48% uczniów regularnie doświadcza agresji relacyjnej

Jest subtelna, przezroczysta, nieuchwytna. A jednak dotyka do żywego. Przemoc relacyjna wśród dziewczynek często ukrywa się pod maską „troski” czy „poświęcenia” i ma głębokie kulturowe korzenie. Przybiera różne formy: wykluczenia społecznego, plotkowania, czy szantażu emocjonalnego. Wielotygodniowe psychologiczne wojny podjazdowe to nie jest nowe zjawisko. Istniało ono od zawsze, ale teraz przybiera na sile, bo dotyka 48% uczniów, zaczyna się już w przedszkolu i przenosi do sieci. Przeczytamy o nim w najnowszym raporcie Fundacji Kosmos dla dziewczynek "Dziewczyńskie psychologiczne wojny podjazdowe". Z autorką raportu, Marią Harwanek, rozmawia Wioletta Gawlik.

https://kosmosdladziewczynek.pl

Posłuchaj rozmowy:

Czym właściwie jest przemoc relacyjna? To dość enigmatyczne pojęcie.

– Rzeczywiście, to trudne do uchwycenia zjawisko, zwłaszcza dla dorosłych, którzy często nie dostrzegają go na czas. To działania mające na celu wyrządzenie krzywdy innej osobie – w tym przypadku dziewczynkom. Chłopcy też sięgają po takie formy, ale rzadziej, ponieważ są częściej socjalizowani do wyrażania złości fizycznie. Dziewczynki natomiast stosują bardziej „miękkie” metody, które jednak potrafią być równie, a czasem bardziej dotkliwe.

Czyli mówimy o zjawisku znanym od lat, ale dziś przybierającym nowe formy?

– Tak. Kiedyś dziecko mogło po szkole odpocząć od przykrości, dziś przemoc relacyjna przenosi się na komunikatory i media społecznościowe. Ofiara nie ma wytchnienia – zjawisko trwa 24 godziny na dobę.

Na jaką skalę występuje ten problem?

– Statystyki mówią, że niemal połowa dzieci w wieku szkolnym doświadcza jakiejś formy agresji relacyjnej: wykluczania, ignorowania, wyśmiewania czy warunkowej akceptacji. To oczywiście dane minimalne, bo część przypadków nigdy nie zostaje zauważona.

Podajesz w raporcie przykłady takich sytuacji.

– Tak, rozmawiałam z dziewczynkami, rodzicami, psycholożkami, a nawet dorosłymi kobietami, które wspominały swoje dziecięce doświadczenia. Przykład, który szczególnie zapamiętałam, dotyczył dziewczynki, wobec której cała klasa ostentacyjnie zatykała nos, gdy wchodziła do sali. Dla niej to jasny komunikat: „śmierdzisz”. Trudno to udowodnić, a jeszcze trudniej zbagatelizować skutki psychiczne.

Jak reagują rodzice?

– Często w ogóle nie wiedzą, że ich dziecko coś przeżywa. Dziewczynki nie chcą obciążać rodziców albo wstydzą się mówić. W raporcie przytaczam historię mamy, która żałuje, że zbyt późno zdecydowała się zmienić córce szkołę. To radykalne rozwiązanie, ale czasem konieczne. Inne dziewczynki wybierały walkę o swoje miejsce – to z kolei wymagało ogromnej siły i miało wysoką cenę emocjonalną.

Dlaczego to zjawisko dotyczy częściej dziewczynek niż chłopców?

– Ponieważ wciąż wychowujemy dziewczynki do „grzeczności”, do unikania otwartej agresji. Swoją pozycję w grupie budują więc inaczej – poprzez wykluczanie czy manipulację relacjami. Co ciekawe, badania wskazują, że pewne predyspozycje mogą być nawet dziedziczne. Jednak u podstaw i po stronie agresorek, i po stronie ofiar zwykle leży brak pewności siebie oraz niedostateczne umiejętności społeczne.

Jakie mogą być konsekwencje przemocy relacyjnej?

– Poważne: depresja, myśli samobójcze, zaburzenia odżywiania, bóle somatyczne, problemy z koncentracją. Badania pokazują, że ból odrzucenia niewiele różni się od bólu fizycznego – dlatego nie wolno bagatelizować takich sytuacji.

Czy jeden incydent to już przemoc relacyjna?

