Czy mszę święta inaugurującą nowy pontyfikat należy traktować jako moment oficjalnego przyjęcia władzy przez nowego papieża?
Uroczysta inauguracja nazywana jest początkiem pontyfikatu, ale nie właśnie z akcentem na przymiotnik uroczysty, bo papież już z chwilą wyboru otrzymuje pełnię władzy papieskiej. Nie są potrzebne żadne, w sensie prawnym, dodatkowe akty, dodatkowe czynności, a więc jest inaczej aniżeli mamy na przykład przy rozpoczęciu urzędowania prezydenta Rzeczpospolitej Polskiej, gdzie dopiero z chwilą złożenia przysięgi, z chwilą pewnych uroczystych formalnych czynności dana osoba nabywa uprawnienia do sprawowania władzy. Przy papieżu jest inaczej, z chwilą przyjęcia wyboru jest już papieżem i pełnię władzy posiada.
Jest kilka takich momentów w czasie tej uroczystości, które wydawać by się mogły znaczące i symboliczne, pewne gesty, pewne ceremonie. Na co zwrócić uwagę?
Podczas tej uroczystej ceremonii zwłaszcza są trzy takie akty, momenty symboliczne. To znaczy wręczenie paliusza, wręczenie nowemu papieżowi pierścienia i homagium, które składają przedstawiciele kościoła.
Paliusz to wstęga z białej wełny, ozdobiona haftowanymi krzyżami, których jest pięć i symbolizują one rany Pana Jezusa. Paliusz symbolizuje owieczkę, którą Dobry Pasterz niesie na swoich ramionach.
Czy pierścień zawiera relikwie świętego Piotra?
Pierścień, o ile wiem, to nie zawiera relikwii świętego Piotra, natomiast jest zwany pierścieniem rybaka. Na pierścieniu jest umieszczony wizerunek właśnie świętego Piotra i imię papieża.
Mamy jeszcze homagium.
Kiedyś składali je wszyscy kardynałowie, dlatego trwało to bardzo długo. Papież Benedykt XVI zmienił te zasady i zgodnie z przepisami liturgicznymi homagium składa reprezentacja Kościoła, a więc trzech kardynałów, biskup, kapłan diecezjalny, zakonnik, siostra zakonna, diakon, para małżonków i dwoje młodych ludzi.
Co symbolizuje to homagium?
Trudno używać słowa poddania, ale okazanie szacunku i jakiś taki widoczny znak władzy papieskiej.
Koronacji już nie ma?
Ostatnia koronacja miała miejsce po wyborze Pawła VI, kiedy na głowę papieża wkładano potrójną koronę, tiarę.
Pojawiły nam się już tutaj analogie do świata świeckiego, czy świata polityki. Czy homilię wygłoszoną podczas tej uroczystości, homilię papieża można traktować jako rodzaj expose?
Uciekając się do pewnej analogii do świata polityki, można mówić o expose nowego papieża, czyli przedstawieniu programu swego pontyfikatu. Tak przynajmniej powszechnie się to postrzega.
Z pewnością słowa, które wypowie Ojciec Święty mają w jakiś sposób zapowiadać to, co będzie niósł nowy pontyfikat.