"Pejzaże regionalne" Audycja z dn. 19.05. 2024 r.

Jan Stępień
Pejzaże regionalne
Niedziela, 2024.05.19

Szczawnica (fot. Jacek Balcewicz)

ZAGADKA REGIONALNA (19.05.)

HENRYK SIENKIEWICZ (1846 - 1916) trzykrotnie przebywał w SZCZAWNICY.

W 1868 r. jako student, był guwernerem książąt Woronieckich i spędził tam kilka tygodni.

H.Sienkiewicz - portret pędzla Kazimierza Pochwalskiego (1890) fot.Wikipedia

Po raz drugi odwiedził Szczawnicę w sierpniu 1879 r. Był już znanym dziennikarzem i publicystą.

Wygłosił wykład " Z Nowego Jorku do Kalifornii", w którym opisywał swój pobyt w Ameryce. W Szczawnicy wtedy spotkał też swoją przyszłą żonę Marię.

Szczawnica. Pomnik H.Sienkiewicza dłuta Czesława Dźwigaja (fot. Jacek Balcewicz)

Po raz trzeci przyjechał do Szczawnicy latem 1909 r. wraz z córką Jadwigą, zagrożoną gruźlicą.

Wtedy ukończył jedną ze swych, dziś zapomnianych powieści, która ukazała się drukiem w 1910 r.

Autor wyrażał w niej krytyczny stosunek do ruchu socjalistycznego.

Proszę podać tytuł tej powieści.

ADRES INTERNETOWY: [email protected]

do godz. 7.30 dnia 19.05. 2024 r.

UPOMINKI:

książka "MACIEJ Z MIECHOWA"

3 tomiki poetyckie "Nim zedrę zasłonę" STANISŁAWY WIDOMSKIEJ

książka "MIREK MĄKA. Wędrując obrzeżami oswojonego świata"

Panieńskie Skały (fot.Jerzy Opioła/Wikiepda)

Znawca historii Krakowa MICHAŁ KOZIOŁ przypomina dawne "majówki" w Krakowie, czyli zabawy, które od końca XIX w. odbywały się na WESOŁEJ POLANIE.

Polana położona jest na północno - wschodnich podnóżach wzgórza SOWIŃCA, na obrzeżach LASU WOLSKIEGO.

"Wesoła Polana" obecnie (fot.Jerzy Opioła/Wikipedia)

Analizując krakowską prasę okresu galicyjskiego przedstawia jak wyglądała zabawa różnych grup społecznych o różnych politycznych poglądach.

A brało w niej udział nawet kilka tysięcy uczestników.

Posłuchaj!

Jan Matejko "Alchemik Sędziwój" (1867) Muzeum Sztuki w Łodzi (fot. Wikipedia)

Ekspert z zakresu historii medycyny prof. JANUSZ SKALSKI z Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego przypomina sylwetkę urodzonego w 1566 r. w małopolskiej ŁUKOWICY, badacza, alchemika, lekarza, a także dyplomaty MICHAŁA SĘDZIWOJA, który zmarł w 1636 r. w KRAWARZACH (dziś to Republika Czeska).

(fot. Wikipedia)

W jakże ciekawym i barwnym jego życiorysie należy odnotować fakt, że Michał Sędziwój otrzymał z saletry gaz, który "podtrzymywał życie". Wyniki tych badań wiele lat później pozwoliły na odkrycie tlenu, a z traktatów Sędziwoja korzystał sam Izaak Newton.

Posłuchaj!

Do końca czerwca w Szczawnicy w Pijalni Wód Mineralnych w "Domu Nad Zdrojami" czynna jest wystawa prof. ASP w Krakowie CZESŁAWA DŹWIGAJA.

Artysta, który jest autorem szczawnickiego pomnika Henryka Sienkiewicza prezentuje na niej wybrane prace rzeźbiarskie, malarskie oraz grafikę.

(fot. Jacek Balcewicz)

Wyjaśnia dlaczego jest to dla niego ważna ekspozycja, a kuratorka wystawy ANNA MIGA tłumaczy, dlaczego wystawa nie ma tytułu.

Posłuchaj!

A. Miga i Cz.Dźwigaj (fot. Jacek Balcewicz)

(fot. Jacek Balcewicz)

Regionalistka, emerytowana nauczycielka CELINA CEMPA, długoletnia prezes Towarzystwa Miłośników Ziemi Łabowskiej w 2021 roku wydała książkę "KIEDY MILCZĄ KRONIKARZE. RZECZ O MOJEJ RODZINIE".

W wyniku poszukiwań i badań źródeł udało się ustalić, że najstarszym z jej rodu, znanym z imienia, był ELIASZ urodzony w 1722 r., a zmarły w roku 1800.

Ale najwięcej wiadomości o tym chłopskim rodzie odnalazła począwszy od pokolenia pradziadków i dziadków.

Dziadka ze strony mamy JANA KANTEGO do dziś kojarzy z kometą, którą pokazywał jej w dzieciństwie.

Być może była to kometa IKEYA - SEKI z 1965 r.

C/1965 Ikeya-Seki, 30 października 1965 r. Zdj. J.W. Young (fot.Urania. Postępy astronomii)

Ojciec ojca, dziadek PIOTR był lojalnym poddanym Cesarstwa Austro -Węgierskiego i choć służył w wojskowej kuchni, to walczył też na pierwszej linii w bitwie nad Piavą, w czerwcu 1918 r.

(fot. Wikipedia)

Na pytanie dlaczego zdecydowała się opisać historię swojej zwykłej rodziny Pani Celina odpowiada: "Książki pisze się nie tylko dla sławy i pieniędzy, ale też dlatego, by sobie coś poukładać i zachować coś z ulotnych historii, o których za chwilę nikt nie będzie pamiętał.

BO PAMIĘĆ STYGNIE.

Posłuchaj!