                    Wiadomości
                    Aktualności
Kraków
Tarnów
Nowy Sącz
Podhale
Małopolska Zach.
Gorlice

                

                    O nas
                    Historia Radia Kraków
Ludzie Radia
Wirtualny spacer
Abonament
Zwiedzanie radia
Biuletyn Informacji Publicznej
Partnerzy
Romana Bobrowska
Nieodpłatne audycje wyborcze 

                

                    Patronaty
                    Wniosek
Partnerzy
Logo
Nasze patronaty

                

                    Dzieje się w Radiu 
                    Nasze akcje
Konkursy
Słuchowiska
Koncerty

                

                    Ochrona danych osobowych
                    Polityka Prywatności Radia Kraków
Polityka Cookies
Ochrona danych osobowych

                

                    
                        Kultura
                    
                        Sport
                    
                        Muzyka
                    
                        Audycje
                    
                        Podcasty
                    
                        Kontakt
                    
                        Ramówka
                    
                        Studia nagraniowe

A
A
A

Coraz bliżej szczepionki na depresję. Co mają wspólnego bakterie z tą chorobą?

Naukowcy są coraz bliżej stworzenia szczepionki na depresję. Prowadzone są intensywne badania nad bakteriami oraz związkami chemicznymi, które mogłyby być potencjalnymi składowymi antidotum zabezpieczającego przed chorobą, na którą cierpi dwieście osiemdziesiąt milionów ludzi na świecie. Jak dowodzą badania, bardzo istotną rolę w profilaktyce tej choroby odgrywa układ odpornościowy człowieka. W zdrowym ciele zdrowy duch – a raczej w odpornym organizmie odporna psychika. O związkach układu immunologicznego ze zdrowiem psychicznym człowieka rozmawiamy z doktorem habilitowanym Piotrem Gałeckim, konsultantem krajowym do spraw psychiatrii i twórcą neurorozwojowej teorii depresji.

Fot. ilustracyjne/Pexels

Obudził pan nadzieje dwustu osiemdziesięciu milionów ludzi chorujących na depresję na całym świecie. Czy są dziś perspektywy oznaczenia bakterii, która mogłaby być składową takiej szczepionki przeciwko depresji?

Taka szczepionka na depresję jeszcze nie istnieje, ale jesteśmy znacząco bliżej jej stworzenia. Mamy już kilka potencjalnych celów terapeutycznych, które mogłyby być komponentami takiej szczepionki. Przede wszystkim jest to układ immunologiczny – a konkretnie ta jego część, która odpowiada za choroby autoimmunologiczne. W dużym skrócie mówimy tutaj o interleukinie 17. Wiem, że te nazwy mogą niewiele mówić, ale są to elementy odgrywające istotną rolę w takich chorobach jak astma oskrzelowa, łuszczyca, reumatoidalne zapalenie stawów czy choroba Hashimoto.

Depresja – słowo, które coraz częściej słyszymy

Depresja – słowo, które coraz częściej słyszymy

Drugim elementem, na który zwracamy uwagę i który może mieć istotne znaczenie w profilaktyce zdrowia psychicznego – zwłaszcza w kontekście depresji i zaburzeń lękowych – są różne bakterie. Ze względu na nadmierną higienizację życia, szczególnie życia dzieci, tracimy kontakt z drobnoustrojami, które mogłyby chronić przed nadmierną mobilizacją układu immunologicznego. W konsekwencji dochodzi do ukształtowania takiego modelu odpowiedzi immunologicznej, który w trudnych sytuacjach życiowych sprzyja depresji. Paradoksalnie kontakt z bakteriami w dzieciństwie, zwłaszcza w pierwszym roku życia, może sprawić, że nasza odporność na stres będzie większa – a to chroni przed depresją.

No właśnie, to taki paradoks. Im czyściej we wczesnym etapie życia, tym bardziej jesteśmy narażeni na przewlekły stres i depresję?

