„XIX wiek, stulecie narodzin nowoczesności, był okresem gwałtownych przemian w społeczności Żydów krakowskich: zrównania ich w prawach z pozostałymi mieszkańcami, akulturacji i integracji oraz rosnącego zróżnicowania politycznego i religijnego.
Emancypacja prawna otworzyła przed wyznawcami judaizmu nowe możliwości: zamieszkania na terenie całego Krakowa, rozwoju działalności gospodarczej, wejścia do grona włodarzy miejskich i nowoczesnej aktywności politycznej.
- A
- A
- A
Z dziejów krakowskich Żydów cz. 3 - Wiek XIX
"XIX wiek, stulecie narodzin nowoczesności, był okresem gwałtownych przemian w społeczności Żydów krakowskich zrównania ich w prawach z pozostałymi mieszkańcami, akulturacji i integracji oraz zróżnicowania politycznego i religijnego […] to wreszcie stulecie, w którym pojawili się pierwsi żydowscy artyści i nastąpił rozkwit życia społecznego" - czytamy w „Nie tylko Kroke”, publikacji przybliżającej dzieje krakowskich Żydów. Kolejna radiowa odsłona ich historii to wiek XIX. O tym okresie w Kole kultury mówiły badaczki z Instytutu Judaistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego, współautorki „Nie tylko Kroke”: prof. Anna Jakimyszyn-Gadocha, m.in. prowadząca badania z zakresu historii i kultury polskich Żydów, zwłaszcza historii Żydów w Krakowie i we Lwowie oraz dr Alicja Maślak-Maciejewska, judaistka zajmująca się dziejami Żydów w XIX stuleciu. Program prowadziła Jolanta Drużyńska.
W XIX wieku centrum życia duchowego i społecznego pozostawał Kazimierz, coraz więcej Żydów przenosiło się jednak do Śródmieścia i innych dzielnic Krakowa. Wraz z zasypaniem starego koryta Wisły znikła w ostatniej ćwierci stulecia fizyczna granica oddzielająca Kraków od Kazimierza. Procesy integracji i akulturacji sprawiały, że znikały kolejne różnice między Zytami a chrześcijanami – coraz mniej odróżniał ich strój, sposoby spędzania czasu miejsce zamieszkania. Dzieci żydowskie i chrześcijańskie chodziły często do tych samych szkół, a na UJ pojawili się żydowscy studenci i wykładowcy
[…]
XIX wiek był też okresem, w którym dochodziło do coraz większego zróżnicowania religijnego w łonie społeczności żydowskiej i do konfliktów światopoglądowych, toczących się przede wszystkim na linii” Żydzi tradycyjni versus postępowa inteligencja.
Wreszcie było to stulecie , w którym pojawili się pierwsi żydowscy artyści, nastąpił rozkwit życia społecznego- powstawały organizacje dobroczynne, edukacyjne, samokształceniowe, sportowe…”
A.Jakimiszyn – Gadocha, A.Maślak – Maciejewska – XIX stulecie w : „Nie tylko Kroke” fragment
Komentarze (0)
Najnowsze
-
08:02
Jak wygląda renesansowy czołg? Między innymi to można zobaczyć w Hangarze Czyżyny. ZDJĘCIA
-
07:43
Nowe połączenia Wizz Air. Z Krakowa polecimy do Wenecji
-
07:24
Wadowice: mężczyzna wtargnął do starostwa i oblał się nieznaną substancją
-
07:02
Zabójstwo i samobójstwo. Koniec śledztwa w sprawie tragedii przy ulicy św. Wawrzyńca
-
06:41
Słoneczny piątek w Małopolsce. Noc chłodna, miejscami z zachmurzeniem
-
06:37
Bez nich trudno o zielone inwestycje. 30 lat WFOŚiGW w Krakowie
-
06:26
W całej Małopolsce mgła. Są problemy na lotnisku
-
06:03
Strefa Czystego Transportu w Krakowie: kto nie zapłaci za wjazd?
-
21:55
Nie tylko na wnuczka. Jak możemy zostać oszukani?
-
20:30
Konfucjanizm. Religia, filozofia, system wartości | dr Paweł Zygadło
-
20:02
Vive l’Art - XI Salon ZPAP OK w Pałacu Sztuki - otwarty