To właśnie ich prace składają się na wystawę w MNK. Opowieść o polskich tradycjach walki o niepodległość, które leżały u podstaw zrywu legionowego i restytucji państwa w roku 1918, ilustrują nie tylko obrazy, grafiki i rzeźby znamienitych twórców, ale także mundury, mapy, broń, odznaczenia i medale, wybrane przez kustosza Piotra Wilkosza. Razem to ponad 750 obiektów. Całości dopełniają archiwalne fotografie.
Wystawa została podzielona na dziewięć części o tytułach zaczerpniętych w większości z pism Józefa Piłsudskiego: „Niewola”, „Pod czerwonym sztandarem”, „Polityka walki czynnej”, „Mary Ojczyzny”, „Legiony Polskie”, „Koniec epopei legionowej”, „Polonia devastata” „Granice w ogniu” i „Polonia Restituta”.
Sercem ekspozycji są „Mary Ojczyzny” (parafraza cytatu z „Beniowskiego”) – część poświęcona wyobrażeniom Rzeczypospolitej w malarstwie, rzeźbie i innych dziedzinach sztuki. Tu właśnie zobaczymy obrazy Jacka Malczewskiego (m.in. „Polonia”, „Artysta i Muza”, „Natchnienie Malarza”), Leona Wyczółkowskiego („Sarkofag królowej Jadwigi”), „Wizję” Witolda Pruszkowskiego i słynną rzeźbę „Pochód na Wawel” Wacława Szymanowskiego. Wystawę zamyka dział o nazwie „Polonia Restituta”, prezentujący dzieła symbolicznie odnoszące się do odzyskanej niepodległości, jak mało znana, pochodząca z kolekcji prywatnej „Corona imperialis” Jacka Malczewskiego, przejmujący „Autoportret na tle morza” Leona Wyczółkowskiego” i portret Józefa Piłsudskiego jako Marszałka pędzla Kazimierza Markiewicza.
Większość eksponatów pochodzi z kolekcji MNK, jednak dla zilustrowania najważniejszych wątków wystawy wypożyczono dzieła sztuki z kilkudziesięciu polskich i zagranicznych instytucji. To m.in. Biblioteka Polska w Paryżu, Musée des Beaux-Arts d'Angers, Snite Museum of Art z Indiany (USA) oraz polskie Muzea Narodowe w Warszawie, Wrocławiu i Poznaniu. Dzięki tej współpracy na „Niepodległości” zobaczymy np. nie prezentowane od 30 lat w Krakowie rysunki Artura Grottgera, obraz „Sybirak” Jacka Malczewskiego ze zbiorów prywatnych, czy pokazywany ostatnio publicznie na wystawie „Polaków portret własny” wczesny rysunek Wojciecha Weissa, ukazujący scenę z III części „Dziadów” Adama Mickiewicza. Gratką dla publiczności będą olejny obraz „Orfeusz i Eurydyka” Jacka Malczewskiego ze zbiorów prywatnych, nigdy nie prezentowany w Krakowie „Pogrzeb w czasie strajku” Stanisława Fabiańskiego czy grafika Féliciena Ropsa „Spokój panuje w Warszawie”. Z Paryża sprowadzone zostały monumentalny obraz Leona Wyczółkowskiego „Rycerz wśród kwiatów” i dzieło Horacego Verneta „Polski Prometeusz”, z Angers – praca Leona Cognieta „Polski chorąży lansjerów na murach Paryża”,
a z USA przyjechała pierwsza, nieznana w Polsce, wersja „Śmierci Ellenai” Jacka Malczewskiego, nosząca tytuł „Śmierć wygnanki”.
Szczególnym dziełem jest chorągiew z czasów konfederacji barskiej. – To największe odkrycie naszej wystawy – mówi kurator Wacława Milewska. – Podczas przygotowań do niej okazało się, że w posiadaniu Muzeum jest absolutny unikat: sztandar konfederacki. To naprawdę odkrycie na miarę 250 rocznicy zawiązania konfederacji.
Ekspozycja nieprzypadkowo prezentowana jest w Krakowie – mieście, z którym Józef Piłsudski był silnie związany. Tu mieszkał w latach 1900–1917, zakładał Związek Strzelecki, stąd wyruszał na wojnę przeciwko Rosji, tu spotykały go hołdy po dymisji z Legionów Polskich, tu wielokrotnie po wojnie wracał i spoczął po śmierci w podziemiach tutejszej katedry.
Wystawie towarzyszy erudycyjny i monumentalny (800-stronicowy) katalog. Jego rozdziały powtarzają układ ekspozycji, a glosy do poszczególnych obiektów pozwalają poznać lepiej nie tylko ich wartość artystyczną, ale także kontekst historyczny.
Niepodległość.
Wokół myśli historycznej Józefa Piłsudskiego
31.10.2018 – 27.01.2019
Muzeum Narodowe w Krakowie, Gmach Główny, al. 3 Maja 1
poniedziałek: nieczynne
wtorek – piątek: 9.00 – 17.00, sobota: 10.00 – 18.00
niedziela: 10.00–16.00
Koncepcja i scenariusz wystawy: Wacława Milewska
Kurator: Piotr Wilkosz
Organizator: Muzeum Narodowe w Krakowie
Koordynator: Katarzyna Pawłowska
Aranżacja: Luiza Berdak
jn/mat. prasowe
Komentarze (0)
Najnowsze
-
21:53
Bruk-Bet Termalica wraca do ekstraklasy! Awans dzięki remisowi Wisły Płock
-
21:24
Tarnów idzie do muzeum
-
19:13
Czar Nocy Muzeów 2025 w Galerii Marii Ritter w Nowym Sączu
-
18:12
Cisza wyborcza na szczęście cicha. W Małopolsce bez poważnych incydentów
-
17:50
Próba porwania dziecka w Czyrnej pod Krynicą-Zdrój. Są patrole policji
-
17:15
„Walczę o to, żeby miłość była miłością”. Marsz Równości przeszedł przez Kraków
-
16:42
Wspólnota, radość, szacunek. Marsz Równości przeszedł przez Kraków
-
15:04
Trawy podrosły, czas na koszenie. Kraków nie wszędzie jednak kosi tak samo
-
13:33
Duży pożar w Tarnowie, nad miastem kłęby dymu
-
12:59
Podróże rowerowe z dziećmi
-
12:12
Groźny pożar w Tarnowie ugaszony
-
10:48
Jest nowy projekt uchwały o SCT w Krakowie. Kilka ważnych zmian
-
22:05
Mops, Pekińczyk, Shih Tzu, buldog francuski - zabójcze kaprysy ludzi
Skontaktuj się z Radiem Kraków - czekamy na opinie naszych Słuchaczy
Pod każdym materiałem na naszej stronie dostępny jest przycisk, dzięki któremu możecie Państwo wysyłać maile z opiniami. Wszystkie będą skrupulatnie czytane i nie pozostaną bez reakcji.
Opinie można wysyłać też bezpośrednio na adres [email protected]
Zapraszamy również do kontaktu z nami poprzez SMS - 4080, telefonicznie (12 200 33 33 – antena,12 630 60 00 – recepcja), a także na nasz profil na Facebooku oraz Twitterze