Orientacja i tożsamość seksualna – więcej niż proste podziały

Czym różni się orientacja od tożsamości? Dlaczego nie wszyscy mieszczą się w prostym podziale na kobiety i mężczyzn? Skąd biorą się stereotypy i dlaczego warto je przełamywać? Psycholog i psychoterapeuta Marcin Szafrański tłumaczy, dlaczego orientacja nie jest kwestią wyboru, co oznacza niebinarność i jak zmienia się społeczne podejście do różnorodności seksualnej. Zaprasza Wioletta Gawlik.

pexels.com

Posłuchaj rozmowy:

Dlaczego temat wciąż budzi emocje?

– „Osoby nieheteronormatywne wciąż mają kłopot z tym, żeby w otwarty sposób mówić o swojej seksualności. Kiedy się na to decydują, często spotykają je bardzo trudne i nieprzyjemne sytuacje – zarówno w rodzinie, szkole, jak i w pracy” – mówi psycholog i psychoterapeuta Marcin Szafrański.

Gość podkreśla, że klimat społeczny bywa dodatkowo „podgrzewany” przez nieodpowiedzialne wypowiedzi polityków i osób publicznych, co wzmacnia poczucie zagrożenia u osób LGBT+.

Orientacja, tożsamość i preferencje – różne pojęcia

Szafrański wyjaśnia, że tożsamość seksualna dotyczy wewnętrznego poczucia tego, kim jesteśmy, i w znacznym stopniu jest biologicznie uwarunkowana. Orientacja seksualna to względnie stały kierunek pociągu – seksualnego i romantycznego – który nie podlega woli jednostki. Preferencje natomiast są bardziej elastyczne i mogą się zmieniać.

– „Orientacja jest stosunkowo stabilna i niezależna od woli osoby, która ją posiada. Na preferencje mamy pewien wpływ” – podkreśla psycholog.

Niebinarność i transpłciowość – czym są?

W rozmowie pojawiły się też pojęcia niebinarności i transpłciowości.
– „Niebinarność oznacza sprzeciw wobec konieczności jednoznacznego określenia się jako kobieta lub mężczyzna” – tłumaczy Szafrański.

Z kolei transpłciowość to brak zgodności między tożsamością a płcią przypisaną przy urodzeniu.

– „Ktoś czuje się kobietą, a ma ciało męskie. To sytuacja ogromnego dyskomfortu” – zaznacza rozmówca.

Dorastanie i rola rodziców

Ekspert wskazuje, że poszukiwanie własnej tożsamości często zaczyna się już w dzieciństwie i nasila w okresie dojrzewania. To czas eksperymentów, pytań i wątpliwości.

– „Najważniejsze jest rozmawiać, akceptować i wspierać. Kiedy dziecko mówi o niezgodności, pierwszą reakcją rodzica powinno być przytulenie, a potem rozmowa i szukanie rzetelnej pomocy” – podkreśla Szafrański.

Tranzycja i odpowiedzialność

Psycholog ostrzega, że procedury medyczne związane z tranzycją są nieodwracalne, dlatego wymagają szczególnie rzetelnego procesu diagnostycznego.

– „Nie chodzi o to, żeby komukolwiek utrudniać, ale żeby zabezpieczyć się przed sytuacjami, w których decyzja okaże się nietrafiona” – wyjaśnia.

Autor:

Wioletta Gawlik-Janusz

Komentarze (0)

Brak komentarzy

Kultura

Sport

Muzyka

Audycje

Podcasty

Kontakt

Ramówka

Studia nagraniowe