– Przyjmuje się, że mówimy o przemocy wtedy, gdy zachowania są powtarzalne i mają konsekwencje psychiczne lub fizyczne. Ale nawet jednorazowe zdarzenie powinno być dla dorosłych sygnałem ostrzegawczym – okazją do rozmów i warsztatów w klasie o emocjach, komunikacji, bezpiecznym wyrażaniu złości.

W raporcie podajesz też „koła ratunkowe”. Co rodzice mogą zrobić?

– Najważniejsze to dbać o to, by dziecko miało różne źródła relacji – nie tylko w klasie. Harcerstwo, zajęcia dodatkowe, inne grupy rówieśnicze – to często okazywało się ratunkiem. Poza tym kluczowa jest rola rodzica jako „kontenera” na emocje dziecka – bezpiecznego miejsca, gdzie można wyrzucić z siebie złość czy frustrację. Ważne, byśmy nie spieszyli się z radami, ale przede wszystkim słuchali.

Zachęcasz też do rozmów o samej agresji relacyjnej.

– Tak. Jeśli dziecko zna takie pojęcia jak plotka, kpina, publiczne upokarzanie czy wykluczenie, łatwiej mu nazwać swoje doświadczenia i otworzyć się przed dorosłym. A jednocześnie wie, że rodzic jest partnerem do rozmowy.

Autor:

Wioletta Gawlik-Janusz

Komentarze (0)

Brak komentarzy

Kultura

Sport

Muzyka

Audycje

Podcasty

Kontakt

Ramówka

Studia nagraniowe

48% uczniów regularnie doświadcza agresji relacyjnej

Komentarze (0)

Dodaj komentarz

Najnowsze

"Pięć Przemian" - nowy mural w Podgórzu. Pierwsza taka praca, której autorką jest kobieta

Pożar hali magazynowej przy ul. Kochanowskiego w Tarnowie

Krakowscy radni decydują o podwyżce biletów. Opozycja grzmi: droższe bilety, mniej pasażerów

Krakowskie metro znowu z poślizgiem. Co stało się tym razem?

Talent show - ironiczny portret współczesności? Premiera w Teatrze Bagatela

Ironiczny, a zarazem czuły obraz współczesności. „Kochajmy skowronki. Talent show” w Teatrze Bagatela

Wraki samochodów i śmieci na uliczce w centrum Krakowa. Problem narasta od lat

Przemoc wśród dzieci. Kryminolog: „Dzieci nie są gorsze niż kiedyś"

Kolizja na „zakopiance” była efektem policyjnego pościgu

Premie dla wiceprezydentów Krakowa. Aleksander Miszalski odpowiada na krytykę

"Był to dom dla wszystkich". Jubileuszowa wystawa w Ośrodku Kultury Norwida

DPS w Nowodworzu ma nową dyrektorkę. Starosta tarnowski: "Konkurs przebiegał zgodnie z prawem"

48% uczniów regularnie doświadcza agresji relacyjnej

Komentarze (0)

Dodaj komentarz

Najnowsze

"Pięć Przemian" - nowy mural w Podgórzu. Pierwsza taka praca, której autorką jest kobieta

Pożar hali magazynowej przy ul. Kochanowskiego w Tarnowie

Krakowscy radni decydują o podwyżce biletów. Opozycja grzmi: droższe bilety, mniej pasażerów

Krakowskie metro znowu z poślizgiem. Co stało się tym razem?

Talent show - ironiczny portret współczesności? Premiera w Teatrze Bagatela

Ironiczny, a zarazem czuły obraz współczesności. „Kochajmy skowronki. Talent show” w Teatrze Bagatela

Wraki samochodów i śmieci na uliczce w centrum Krakowa. Problem narasta od lat

Przemoc wśród dzieci. Kryminolog: „Dzieci nie są gorsze niż kiedyś"

Kolizja na „zakopiance” była efektem policyjnego pościgu

Premie dla wiceprezydentów Krakowa. Aleksander Miszalski odpowiada na krytykę

"Był to dom dla wszystkich". Jubileuszowa wystawa w Ośrodku Kultury Norwida

DPS w Nowodworzu ma nową dyrektorkę. Starosta tarnowski: "Konkurs przebiegał zgodnie z prawem"

Kontakt

12 630 61 01

Wyślij wiadomość

Wyślij opinię