Sztuczna inteligencja, roje dronów i broń hipersoniczna - nowy wyścig zbrojeń

Artykuł sponsorowany
Środa, 2025.05.14 14:45 ( Edytowany Środa, 2025.05.14 15:45 )

Wojna w Ukrainie uruchomiła lawinę. Europa, dotąd opóźniona w wyścigu technologicznym, rzuca wszystkie siły, by nadrobić stracony czas. Ale innowacja nie rodzi się z deklaracji – potrzebna jest precyzja, konsekwencja i determinacja. Czy to wystarczy aby pozostać w grze?

Europejski przemysł obronny na zakręcie historii

W obliczu wojny w Ukrainie, eskalujących napięć z Rosją oraz coraz mniej przewidywalnej polityki bezpieczeństwa USA, Europa znalazła się w punkcie zwrotnym swojej historii obronnej. Długo traktowana jako beneficjent amerykańskiego parasola atomowego i wsparcia NATO, dziś musi konfrontować się z brutalną rzeczywistością: jeśli nie zwiększy swojej zdolności do autonomicznego reagowania militarnego, ryzykuje strategiczną marginalizację.

Odpowiedzią na to wyzwanie jest radykalna zmiana podejścia do bezpieczeństwa i obronności. Europejskie państwa inwestują nie tylko w zwiększenie budżetów wojskowych, ale również w przebudowę całej architektury przemysłowej, logistycznej i technologicznej związanej z obronnością. Z danych Europejskiej Agencji Obrony wynika, że łączny poziom wydatków obronnych państw UE w 2023 roku przekroczył 300 miliardów euro, co oznacza wzrost o ponad 20% w stosunku do roku poprzedniego. To największy skok od czasów zimnej wojny i wyraźny sygnał polityczny o nowym priorytecie wspólnoty.

W centrum tej transformacji znajduje się wyścig o przewagę technologiczną w takich dziedzinach jak sztuczna inteligencja do zastosowań bojowych, bezzałogowe systemy powietrzne i naziemne, broń hipersoniczna czy systemy przeciwdziałania zagrożeniom z powietrza. I choć USA oraz Chiny pozostają dominującymi graczami w globalnym wyścigu technologicznym i militarnym, to Europa coraz śmielej zaznacza swoją obecność na tym polu — zarówno poprzez ambitne programy zbrojeniowe, jak i wspieranie oraz rozwijanie start-upów, a także aktywne angażowanie potencjału sektora prywatnego.

W 2024 roku aż 23 państwa UE ogłosiły aktualizację narodowych strategii obronnych, które kładą nacisk na zdolności produkcyjne, autonomię technologiczną oraz innowacje militarno-przemysłowe. Komisja Europejska w swoim dokumencie „Readiness 2030” podkreśla: „Europa musi wykorzystać wszystkie dźwignie, by wzmocnić gotowość obronną – od polityki fiskalnej, przez przemysł, po wspólne inwestycje badawczo-rozwojowe”.

Boom inwestycyjny na Starym Kontynencie

W ślad za politycznymi deklaracjami i rosnącym zagrożeniem geopolitycznym, w Europie uruchomiono bezprecedensową falę inwestycji w sektorze obronnym. Z danych zawartych w raportach branżowych wynika, że wartość inwestycji venture capital (VC) — czyli kapitału wysokiego ryzyka inwestowanego w innowacyjne przedsięwzięcia na wczesnym etapie rozwoju — w europejskie firmy zbrojeniowe i technologiczne osiągnęła rekordowe 5,2 miliarda dolarów w 2023 roku. To ponad trzykrotnie więcej niż jeszcze dwa lata wcześniej i jasny sygnał, że rynek postrzega obronność jako jeden z kluczowych sektorów wzrostu.

Rosnące zainteresowanie inwestorów nie ogranicza się wyłącznie do tradycyjnych gigantów zbrojeniowych. Coraz większe środki płyną do start-upów rozwijających technologie sztucznej inteligencji, sensory, systemy antydronowe czy rozwiązania dla logistyki wojskowej. Przykładem może być niemiecka firma Helsing, która specjalizuje się w tworzeniu oprogramowania bojowego opartego na AI i już uzyskała status tzw. „jednorożca” — czyli prywatnego start-upu technologicznego wycenianego na co najmniej miliard dolarów. To osiągnięcie możliwe było dzięki wsparciu funduszy takich jak General Catalyst czy Accel, które wcześniej inwestowały m.in. w globalnych gigantów technologicznych.

Współpraca między prywatnym kapitałem a europejskimi instytucjami publicznymi również zyskuje na intensywności. Powstający fundusz SAFE (Strategic Technologies for Europe Platform), którego budżet docelowy ma wynieść nawet 150 miliardów euro, ma stanowić fundament dla finansowania przełomowych technologii w sektorze obronnym. Model współinwestowania ma na celu zmniejszenie ryzyka wejścia na rynek i przyciągnięcie innowatorów, którzy wcześniej unikali branży militarnej z powodu barier regulacyjnych lub reputacyjnych.

