- A
- A
- A
105 lat temu, 5 września 1915 roku, zmarł Stanisław Witkiewicz
Stanisław Witkiewicz - malarz i architekt, twórca i popularyzator stylu zakopiańskiego w architekturze. Także teoretyk sztuki i pisarz, reprezentujący nurt 19-wiecznego realizmu. Był ojcem Stanisława Ignacego Witkiewicza - Witkacego, pisarza i malarza, autora słynnych portretów. Od 1890 roku mieszkał w Zakopanem. Zafascynowany podhalańską sztuką ludową, stworzył teoretyczne podstawy stylu zakopiańskiego i opisał je w publikacjach. Stał się on polskim stylem narodowym, zgodnie z którym realizowano projekty nie tylko w Zakopanem, lecz także w wielu miejscowościach na dawnych ziemiach polskich.
Pierwszym domem zaprojektowanym przez Stanisława Witkiewicza była willa Koliba wybudowana latach 1892-1893, dla Zygmunta Gnatowskiego, ziemianina z Podola. Z architekturą były zharmonizowane stylowo urządzone wnętrza. W stylu zakopiańskim wykonano nie tylko meble i piece kaflowe, ale także karnisze, zasłony, ramy obrazów. a nawet klamki.
Do najbardziej znanych projektów Stanisława Witkiewicza należy kaplica Najświętszego Serca Jezusowego w Jaszczurówce, ponadto był twórcą, między innymi willi - Zofiówka, Korwinówka, Konstantynówka, willi Pod Jedlami i Sanatorium Doktora Hawranka, pierwszego sanatorium przeciwgruźliczego. Duża część tych budynków jest nadal użytkowana, na przykład w willi Koliba znajduje się obecnie Muzeum Stylu Zakopiańskiego. Witkiewicz zaprojektował również klasztor - kaplicę sióstr albertynek pod wezwaniem Świętego Krzyża na Kalatówkach i współprojektował murowany budynek Muzeum Tatrzańskiego im. dra Tytusa Chałubińskiego.
Oprócz publikacji z dziedziny architektury, napisał wiele prac z zakresu krytyki artystycznej, dotyczących estetyki i malarstwa. Jest autorem książki "Na przełęczy", nazywanej "Ewangelią Tatr", oraz obszernych i wnikliwych monografii - "Juliusz Kossak", "Aleksander Gierymski" i "Matejko". Ważną częścią twórczości pisarskiej Witkiewicza jest jego prywatna korespondencja. Łącznie napisał ponad 2 tysiące listów do rodziny, przyjaciół, a najwięcej do syna.
Dorobek malarski artysty, na który składają się rodzime pejzaże, głównie tatrzańskie, sceny rodzajowe, najczęściej z Powstania Styczniowego oraz portrety, wymyka się jednoznacznej klasyfikacji. W jego dziełach, nostalgiczny i sentymentalny nastrój łączy się z realistycznym, drobiazgowym wręcz odtworzeniem detali. Do najbardziej znanych obrazów artysty należą: "Mgła wiosenna", "Czarny Staw - kurniawa", "Wiatr halny", "Orka" i "Ranny powstaniec".
Stanisław Witkiewicz zmarł 5 września 1915 roku. Pośmiertnie został odznaczony Krzyżem Niepodległości.
IAR/bp
Komentarze (0)
Najnowsze
-
20:19
Śmiertelny wypadek na Rysach i wychłodzeni Hiszpanie na Szpiglasowej Przełęczy
-
18:25
W pełnym rozkwicie. Zobacz najpiękniejsze zdjęcia pól rzepaku
-
17:34
Tajemnicza torebka pełna pieniędzy. Policja wciąż szuka właściciela
-
17:17
Znamy herb i dewizę Papieża Leona XIV
-
16:19
W hotelu przy ul. Reymonta w Krakowie znaleziono dwa ciała
-
15:56
Aktywiści i ekolodzy walczą o lepszą ochronę krakowskiego lasu łęgowego
-
13:39
Morderstwo w Skale: mężczyzna przyznał się do zabicia matki
-
13:21
Jest akt oskarżenia ws. napadu na bank w Krakowie sprzed 16 lat
-
13:10
Koncert Ivo Pogorelicha w Krakowie: "dziwne doznanie, wstrząsające"
-
12:02
Radziecka sonda weszła w atmosferę Ziemi. Polska Agencja Kosmiczna wydała komunikat
-
22:05
Istoty pozaludzkie.Co daje status osoby prawnej?
Skontaktuj się z Radiem Kraków - czekamy na opinie naszych Słuchaczy
Pod każdym materiałem na naszej stronie dostępny jest przycisk, dzięki któremu możecie Państwo wysyłać maile z opiniami. Wszystkie będą skrupulatnie czytane i nie pozostaną bez reakcji.
Opinie można wysyłać też bezpośrednio na adres [email protected]
Zapraszamy również do kontaktu z nami poprzez SMS - 4080, telefonicznie (12 200 33 33 – antena,12 630 60 00 – recepcja), a także na nasz profil na Facebooku oraz Twitterze