Radio Kraków
  • A
  • A
  • A
share

Pierwszy transport do Auschwitz

14 czerwca 1940 r. do KL Auschwitz przywieziono pierwszy transport 728 więźniów politycznych z Tarnowa. Wśród więźniów byli żołnierze kampanii wrześniowej, członkowie podziemnych organizacji niepodległościowych, gimnazjaliści i studenci, a także niewielka grupa polskich Żydów. O terrorze niemieckim , decyzji budowy obozu koncentracyjnego w Oświęcimiu i pierwszym masowym transporcie polskich więźniów w programie RK i IPN "Posłuchaj historii" Jolanta Drużyńska rozmawiała z dr Romanem Gieroniem z Oddziałowego Biura Badań Historycznych IPN w Krakowie.

Formowanie pierwszego masowego transportu więźniów do obozu koncentracyjnego KL Auschwitz na dworcu w Tarnowie 1940 r. Fot. AIPN

 Podwórze i tzw. Ściana Śmierci przed blokiem nr 11 w obozie macierzystym KL Auschwitz po wyzwoleniu 1945 (Archiwum IPN)

 

Do końca 1940 r. w Auschwitz osadzono niemal 8000 więźniów, głównie Polaków, za działalność w ruchu oporu lub prewencyjnie (np. w ramach akcji „AB”). Osadzonych za przestępstwa pospolite było stosunkowo niewielu. Do końca 1941 r. większość więźniów stanowili Polacy. W 1942 r. obóz stał się jednym z niemieckich ośrodków natychmiastowej, bezpośredniej zagłady ludności żydowskiej. W KL Auschwitz-Birkenau Niemcy zgładzili co najmniej 1,1 mln osób, w tym około 960 tys. Żydów, 70-75 tys. Polaków, 21 tys. Romów i Sinti, 15 tys. jeńców sowieckich i 10-15 tys. więźniów innych narodowości.

 

R.Gieroń (IPN)/jd

Już w pierwszych miesiącach okupacji ziemie polskie stały się „laboratorium” dla niemieckiej inżynierii społecznej i zbrodni. Narzędziem był zorganizowany na niewyobrażalną skalę terror. Z czasem przepełnienie więzień utrudniało policji bezpieczeństwa stosowanie represji wobec polskiej ludności. Dlatego zdecydowano o budowie niemieckiego obozu koncentracyjnego – na polskich ziemiach wcielonych do III Rzeszy – w Oświęcimiu. Obóz powstał na terenie koszar artyleryjskich na podstawie rozkazu wydanego przez Heinricha Himmlera 27 kwietnia 1940 r.

Dwa miesiące później – 14 czerwca 1940 r. – do KL Auschwitz przywieziono pierwszy transport 728 więźniów politycznych z Tarnowa. Otrzymali oni numery od 31 do 758. Tego dnia obchodzimy narodowy Dzień Pamięci Ofiar Niemieckich Nazistowskich Obozów Koncetracyjnych i Obozów Zagłady.

 

Więźniowie przy budowie nowych bloków więziennych w KL Auschwitz I 1942-1943 (Archiwum IPN)

 

Wśród więźniów pierwszego masowego transportu byli żołnierze kampanii wrześniowej, członkowie podziemnych organizacji niepodległościowych, gimnazjaliści i studenci, a także niewielka grupa polskich Żydów. Wraz z ich przybyciem czekała na nich starannie przemyślana i wyreżyserowana ceremonia „przyjęcia”, która miała na celu wpojenie im uczucia całkowitego opuszczenia i bezradności.

Wyładowanie więźniów z wagonów zaczynało pasmo udręk. Nowoprzybyli mieli zrozumieć, że odtąd przestali być ludźmi w dawnym tego słowa znaczeniu. Auschwitz, oraz inne obozy koncentracyjne, były miejscem odwrócenia panujących w zewnętrznym świecie pojęć, postaw i wartości. Chorzy i starsi ginęli tam w pierwszej kolejności. Prawo do życia, ale tylko do czasu, mieli młodzi, zdrowi i zdolni do pracy.