Ponadto coraz więcej krajów członkowskich UE powołuje własne fundusze obronne. W 2023 roku Francja i Włochy uruchomiły krajowe wehikuły inwestycyjne, które wspierają lokalnych producentów, laboratoria badawcze i firmy deep-tech. Taka mobilizacja środków to wyraźny sygnał: europejska gospodarka przygotowuje się nie tylko na długotrwały konflikt w sąsiedztwie, ale także na nowy model współpracy przemysłowo-militarnej.

Nowy wyścig zbrojeń: sztuczna inteligencja, roje dronów, broń energetyczna

„To nie czołgi zdecydują o przyszłych konfliktach, ale algorytmy” — zauważył francuski generał Michel Friedling, komentując zmieniający się charakter współczesnego pola walki. Nowoczesna wojna opiera się już nie tylko na liczbie żołnierzy czy czołgów, ale przede wszystkim na technologiach umożliwiających błyskawiczne przetwarzanie informacji, lepsze rozpoznanie pola walki i bardziej precyzyjne rażenie celów.

Z analiz rynkowych oraz dokumentów strategicznych państw członkowskich wynika, że obecny wyścig zbrojeń w Europie koncentruje się wokół czterech kluczowych obszarów:

Autonomiczne drony i roje dronów, wykorzystywane zarówno do rozpoznania (ISR), jak i bezpośredniego ataku (FPV, kamikaze),
Broń energetyczna, w tym lasery i systemy walki elektromagnetycznej do zwalczania dronów, rakiet i urządzeń zakłócających,
Dowodzenie wspomagane sztuczną inteligencją, pozwalające przetwarzać ogromne ilości danych operacyjnych w czasie rzeczywistym,
Robotyka bojowa, czyli zdalnie sterowane lub autonomiczne pojazdy naziemne i morskie.

W 2023 roku ponad 60% wszystkich zamówień z Europejskiego Funduszu Obronnego (EDF) dotyczyło rozwoju systemów bezzałogowych i AI. Co istotne, niemal połowa tych środków trafiła do małych i średnich przedsiębiorstw działających w segmencie technologii podwójnego zastosowania. Oznacza to, że innowacja rodzi się nie tylko w wielkich koncernach, ale również w dynamicznych start-upach.

Na czele tej rewolucji technologicznej są m.in. ukraińskie Brave1, niemiecki Rheinmetall rozwijający pojazdy bojowe i systemy sensorów, francuski MBDA pracujący nad precyzyjnymi systemami rażenia oraz fiński ICEYE, znany z satelitów radarowych SAR wykorzystywanych w rozpoznaniu taktycznym.

Nowy wyścig zbrojeń, który rozpędza się na naszych oczach, zupełnie nie przypomina zimnowojennej rywalizacji w ilości zasobów. To konkurencja na poziomie kodu komputerowego, zaawansowanych sensorów i inteligentnych maszyn. Są to obszary, które wymagają najwyższej jakości komponentów technicznych i nowoczesnych zdolności produkcyjnych, w których Europa wciąż posiada znaczny potencjał do wykorzystania.

Ukraina nieoczekiwanym liderem innowacji

Tocząca się od 2022 roku wojna w Ukrainie — pierwszy pełnoskalowy konflikt zbrojny na terenie Europy od czasu drugiej wojny światowej — wstrząsnęła światem. Skala rosyjskiej inwazji, brutalność działań i systematyczne niszczenie infrastruktury cywilnej wywołały falę szoku i niepewności w całej Europie. Przez moment wydawało się, że Ukraina nie ma szans w starciu z jednym z największych militarnych mocarstw świata.

A jednak — po krótkim okresie dezorientacji — Ukraińcy pokazali niezwykłą odporność, determinację i kreatywność. Zamiast poddać się presji, społeczeństwo szybko przestawiło się na tryb pełnej mobilizacji. W atmosferze zagrożenia i wspólnej odpowiedzialności powstał unikalny ekosystem twórców, inżynierów, programistów i żołnierzy, który zaczął nie tylko odpierać ataki, ale też w błyskawicznym tempie opracowywać najbardziej innowacyjne rozwiązania pola walki XXI wieku.

Wojna w Ukrainie stała się nieoczekiwanym katalizatorem innowacji wojskowych na niespotykaną dotąd skalę. Z konieczności narodził się nowy ekosystem startupów, inżynierów i projektantów, którzy w ekstremalnych warunkach testują koncepcje, które w innych krajach byłyby latami trzymane w laboratoriach. Efekty? Drony dalekiego zasięgu (>1000 km), autonomiczne łodzie i roboty bojowe, a nawet prowizoryczne systemy sabotażowe, jak gogle FPV uzbrojone w ładunki wybuchowe.