Badania na modelach zwierzęcych oraz badania retrospektywne osób wychowujących się wyłącznie w mieście i tych, które miały kontakt ze zwierzętami lub dorastały na wsi, wyraźnie to pokazują. Mamy też badania spełniające wszystkie kryteria badań naukowych, które wskazują, że określone typy bakterii modulują tę część układu immunologicznego, która odpowiada za ryzyko zachorowania na depresję. Nawet podawanie tych bakterii osobom dorosłym, które jeszcze nie chorowały na depresję, może mieć znaczenie w zapobieganiu jej rozwojowi w odpowiedzi na stres psychologiczny.

Czy rozmawiamy tu o roli bakterii Mycobacterium vaccae?

Tak, to jeden z rodzajów bakterii powszechnie występujących w glebie. Istnieje szereg badań wskazujących, że osoby, które we wczesnym okresie życia miały kontakt z tymi bakteriami, rzadziej chorują na depresję i zaburzenia lękowe.

Czyli im bardziej „umazane” dzieciństwo, tym większa odporność immunologiczna, a co za tym idzie – większa odporność na stres i depresję?

Tak. Kontakt z naturą i środowiskiem, z bakteriami powszechnie w nim występującymi, chroni nasze zdrowie psychiczne w przyszłości.

Tlen dla depresji. Aktywność fizyczna dodatkiem do farmakoterapii

Tlen dla depresji. Aktywność fizyczna dodatkiem do farmakoterapii

Czy istnieją szczepionki mające wpływ na nasze funkcjonowanie psychiczne, chociażby w kontekście pandemii COVID-19?

Układ immunologiczny odgrywa kluczową rolę w regulacji nastroju i predyspozycji do zachorowania na depresję. Wykazano, że osoby, które wcześniej nie chorowały na depresję ani zaburzenia lękowe, a zaszczepiły się przeciwko COVID-19, rzadziej doświadczały tych zaburzeń. Natomiast u osób, które już wcześniej chorowały, nie miało to istotnego wpływu. Dlatego tak ważna jest profilaktyka przed pierwszym epizodem depresji. Później te oddziaływania mają często mniejsze znaczenie. Oczywiście pamiętajmy, że dysponujemy skutecznymi metodami leczenia depresji – farmakoterapią i psychoterapią.

Wspominał pan także o badaniach prowadzonych na pilotach i antyterrorystach. Czy osoby, które w dzieciństwie miały sprawny układ immunologiczny, lepiej radziły sobie ze stresem w dorosłym życiu?

Rozwój układu immunologicznego jest ściśle powiązany z rozwojem układu nerwowego oraz systemu regulującego emocje – czyli tego, jak odbieramy daną sytuację: jako neutralną czy zagrażającą. Po okresie wczesnego dzieciństwa ten rozwój w dużej mierze się stabilizuje. Badania wykazały, że osoby o tzw. osobowości prężnej – czyli takie, które w sytuacjach kryzysowych koncentrują się na poszukiwaniu rozwiązań – nie uruchamiają nadmiernej reakcji immunologicznej. To zapobiega zmianom w ośrodkowym układzie nerwowym, które mogą prowadzić do depresji.

Odpowiednie, zrównoważone wychowanie sprzyja ukształtowaniu osobowości chroniącej przed silnym stresem. Predyspozycje te kształtują się już w życiu płodowym oraz w pierwszych pięciu latach życia. Później zarówno struktury osobowości, jak i układ immunologiczny w tym zakresie przestają dojrzewać – ich reaktywność pozostaje względnie stała do końca życia.

Na koniec zapytam jeszcze o odporność immunologiczną matki i jej wpływ na zdrowie psychiczne dziecka. Co jest podstawą odporności psychicznej człowieka i jak ją budować?

Odporność psychiczna kształtuje się na bardzo wczesnych etapach życia – do wczesnej adolescencji. To czas formowania osobowości. Zrównoważony rozwój, adekwatne do wieku wyzwania oraz uczenie dziecka radzenia sobie z trudnymi sytuacjami dają podstawy do skutecznego funkcjonowania w dorosłym życiu. Stres jest nieodłącznym elementem rozwoju człowieka.

Rozumiem, że budowanie odporności immunologicznej sprzyja również budowaniu odporności psychicznej?

Zdecydowanie tak. Różnorodność immunologiczna, życie nie tylko w sterylnych warunkach, ma ogromne znaczenie.

Autor:

Komentarze (0)

Brak komentarzy

Najnowsze