Zielony Domek – krakowski azyl dzieciństwa
Powstał 15 czerwca 2015 roku przy ul. św. Marka 21a w Krakowie jako pierwsza w Polsce placówka wzorowana na francuskich „Maison Verte” Françoise Dolto. Od początku jego misją było stworzenie bezpłatnej, anonimowej przestrzeni, w której rodzice z dziećmi do lat trzech mogą wspólnie spędzać czas, bawić się i korzystać ze wsparcia specjalistów. Do dzisiaj Zielony Domek odwiedziło ponad 17 tysięcy dzieci i rodziców.
Przestrzeń bliskości i wsparcia
Fundacja Promyk, założona przez psycholożkę i psychoterapeutkę Maję Zagajewską, prowadzi Zielony Domek zgodnie z wartościami, które są kluczowe dla prawidłowego rozwoju dziecka: czułością, empatią i akceptacją. Każdego dnia dzieci uczą się tutaj pierwszych kroków i słów, a rodzice znajdują wytchnienie, zrozumienie i wsparcie specjalistów. W Zielonym Domku nie stawia się diagnoz – tu liczą się serdeczność, bezpieczeństwo oraz budowanie zdrowych relacji między dziećmi a rodzicami.
Rodzinna atmosfera i profilaktyka zdrowia emocjonalnego
Wnętrze przypominające domowy salon, otwarte dla każdego malucha i jego opiekuna, sprzyja swobodnej zabawie i relaksowi. Troje specjalistów codziennie dyżuruje, wspierając rodziców swoją obecnością i wiedzą. Zielony Domek nazywany jest często „stacją tranzytową” między domem a przedszkolem – miejscem, które pomaga dzieciom delikatnie wejść w świat rówieśników, a rodzicom złapać oddech.
Zielony Domek działa pięć dni w tygodniu w stałych godzinach (poniedziałki, środy i piątki 10:00–14:00; wtorki i czwartki 15:00–19:00). Nie trzeba się umawiać – drzwi są otwarte dla każdego rodzica z dzieckiem do lat 3 (lub opiekuna prawnego, a nawet kobiety w ciąży oczekującej dziecka). Pobyt jest zawsze darmowy i anonimowy; jedynie imię i wiek dziecka wpisywane są do zeszytu obecności. Wprowadzono tylko dwie proste zasady dla maluchów: nie wolno wjeżdżać jeździkami za czerwoną linię na podłodze (oddzielającą strefę raczkujących niemowląt) oraz obowiązkowo zakładać nieprzemakalny fartuszek przy zabawie w wodzie w niskim zlewie. Dorośli mają jedną zasadę – pozostają z dzieckiem przez cały czas. Takie ramy pozwalają dzieciom swobodnie eksplorować, doświadczać zarówno radosnej wspólnej zabawy, jak i pierwszych trudniejszych emocji (np. drobnych konfliktów o zabawkę czy konieczności podzielenia się uwagą dorosłego) w warunkach bezpieczeństwa i akceptacji.
Wsparcie nie tylko w czterech ścianach
Fundacja Promyk nie ogranicza się tylko do działalności Zielonego Domku – organizuje również warsztaty i prelekcje, szerząc wiedzę na temat znaczenia wczesnych więzi emocjonalnych. Nawet podczas pandemii zespół Fundacji nie zaprzestał działalności, oferując bezpłatne konsultacje online.
Społeczne uznanie i lokalne wsparcie
Fundacja Promyk cieszy się rosnącym uznaniem lokalnych władz i społeczności. Dzięki wsparciu Gminy Miejskiej Kraków, a także zaangażowaniu znanych postaci życia publicznego, takich jak Anna Dymna czy Janina Ochojska, Zielony Domek pozostaje bezpłatny i dostępny dla każdego.
Założycielka, która zmienia rzeczywistość
Sercem Fundacji jest jej współzałożycielka, Maja Zagajewska – psycholożka i psychoterapeutka, która przywiozła ideę „Maison Verte” z Francji do Polski. Jej pasja, determinacja i empatia są inspiracją dla całego zespołu oraz dowodem na to, że wizja jednej osoby może realnie zmienić społeczną rzeczywistość.
Przez lata Maja stała się też rzeczniczką spraw dzieci i rodziców na szerszym forum. Otwarcie mówi o potrzebie systemowego wsparcia rodzin z małymi dziećmi i o przełamywaniu tabu związanych m.in. z depresją poporodową. Jej głos wybrzmiewa w mediach – udziela wywiadów, pisze artykuły, prowadzi wykłady, zawsze podkreślając jak istotne jest, by nie zostawiać rodzica samego w pierwszych latach życia dziecka. „Kobieta dotknięta depresją poporodową jest jak ktoś, kto resztką sił próbuje utrzymać głowę nad wodą. Matka w depresji może tylko bezsilnie patrzeć, jak i jej dziecko zanurza się stopniowo w depresję wczesnodziecięcą” – tłumaczy obrazowo Zagajewska, apelując o empatię i wsparcie dla młodych matek. Takie słowa, poparte konkretnym działaniem Fundacji Promyk, inspirują innych do podejmowania podobnych inicjatyw i bardziej wrażliwego patrzenia na potrzeby najmłodszych.
Maja Zagajewska stanowi żywy dowód na to, że jedna osoba z wizją potrafi zapoczątkować pozytywną zmianę społeczną. Jej wkład w rozwój fundacji jest nieoceniony – to ona skompletowała zespół zaangażowanych specjalistów, nawiązała współpracę z miastem oraz zdobyła zaufanie tak wielu przyjaciół fundacji. Co więcej, dała przykład niesłabnącej determinacji: nawet w obliczu trudności nie poddała się.
Cały czas walczymy o przetrwanie. W lutym tego roku przez 3 tygodnie nasz 15-osobowy zespół pracował bez wynagrodzenia, bo nie mieliśmy funduszy – ale nie mieliśmy też sumienia, żeby zamknąć drzwi przed osobami szukającymi u nas pomocy
– mówiła w 2017 roku, gdy projekt borykał się z przejściowymi problemami finansowymi. Jej poświęcenie i wiara w sens misji sprawiły, że fundacja przezwyciężyła tamten kryzys z jeszcze większą siłą. Dziś Maja jest dla wielu młodych psychologów i działaczy społecznych inspiracją, jak z empatią i profesjonalizmem zmieniać świat małymi krokami, zaczynając od własnej lokalnej społeczności.
Przyszłość z nadzieją i otwartymi drzwiami
Dziesięciolecie Zielonego Domku to powód do dumy, ale Fundacja Promyk już patrzy w przyszłość. Potrzeby rodzin rosną, dlatego Fundacja zaprasza wszystkich do wsparcia jej dalszej działalności. Każdy może przekazać darowiznę, 1,5% podatku, zostać wolontariuszem lub po prostu korzystać z tego wyjątkowego miejsca i polecać je innym.