Według danych opublikowanych w jednym z raportów, „drony odpowiadają już za ponad 60% strat sprzętowych Rosji”. To statystyka, która nie tylko podkreśla skuteczność nowych technologii, ale również przesuwa środek ciężkości konfliktu z broni konwencjonalnej na systemy bezzałogowe i precyzyjne ataki. Ukraina pokazała, że kluczem do efektywności na nowoczesnym polu walki są: szybkość iteracji, elastyczność projektowa i dostęp do miniaturowych, niezawodnych komponentów.

Centralnym punktem tej transformacji jest platforma Brave1, zrzeszająca ponad 250 firm i zespołów projektowych. Dzięki bezpośredniemu kontaktowi z linią frontu, mogą one testować rozwiązania w rzeczywistych warunkach, skracając cykl innowacyjny z miesięcy do tygodni. Współpraca między inżynierami, wojskiem i operatorami tworzy nowy model rozwoju systemów zbrojeniowych, który nie opiera się już na wieloletnich przetargach, lecz na szybkim prototypowaniu i natychmiastowej adaptacji.

Ukraina nie tylko broni swojej niepodległości, ale kształtuje przyszłość współczesnej wojny – i staje się jednocześnie inspiracją oraz ostrzeżeniem dla reszty Europy.

Precyzja wygrywa wojny – ukryta broń Europy

Współczesne pole walki nie wybacza niedoskonałości. Zwycięża nie ten, kto dominuje w jednej dziedzinie, lecz ten, kto potrafi zintegrować nowoczesne technologie, sprawną logistykę oraz niezawodną i elastyczną produkcję. To dlatego sama inwestycja w start-upy zbrojeniowe nie wystarczy, jeśli nie zostanie oparta na solidnym zapleczu przemysłowym.

Podstawą skutecznej machiny wojennej jest dziś dynamicznie rozwijająca się produkcja elementów złącznych i innych precyzyjnych komponentów mechanicznych. Europejski przemysł, oparty na zaawansowanej obróbce CNC, stanowi w tej dziedzinie przewagę trudną do przecenienia. Dzięki wieloletniemu rozwojowi technologii takich jak choćby frezowanie CNC, zakłady na naszym kontynencie są w stanie dostarczać wysoce specjalistyczne części z mikronową dokładnością – niezbędne dla sektora obronnego.

To w górskich dolinach Szwajcarii, Francji i północnych Włoch, w XIX wieku, narodziło się rzemiosło, które dziś ewoluowało w technologię znaną jako toczenie CNC. Początkowo wykorzystywane przez mistrzów zegarmistrzostwa, z czasem dało podwaliny pod europejską przewagę technologiczną. Równolegle rozwijano metody frezowania CNC, osiągając poziom precyzji, który dziś przekłada się na możliwość produkcji krytycznych części uzbrojenia – w tym sworzni i elementów konstrukcyjnych do pojazdów wojskowych, systemów rakietowych czy statków powietrznych.

Unia Europejska dostrzega ten potencjał – „Growth Plan for the European Defence Industry” zakłada wzrost zdolności produkcyjnych o 50% w zakresie komponentów mechanicznych do 2026 roku. To ambitne wyzwanie wymaga jednak nie tylko kapitału i korzystnych regulacji, ale przede wszystkim realnych mocy przemysłowych w dziedzinie produkcji elementów złącznych oraz wysokospecjalistycznych usług, takich jak obróbka CNC.

Czy Europa wykorzysta swoje dziedzictwo technologiczne, by zapewnić przewagę na nowoczesnym polu walki? Odpowiedź na to pytanie poznamy już wkrótce – a stawką jest nie tylko bezpieczeństwo kontynentu, ale i miejsce w globalnym wyścigu zbrojeń.

Kto wygra nowy wyścig zbrojeń XXI wieku?

Nowoczesny wyścig zbrojeń nie przypomina już zimnowojennego starcia na liczebność sprzętu w armiach. Dziś liczy się synergia: między innowacją cyfrową, zaawansowaniem technologicznym sprzętu i sprawnością procedur. Wygra nie ten, kto ma najwięcej, lecz ten, kto potrafi szybko i skutecznie łączyć technologie i wdrażać innowacje.

Europa jeszcze niedawno wydawała się outsiderem tego wyścigu. Dziś, dzięki potężnemu strumieniowi inwestycji, wsparciu politycznemu i reaktywacji potencjału przemysłowego, zyskuje realną szansę awansu na gracza pierwszej ligi w tym starciu mocarstw.

