- A
- A
- A
Druga konspiracja i druga amnestia – władze komunistyczne wobec zbrojnego oporu po 1944 r.
Czy zbrojny opór drugiej konspiracji miał sens i jak amnestia z 1947 roku doprowadziła w Polsce do "pax sovietica" ? W programie 8 lutego RK i IPN ”Pamięć Niepodległości” dyskutowali : dr Dawid Golik z Oddziałowego Biura Poszukiwań i Identyfikacji w Krakowie oraz Dariusz Walusiak historyk i dokumentalista. Program prowadziła Jolanta Drużyńska.22 lutego 1947 umiera, z ran odniesionych w przeddzień w potyczce z silnym oddziałem KBW w Ostrowsku, Józef Kuraś „Ogień”. Tego samego 22 lutego 1947 nowo wybrany Sejm Ustawodawczy uchwala amnestię, która obejmuje m. in. żołnierzy antykomunistycznego podziemia.
Na pozór, władza obdarzona demokratycznym mandatem wyciąga rękę do przeciwnika politycznego, proponując zakończenie krwawego sporu i początek pokojowej współpracy dla dobra kraju. Otóż, nic błędniejszego niż takie odczytanie znaczenia owej „amnestii”, a śmierć „Ognia” w tym samym dniu symbolicznie podkreśla cały dramatyzm tamtego momentu historycznego.
Sejm Ustawodawczy nawiązywał nazwą do parlamentu wybranego w wolnej Polsce w roku 1919 po to, żeby w demokratycznych procedurach uchwalić konstytucję wolnego, po 123 latach niewoli, państwa. Tymczasem izba nosząca to samo imię, wybrana 19 stycznia 1947, w żadnym razie nie reprezentowała społeczeństwa, jej skład był rezultatem gigantycznego fałszerstwa, nacisków, a nawet mordów politycznych. Tak wybrany parlament, gdzie opozycyjne PSL stanowiło znikomy margines, nie prowadził suwerennej polityki, tylko wykonywał dyrektywy komunistów. A jedną z takich dyrektyw była operacja „amnestia”.
Ustawa z dn. 22 lutego 1947 roku o amnestii (fragment)
W operacji "amnestia" nie chodziło jednak o pojednanie, tylko o zewidencjonowanie, a następnie rozpracowanie zarówno tych, którzy pozostali w lesie, jak i tych, którzy z niego dobrowolnie – ujawniając się w „amnestii” – wyszli.Natomiast dla oddziałów drugiej konspiracji „amnestia” to był prawdziwy cios. Gdyby Józef Kuraś nie zginął 22 lutego 1947, niechybnie jego oddział zostałby – jak generalnie cała ta partyzantka – przetrzebiony przez ofertę „amnestii”. Po Jałcie (luty 1945), po pierwszej „amnestii” (sierpień 1945), po sfałszowanym referendum (czerwiec 1946), po sfałszowanych wyborach (styczeń 1947) i w obliczu oddalającej się perspektywy zbrojnego starcia zachodnich Aliantów z Sowietami, szeregi oddziałów leśnych coraz bardziej topniały. Druga „amnestia” była dla wielu partyzantów dalszym poderwaniem wiary w sens trwania w lesie.
Z czasem na kontynuowanie walki decydowali się już tylko prawdziwi desperaci – tacy jak Józef Franczak „Laluś”, który zginął w milicyjnej obławie pod Lublinem dopiero 21 października 1963.
W Polsce zapanował pokój – pax sovietica.
(RG/IPN)
Komentarze (0)
Najnowsze
-
20:05
Kalkulator pomp ciepła - dobierz moc i porównaj ceny
-
18:27
Groźny wypadek w Tarnowie. Mężczyzna został potrącony przez pociąg
-
17:38
Czekają na boisko, na razie mają ładną trybunę. Gdzie reszta stadionu w Mościcach?
-
17:21
Prezydent Miszalski o wpływach z SCT: Kraków wykonuje kolejny gest wobec całej Małopolski
-
16:28
Brawo Iga! Polka po raz pierwszy w karierze w półfinale Wimbledonu
-
15:22
Policja apeluje o pomoc w identyfikacji mężczyzny, którego zwłoki znaleziono w 2023 roku
-
15:17
Zamiast mieszkań, zielona trawka. W Dąbrowie Tarnowskiej czekają na budowę bloku w ramach SIM
-
14:40
Nasza redakcyjna koleżanka, Barbara Stępniak-Wilk, z nominacją do nagrody Mistrz Mowy Polskiej
-
14:34
Książka jak plaster na duszę. „Wnuczka antykwariusza" – opowieść, która buduje mosty między pokoleniami
-
14:19
Architektura wobec wyzwań zmieniającego się klimatu
-
13:40
Terapeutyczny lakier do paznokci. Innowacyjne badania naukowców z Politechniki Krakowskiej
-
13:10
Prof. Jacek Purchla: „Fundamentem naszej cywilizacji jest samorząd terytorialny”