"Pejzaże regionalne" Audycja z dn. 29.01. 2023 r.

ZAGADKA HISTORYCZNA (29.01.)

Przed 621. laty, 29. stycznia 1402 r. w katedrze na Wawelu król WŁADYSŁAW JAGIEŁŁO (ok. 1362 - 1434) zawarł związek małżeński z wnuczką Kazimierza Wielkiego (1310 - 1370), a córką Anny Kazimierzówny - córki ostatniego Piasta na polskim tronie oraz hrabiego Wilhelma von Cilli.

Na ślubie zjawił się brat stryjeczny Jagiełły WITOLD KIEJSTUTOWICZ (1355 -1430) z małżonką Anną, a także wielu książąt i hrabiów z różnych krajów.

Proszę podać imię i przydomek drugiej żony Władysława Jagiełły, która została koronowana 25 lutego 1403 r. w tej samej katedrze na królową Polski.

ADRES INTERNETOWY: [email protected]

                                         do godz. 7.30 dnia 29.01.2023 r.

UPOMINKI:

„Księga sałatek”

książka Aleksandra Gurgula "PODHALE. Wszystko na sprzedaż"

płyta CD "Kapela CIUPAGA"

płyta CD Tomka Wachnowskiego "KOŁOMYJA I PIC"

płyta CD Piosenki Festiwalowe Jana Wojdaka (11)

Emerytowany nauczyciel STANISŁAW RZĄSA jest mieszkańcem DOBREJ koło Limanowej, badaczem dziejów swej miejscowości.

Historię Dobrej podzielił umownie na dwa okresy: feudalny i przemysłowy.

Ten drugi rozpoczął się w Dobrej w 1859 r. kiedy to miejscowość zakupili, pochodzący z morawskiej Ostrawy, ZWIERZYNOWIE.

Uruchomili destylarnie ropy naftowej, ale ta upadła w 1863 r., zainwestowali więc w tartak parowy.

Ważnym momentem dla Dobrej był rok 1917, kiedy to nowym jej właścicielem został dr inż. FRYDERYK PORDES i zamieszkał w niej wraz z rodziną.

Inwestował i rozwijał produkcje drzewną, zatrudniając w 1922 r. około 500 pracowników.

Niestety po krachu na nowojorskiej giełdzie w roku 1929 produkcja malała i w 1933 r. zakłady stanęły, a rok później zmarł Fryderyk Pordes.

Jakie były dalsze losy zakładu?

Posłuchaj!

Na Syberię został zesłany z Kijowa, gdzie mieszkał po 1857 r.

Przed powstaniem styczniowym w jego mieszkaniu zbierała się elita młodzieży.

Geolog ALEKSANDER CZEKANOWSKI (1833 - 1876) podejrzany o udział w powstaniu, został aresztowany w 1863 r. i zesłany początkowo na Zabajkale koło Czyty, potem na zachód od jeziora Bajkał.

Już w drodze gromadził i porządkował zbiory, posługując się lupą sporządzoną ze stłuczonej karafki.

Ten zesłaniec, geolog i podróżnik, został uznanym badaczem Syberii Środkowej.

Zmarł w Petersburgu w 1876 r. Jego nazwiskiem nazwane zostały góry w Jakucji, a także szczyt nad Bajkałem.

Życiorys Aleksandra Czekanowskiego przedstawia prof. STEFAN WITOLD ALEXANDROWICZ.

Posłuchaj!

Pierwsza to 185. urodziny artysty, druga to 130. rocznica jego śmierci, a trzecia - to 125. rocznica powstania Domu Jana Matejki, pierwszego biograficznego muzeum w naszym kraju.

Wybitny malarz, twórca obrazów historycznych i batalistycznych Jan Matejko od 1979 r. jest także patronem krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych, którą kierował jako dyrektor Szkoły Sztuk Pięknych w Krakowie od 1873 r.

KONRAD KULIG jest Prezesem "Koła Olkusz" Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej.

W najnowszym numerze (27) półrocznika "ILCUSIANA", wydawanego przez Powiatową i Miejską Bibliotekę Publiczną w Olkuszu, zamieścił artykuł pod tytułem; Zaplecze "Hardego"- kompania rezerwy w zgrupowaniu partyzanckim AK "Surowiec".

Przedstawia w nim skomplikowane realia działalności podziemnej w czasie II wojny światowej na ziemi olkuskiej, której część z Olkuszem jesienią 1939 r. Niemcy włączyli do III Rzeszy, a cześć z Wolbromiem do Generalnego Gubernatorstwa.

Prezentuje postaci pierwszych organizatorów konspiracji ("Hardy" - Gerard Woźnica, "Jodła" - Edward Nowak, "Grom" Stanisław Szreniawa" oraz metody działania ich oddziałów.

Posłuchaj!