Kluczowe atuty kontynentu — bogate tradycje inżynierii precyzyjnej, wysoki poziom kultury technologicznej i rozwinięte zaplecze produkcji przemysłowej — mogą stać się fundamentem przewagi. Jednak czas i konsekwencja zdecydują, czy ten potencjał zostanie w pełni wykorzystany.

Wygrywa ten, kto potrafi w jednym tempie rozwijać AI, testować prototypy na froncie i wydajnie produkować z mikronową precyzją elementy kluczowe dla całego systemu. Europa jest dziś bliżej niż kiedykolwiek by po raz pierwszy w historii stać się liczącym graczem w tej stawce.

Komentarze (0)

Brak komentarzy

Najnowsze

Skontaktuj się z Radiem Kraków - czekamy na opinie naszych Słuchaczy

Pod każdym materiałem na naszej stronie dostępny jest przycisk, dzięki któremu możecie Państwo wysyłać maile z opiniami. Wszystkie będą skrupulatnie czytane i nie pozostaną bez reakcji.

Opinie można wysyłać też bezpośrednio na adres [email protected]

Zapraszamy również do kontaktu z nami poprzez SMS - 4080, telefonicznie (12 200 33 33 – antena,12 630 60 00 – recepcja), a także na nasz profil na Facebooku oraz Twitterze

Kultura

Sport

Muzyka

Audycje

Podcasty

Kontakt

Ramówka

Studia nagraniowe

Sztuczna inteligencja, roje dronów i broń hipersoniczna - nowy wyścig zbrojeń

Europejski przemysł obronny na zakręcie historii

Boom inwestycyjny na Starym Kontynencie

Nowy wyścig zbrojeń: sztuczna inteligencja, roje dronów, broń energetyczna

Ukraina nieoczekiwanym liderem innowacji

Precyzja wygrywa wojny – ukryta broń Europy

Kto wygra nowy wyścig zbrojeń XXI wieku?

Komentarze (0)

Dodaj komentarz

Najnowsze

"Śmieszny staruszek" według Tadeusza Różewicza w Teatrze Groteska

Studenci przejmą Kraków. Dziś wielki korowód juwenaliowy

"Stare Miasto zrywa z betonem". Na ulicach w centrum Krakowa pojawią się nowe drzewa

1. liga piłkarska: Wisła Kraków zagra ze Stalą Stalowa Wola. TRANSMISJA

Kolejna odsłona sądeckiej afery podsłuchowej. "Liczymy na reakcję służb"

W piątek na maturze egzaminy z chemii i z języków mniejszości narodowych

W Małopolsce kolejny chłodny i deszczowy dzień

Zatrucie czadem w Olkuszu. Do szpitala trafiły cztery osoby

Jedna osoba zginęła w tragicznym wypadku koło Krakowa

Piątek to ostatni dzień kampanii wyborczej, od północy cisza. Jest ostatni sondaż

Aktualności komunikacyjne Radia Kraków 16.05

Jarosław Kaczyński w Wierzchosławicach: "manipulacja i kłamstwo to fundament tej władzy"

Skontaktuj się z Radiem Kraków - czekamy na opinie naszych Słuchaczy

Sztuczna inteligencja, roje dronów i broń hipersoniczna - nowy wyścig zbrojeń

Europejski przemysł obronny na zakręcie historii

Boom inwestycyjny na Starym Kontynencie

Nowy wyścig zbrojeń: sztuczna inteligencja, roje dronów, broń energetyczna

Ukraina nieoczekiwanym liderem innowacji

Precyzja wygrywa wojny – ukryta broń Europy

Kto wygra nowy wyścig zbrojeń XXI wieku?

Komentarze (0)

Dodaj komentarz

Najnowsze

"Śmieszny staruszek" według Tadeusza Różewicza w Teatrze Groteska

Studenci przejmą Kraków. Dziś wielki korowód juwenaliowy

"Stare Miasto zrywa z betonem". Na ulicach w centrum Krakowa pojawią się nowe drzewa

1. liga piłkarska: Wisła Kraków zagra ze Stalą Stalowa Wola. TRANSMISJA

Kolejna odsłona sądeckiej afery podsłuchowej. "Liczymy na reakcję służb"

W piątek na maturze egzaminy z chemii i z języków mniejszości narodowych

W Małopolsce kolejny chłodny i deszczowy dzień

Zatrucie czadem w Olkuszu. Do szpitala trafiły cztery osoby

Jedna osoba zginęła w tragicznym wypadku koło Krakowa

Piątek to ostatni dzień kampanii wyborczej, od północy cisza. Jest ostatni sondaż

Aktualności komunikacyjne Radia Kraków 16.05

Jarosław Kaczyński w Wierzchosławicach: "manipulacja i kłamstwo to fundament tej władzy"

Kontakt

12 630 61 01

Wyślij wiadomość

Wyślij opinię