Radio Kraków
  • A
  • A
  • A
share

Dziewięciu z „Wujka”

To była najbardziej krwawa pacyfikacja stanu wojennego. Tragedia w KWK „Wujek” pozostaje do dziś symbolem złamania siłą przez tamte władze polskich aspiracji do wolności. A także symbolem nierozliczenia sprawców stanu wojennego przez wymiar sprawiedliwości wolnej Polski. O masakrze w „Wujku” w programie RK i IPN „Pamięć Niepodległości” 13 grudnia rozmawiali Krzysztof Pluszczyk, były górnik uczestnik strajku w grudniu 1981, obecnie szef Społecznego Komitetu Pamięci Górników KWK „Wujek” poległych 16 grudnia 1981 roku oraz dr Andrzej Sznajder, dyrektor Oddziału IPN w Katowicach, historyk, autor wielu prac dotyczących strajków górniczych na Górnym Śląsku w 1981 roku. Program prowadziła Jolanta Drużyńska.

Pacyfikacja kopalni "Wujek" , 16 grudnia 1981. Fot.AIPN

 

Powstanie „Solidarności” było nieprawdopodobnym wyłomem w naturze państwa ideologicznej dyktatury, jakim była PRL. Nic dziwnego, że po 31 sierpnia 1981 te dwa żywioły – niezależnego związku zawodowego i komunizmu – pozostawały w ciągłym i narastającym konflikcie. Jego kulminacją był stan wojenny.

Czołgi i transportery opancerzone, wyprowadzone na ulice polskich miast 13 grudnia 1981 r., w pierwszych dniach stanu sprowokowały „Solidarność” w dużych zakładach pracy do obrony w wypróbowany wcześniej sposób: strajku okupacyjnego. Tak samo było w kopalniach na Górnym Śląsku.

Wszelako tym razem władze zdecydowane były użyć argumentu siły. Strajkujące załogi były pacyfikowane – zwykle przy użyciu armatek wodnych, pałek i gazów łzawiących, z zasady nie używano jednak broni palnej. Inaczej było na Górnym Śląsku, gdzie 15 grudnia strzelano już do strajkującej załogi kopalni „Manifest Lipcowy” w Jastrzębiu Zdroju - czterech górników zostało wtedy rannych. Najpierw kopalnię zaatakowano przy pomocy czołgów, żeby dostać się na teren zajęty przez strajkujących, a potem do akcji przystąpił pluton specjalny ZOMO wyposażony w ostrą amunicję.

Ten sam scenariusz zastosowano nazajutrz w KWK „Wujek”, tyle, że tutaj strzelano skuteczniej – w czasie tej akcji zabitych zostało 9 górników, a 23 rannych. Funkcjonariusze ZOMO wykazywali się przy tym niezwyczajną brutalnością: dochodziło np. do bicia lekarzy i sanitariuszy udzielających pomocy rannym.

 

 

 

Masakra w kopalni "Wujek" była  najbardziej krwawą pacyfikacją stanu wojennego, nie tylko na Górnym Śląsku, ale w ogóle w Polsce. W ten sposób złamano opór wielu strajkujących zakładów (28 grudnia zakończyli strajk – jako ostatni – górnicy z KWK „Piast”). Przywódców strajku w „Wujku” aresztowano, wytoczono procesy i skazano. Natomiast prowadzone wówczas śledztwo w sprawie użycia broni palnej przez ZOMO umorzono.

Tragedia w KWK „Wujek” pozostaje do dziś symbolem złamania siłą przez władze stanu wojennego polskich aspiracji do wolności. A także symbolem nierozliczenia sprawców stanu wojennego przez wymiar sprawiedliwości wolnej Polski.  

(RG/IPN/jd)

Wyślij opinię na temat artykułu

Najnowsze

  • 20:46

    Uwaga kierowcy - utrudnienia na obwodnicy Krakowa. Między węzłami Kraków Skawina a Kraków Południe w stronę Tarnowa… https://t.co/aWCDRAdztU

  • 18:19

    Kraków: prokuratura złożyła apelację od wyroku dla aktora Jerzego S. https://t.co/4IBqL4fLxF

  • 15:39

    #PomysłNaMajówkę w Bobowej. Choć Żydzi nie powrócili do miasteczka na stałe po II wojnie światowej, to jednak samo… https://t.co/KDQZOGN34I

  • 13:55

    RT @Kamil_Wszolek: Jak przygotować dziecko do życia w sieci? O tym porozmawiam dziś z Magdaleną Bigaj autorką książki "Wychowanie przy ekr…

  • 12:33

    W maju w Pobiedniku Wielkim startuje 60. Lot Południowo-Zachodniej Polski im. Franciszka Żwirki https://t.co/p8YpCu8qgJ

  • 11:03

    Utrudnienia na drodze wojewódzkiej 783. W Makowie w powiecie miechowskim doszło do zderzenia trzech samochodów: cię… https://t.co/vHPqQzgNvM

  • 10:11

    #RozmowaRadiaKraków @Lukasz_Kmita: Rozważam wydanie rozporządzenia ws. zakazu przebywania na terenach zagrożonych z… https://t.co/IK9DHSKekF

  • 09:44

    Pojawiło się nowe zapadlisko na os. Gaj w Trzebini https://t.co/S6agoI2Hw1

  • 09:21

    Utrudnienia na drodze wojewódzkiej 955. W Sułkowicach w powiecie myślenickim doszło do zderzenia dwóch samochodów o… https://t.co/2WKuvfJcrm

  • 08:54

    Piękna pogoda przyciągnęła w weekend turystów w Tatry. Ratownicy mieli ręce pełne roboty https://t.co/FkW6kCjZeH

  • 08:13

    RT @j_banka: Porannym gościem @RadioKrakow będzie dzisiaj małopolski wojewoda @Lukasz_Kmita @Malopolski_UW . Zapraszam o 8.16. https://t.co…

  • 07:56

    RT @BartMaziarz: Planowana przy @Grupa_Azoty spalarnia śmieci nie ma jeszcze decyzji środowiskowej, ale @GKadzielawski w rozmowie z @RadioK…

  • 07:27

    Synoptyk IMGW: początek tygodnia pochmurny i z deszczem https://t.co/txUCfQB0px

  • 18:05

    73 zakażenia koronawirusem; bez przypadków śmiertelnych osób z COVID-19 https://t.co/6G6r9bRt7B

  • 16:37

    Podhale: sezon pasterski uroczyście zainaugurowany; owce poświęcone https://t.co/blorc5sabb

  • 16:13

    RT @magdalenazbylu1: Zyngierki z Maruszyny i Mali Wiyrchowianie z Bukowiny Tatrzańskiej zgarniają pierwszą nagrodę na Festiwalu Złote Kierp…

  • 15:12

    Z kolei w miejscowości Kąclowa w woj. nowosądeckim na drodze wojewódzkiej 981 doszło do kolizji 3 aut. Tu na szcz… https://t.co/xyILn3RcVd

  • 15:11

    Uwaga na drogach. W miejscowości Grodzisko w gminie Skała doszło doz zderzenia motocykla i samochodu osobowego. Jed… https://t.co/p0hXuo1BNl

  • 13:13

    Nowy Sącz: trwa akcja Pola Nadziei [ZDJĘCIA] https://t.co/mSxvmJM8Su

  • 11:43

    Cracovia Maraton wystartował po raz dwudziesty https://t.co/RRWB0mnjbz

Kontakt

Sekretariat Zarządu

12 630 61 01

Wyślij wiadomość

Dodaj pliki

Wyślij opinię