„Wyjście stąd prowadzi tylko przez komin krematorium” – usłyszeli w z ust zastępcy komendanta obozu SS Hauptsturmführera Karla Fritzscha. Faktycznie do wiosny 1941 r. zginęła około jedna trzecia więźniów z transportu z Tarnowa. W pierwszych miesiącach to na nich skupiała się furia esesmanów i funkcyjnych.

 

Autor:
Jolanta Drużyńska

Wyślij opinię na temat artykułu

Najnowsze

  • 20:46

    Uwaga kierowcy - utrudnienia na obwodnicy Krakowa. Między węzłami Kraków Skawina a Kraków Południe w stronę Tarnowa… https://t.co/aWCDRAdztU

  • 18:19

    Kraków: prokuratura złożyła apelację od wyroku dla aktora Jerzego S. https://t.co/4IBqL4fLxF

  • 15:39

    #PomysłNaMajówkę w Bobowej. Choć Żydzi nie powrócili do miasteczka na stałe po II wojnie światowej, to jednak samo… https://t.co/KDQZOGN34I

  • 13:55

    RT @Kamil_Wszolek: Jak przygotować dziecko do życia w sieci? O tym porozmawiam dziś z Magdaleną Bigaj autorką książki "Wychowanie przy ekr…

  • 12:33

    W maju w Pobiedniku Wielkim startuje 60. Lot Południowo-Zachodniej Polski im. Franciszka Żwirki https://t.co/p8YpCu8qgJ

  • 11:03

    Utrudnienia na drodze wojewódzkiej 783. W Makowie w powiecie miechowskim doszło do zderzenia trzech samochodów: cię… https://t.co/vHPqQzgNvM

  • 10:11

    #RozmowaRadiaKraków @Lukasz_Kmita: Rozważam wydanie rozporządzenia ws. zakazu przebywania na terenach zagrożonych z… https://t.co/IK9DHSKekF

  • 09:44

    Pojawiło się nowe zapadlisko na os. Gaj w Trzebini https://t.co/S6agoI2Hw1

  • 09:21

    Utrudnienia na drodze wojewódzkiej 955. W Sułkowicach w powiecie myślenickim doszło do zderzenia dwóch samochodów o… https://t.co/2WKuvfJcrm

  • 08:54

    Piękna pogoda przyciągnęła w weekend turystów w Tatry. Ratownicy mieli ręce pełne roboty https://t.co/FkW6kCjZeH

  • 08:13

    RT @j_banka: Porannym gościem @RadioKrakow będzie dzisiaj małopolski wojewoda @Lukasz_Kmita @Malopolski_UW . Zapraszam o 8.16. https://t.co…

  • 07:56

    RT @BartMaziarz: Planowana przy @Grupa_Azoty spalarnia śmieci nie ma jeszcze decyzji środowiskowej, ale @GKadzielawski w rozmowie z @RadioK…

  • 07:27

    Synoptyk IMGW: początek tygodnia pochmurny i z deszczem https://t.co/txUCfQB0px

  • 18:05

    73 zakażenia koronawirusem; bez przypadków śmiertelnych osób z COVID-19 https://t.co/6G6r9bRt7B

  • 16:37

    Podhale: sezon pasterski uroczyście zainaugurowany; owce poświęcone https://t.co/blorc5sabb

  • 16:13

    RT @magdalenazbylu1: Zyngierki z Maruszyny i Mali Wiyrchowianie z Bukowiny Tatrzańskiej zgarniają pierwszą nagrodę na Festiwalu Złote Kierp…

  • 15:12

    Z kolei w miejscowości Kąclowa w woj. nowosądeckim na drodze wojewódzkiej 981 doszło do kolizji 3 aut. Tu na szcz… https://t.co/xyILn3RcVd

  • 15:11

    Uwaga na drogach. W miejscowości Grodzisko w gminie Skała doszło doz zderzenia motocykla i samochodu osobowego. Jed… https://t.co/p0hXuo1BNl

  • 13:13

    Nowy Sącz: trwa akcja Pola Nadziei [ZDJĘCIA] https://t.co/mSxvmJM8Su

  • 11:43

    Cracovia Maraton wystartował po raz dwudziesty https://t.co/RRWB0mnjbz

Kontakt

Sekretariat Zarządu

12 630 61 01

Wyślij wiadomość

Dodaj pliki

Wyślij opinię