ZAGADKA HISTORYCZNA (29.01.)
- A
- A
- A
"Pejzaże regionalne" Audycja z dn. 29.01. 2023 r.
Przed 621. laty, 29. stycznia 1402 r. w katedrze na Wawelu król WŁADYSŁAW JAGIEŁŁO (ok. 1362 - 1434) zawarł związek małżeński z wnuczką Kazimierza Wielkiego (1310 - 1370), a córką Anny Kazimierzówny - córki ostatniego Piasta na polskim tronie oraz hrabiego Wilhelma von Cilli.

Na ślubie zjawił się brat stryjeczny Jagiełły WITOLD KIEJSTUTOWICZ (1355 -1430) z małżonką Anną, a także wielu książąt i hrabiów z różnych krajów.
Proszę podać imię i przydomek drugiej żony Władysława Jagiełły, która została koronowana 25 lutego 1403 r. w tej samej katedrze na królową Polski.
ADRES INTERNETOWY: regionalne@radiokrakow.pl
do godz. 7.30 dnia 29.01.2023 r.

UPOMINKI:
„Księga sałatek”
książka Aleksandra Gurgula "PODHALE. Wszystko na sprzedaż"
płyta CD "Kapela CIUPAGA"
płyta CD Tomka Wachnowskiego "KOŁOMYJA I PIC"
płyta CD Piosenki Festiwalowe Jana Wojdaka (11)


Emerytowany nauczyciel STANISŁAW RZĄSA jest mieszkańcem DOBREJ koło Limanowej, badaczem dziejów swej miejscowości.
Historię Dobrej podzielił umownie na dwa okresy: feudalny i przemysłowy.
Ten drugi rozpoczął się w Dobrej w 1859 r. kiedy to miejscowość zakupili, pochodzący z morawskiej Ostrawy, ZWIERZYNOWIE.
Uruchomili destylarnie ropy naftowej, ale ta upadła w 1863 r., zainwestowali więc w tartak parowy.
Ważnym momentem dla Dobrej był rok 1917, kiedy to nowym jej właścicielem został dr inż. FRYDERYK PORDES i zamieszkał w niej wraz z rodziną.

Inwestował i rozwijał produkcje drzewną, zatrudniając w 1922 r. około 500 pracowników.
Niestety po krachu na nowojorskiej giełdzie w roku 1929 produkcja malała i w 1933 r. zakłady stanęły, a rok później zmarł Fryderyk Pordes.
Jakie były dalsze losy zakładu?
Posłuchaj!


Na Syberię został zesłany z Kijowa, gdzie mieszkał po 1857 r.
Przed powstaniem styczniowym w jego mieszkaniu zbierała się elita młodzieży.
Geolog ALEKSANDER CZEKANOWSKI (1833 - 1876) podejrzany o udział w powstaniu, został aresztowany w 1863 r. i zesłany początkowo na Zabajkale koło Czyty, potem na zachód od jeziora Bajkał.

Już w drodze gromadził i porządkował zbiory, posługując się lupą sporządzoną ze stłuczonej karafki.
Ten zesłaniec, geolog i podróżnik, został uznanym badaczem Syberii Środkowej.
Zmarł w Petersburgu w 1876 r. Jego nazwiskiem nazwane zostały góry w Jakucji, a także szczyt nad Bajkałem.
Życiorys Aleksandra Czekanowskiego przedstawia prof. STEFAN WITOLD ALEXANDROWICZ.
Posłuchaj!


Jednym z patronów tego roku, roku 2023, jest JAN MATEJKO (1838 -1883).
Wybór nie jest przypadkowy, bo wiąże się z trzema wyjątkowymi rocznicami.

Pierwsza to 185. urodziny artysty, druga to 130. rocznica jego śmierci, a trzecia - to 125. rocznica powstania Domu Jana Matejki, pierwszego biograficznego muzeum w naszym kraju.
Wybitny malarz, twórca obrazów historycznych i batalistycznych Jan Matejko od 1979 r. jest także patronem krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych, którą kierował jako dyrektor Szkoły Sztuk Pięknych w Krakowie od 1873 r.

O tym w jaki sposób ASP obchodzić będzie Rok Jana Matejki, a także o tym czy krakowska uczelnia artystyczna prowadzi także samodzielne badania naukowe - informuje jej rektor prof. ANDRZEJ BEDNARCZYK, artysta malarz, grafik, rysownik i rzeźbiarz.
Posłuchaj!


KONRAD KULIG jest Prezesem "Koła Olkusz" Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej.
W najnowszym numerze (27) półrocznika "ILCUSIANA", wydawanego przez Powiatową i Miejską Bibliotekę Publiczną w Olkuszu, zamieścił artykuł pod tytułem; Zaplecze "Hardego"- kompania rezerwy w zgrupowaniu partyzanckim AK "Surowiec".

Przedstawia w nim skomplikowane realia działalności podziemnej w czasie II wojny światowej na ziemi olkuskiej, której część z Olkuszem jesienią 1939 r. Niemcy włączyli do III Rzeszy, a cześć z Wolbromiem do Generalnego Gubernatorstwa.
Prezentuje postaci pierwszych organizatorów konspiracji ("Hardy" - Gerard Woźnica, "Jodła" - Edward Nowak, "Grom" Stanisław Szreniawa" oraz metody działania ich oddziałów.
Posłuchaj!

Najnowsze
-
23:07
Geiger, a nie Kraft zwycięzcą, Żyła najlepszym z Polaków
-
23:00
Polak blisko podium w krakowskiej rundzie MŚ w SuperEnduro
-
22:48
Cracovia nadal bez przełamania
-
17:15
Tarnów: Pływacki Memoriał Andrzeja Ziembowskiego odbył się po raz trzeci [ZDJĘCIA]
-
15:53
Zakopane oblężone przez turystów
-
15:00
Z miłości do Islandii i... wulkanów - Wojtek Grabowski
-
13:29
Kraków: pięć ulic zmieni nazwy na jeden dzień - w niedzielę
-
12:48
Apel ratowników TOPR o bezpośrednie informowanie o lawinach
-
12:38
Kraków: w niedzielę mieszkańcy wybiorą radnych dzielnic
-
12:21
Ulica Szkotnik w centrum Tarnowa wreszcie w pełni przejezdna
-
12:01
W Wadowicach trwa Turniej Mikołajkowy w Halówkę
-
11:03
Sułoszowa: zaginął 33-letni Karol Krawczyk
-
10:38
Kruk krukowi oka nie wykole... Czy na pewno???
-
09:58
W Parku Rozrywki w Ochotnicy Dolnej można już korzystać z lodowiska
-
09:30
Ekstraklasa piłkarska – Cracovia-Stal Mielec. Początek o 17:30.Transmisja
-
09:10
Synoptyk IMGW: sobota pochmurna na północy, więcej słońca na południu
-
08:57
Meteorolog: od poniedziałku koniec zimy, święta w jesiennej aurze, śnieg tylko na wschodzie i w górach
-
08:47
IMGW ostrzega przed marznącymi opadami deszczu w przeważającej części kraju
-
20:46
Uwaga kierowcy - utrudnienia na obwodnicy Krakowa. Między węzłami Kraków Skawina a Kraków Południe w stronę Tarnowa… https://t.co/aWCDRAdztU
-
18:19
Kraków: prokuratura złożyła apelację od wyroku dla aktora Jerzego S. https://t.co/4IBqL4fLxF