Adaptacja dzieci do żłobka i nowe standardy opieki – rozmowa w Magazynie Familijnym Radia Kraków
Ostatni tydzień wakacji to dla wielu rodzin czas intensywnych przygotowań do rozpoczęcia roku szkolnego i przedszkolnego. Największym wyzwaniem bywa jednak adaptacja najmłodszych dzieci w żłobkach. O tym, jak mądrze przeprowadzić ten proces oraz jakie zmiany w opiece nad dziećmi do lat trzech wejdą w życie od 1 stycznia, rozmawiały w Magazynie Familijnym Radia Kraków prof. UKEN Marzena Błasiak-Tytuła, neurologopedka i językoznawczyni, członkini Fundacji Fine, oraz Karolina Bisping-Adamik, prezeska Fundacji Fine i socjolożka.
Adaptacja – czas zaufania i współpracy
Ekspertki podkreślają, że fundamentem udanej adaptacji jest poczucie bezpieczeństwa dziecka i stopniowe budowanie zaufania zarówno wobec opiekunów, jak i rówieśników. Rodzice powinni być aktywnie obecni w pierwszych dniach pobytu dziecka w placówce – to daje maluchowi sygnał, że nowe otoczenie jest bezpieczne i przyjazne.
„Adaptacja nie może być przeprowadzana na siłę. Nie chodzi o to, by dziecko od razu uczestniczyło we wszystkich aktywnościach grupy. Ważniejsze jest stworzenie mu przestrzeni na oswojenie się z nowymi warunkami” – podkreślała Marzena Błasiak-Tytuła.
Równie istotna jest dobra komunikacja między rodzicami a personelem żłobka. To ona pozwala rozwiązywać codzienne trudności – od spraw związanych z żywieniem, po reagowanie na indywidualne emocje dziecka.
Żłobek – pierwszy etap edukacji
Rozmówczynie zwracały uwagę, że żłobek nie powinien być postrzegany wyłącznie jako „przechowalnia”. To pierwsza instytucja edukacyjna w życiu dziecka, w której rozwój przebiega głównie poprzez zabawę.
Zabawa ma kluczowe znaczenie dla rozwoju poznawczego, emocjonalnego i motorycznego. Odpowiednio zorganizowana przestrzeń i rytm dnia pozwalają dziecku uczyć się współpracy, rozwijać wyobraźnię i stopniowo nabywać kompetencje społeczne.
Nowe standardy od stycznia
Od 1 stycznia w całej Polsce wejdą w życie nowe standardy opieki nad dziećmi do lat trzech. Powstały one w oparciu o Konwencję o prawach dziecka i mają ujednolicić dotychczasowe, często rozproszone praktyki.
„Standardy to fundament, na którym można budować bezpieczną, przyjazną i rozwijającą placówkę. To narzędzie praktyczne – pokazuje, jak w codziennym funkcjonowaniu żłobka przestrzegać praw dziecka” – wyjaśniała Karolina Bisping-Adamik.
Przykładem jest prawo dziecka do zabawy i odpoczynku (art. 31 konwencji). Standardy nakazują zapewnienie odpowiednich warunków do swobodnej zabawy i twórczej ekspresji. Oznacza to również odchodzenie od praktyk takich jak przymusowe leżakowanie, które nie uwzględnia indywidualnych potrzeb dziecka.
Klucz: komunikacja i podnoszenie kompetencji
Nowe regulacje mają też wymiar systemowy: zobowiązują placówki do stałego podnoszenia kompetencji personelu oraz dbania o partnerskie relacje z rodzicami. Tylko wtedy – podkreślały ekspertki – można zapewnić dzieciom warunki sprzyjające zdrowemu i harmonijnemu rozwojowi.
„Zaufanie i komunikacja to absolutna podstawa. Jeśli rodzic wie, że może rozmawiać z dyrekcją i opiekunami, a kadra nieustannie rozwija swoje kompetencje, wtedy żłobek staje się przestrzenią, w której dziecko czuje się bezpiecznie i ma szansę w pełni korzystać z pierwszego etapu edukacji” – podsumowała Marzena Błasiak-Tytuła.