Są kolejne dowody na to, że w prehistorycznej osadzie w Maszkowicach mieszkały dobrze sytuowane damy - 3,5 tysiąca lat temu posiadanie przedmiotów z brązu świadczyło o zamożności.
Obecność taki bardzo rzadkich i cennych wtedy przedmiotów jak obiekty wykonane z brązu może świadczyć, że istniało zróżnicowanie majątkowe obrębie tej grupy. Zabytki metalowe, które w tym roku odkryliśmy, nie są pierwsze, już poprzednich latach tak trochę po kawałku składamy sobie takie metalowe elementy bogatego stylu kobiecego, w tym roku dołączył kolejny element taki dekoracyjnej kolii w postaci takiego paciorka ze skręconej spiralnie taśmy, no i bransoletka
- mówi Marcin Przybyła z Instytutu Archeologii Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie, który kieruje pracami na Górze Zyndrama
Między innymi dzięki znalezionym ozdobom powstały wizualizacje strojów zamożnych mieszkanek Maszkowic - są autorstwa Magdaleny Stadnickiej – i posłużą one twórcom powstającej gry komputerowej She Void osadzonej w realiach europejskiej epoki brązu.
Kolejnym ciekawym typem artefaktów znalezionych w tym roku na Górze Zyndrama są groty strzał, a szczególnie jeden.
Znalazłam grot krzemienny, w połowie przepalony, czyli prawdopodobnie został wbity, kiedy był pożar. Bardzo mi się podoba praca w terenie, jest ogromna satysfakcja i radość są jak znalazłam ten grocik
- mówiła studentka archeologii Karolina, która po raz pierwszy uczestniczyła w wykopaliskach.
Jak tłumaczy Marcin Przybyła nadpalony grot może świadczyć o bitwie osadników z Maszkowic z ludnością tubylczą
Ten konkretny zabytek ma najlepsze odpowiedniki w tradycjach kulturowych zamieszkujących Małopolskę w tym okresie, które z kolei były różne od tej grupy ludzi, która założyła to osiedle. Oni tu byli obcy, natomiast można powiedzieć, że ten grot sugeruje lokalne, czy tubylcze pochodzenie. To może więc być też jakoś sugestią ewentualnych konfliktów z miejscową ludnością. Chociaż to wcale nie oznacza, że relacje tej grupy przybyłej z tubylcami zawsze się źle układały. To mógł być jakiś wypadek przy pracy, w sytuacji, kiedy przez te 200 czy 150 lat kiedy oni tutaj żyli, te relacje się układały jak najbardziej poprawnie
Archeolodzy wkopali się podczas tegorocznych prac na głębokość około pół metra, a w kolejnych latach planowane jest dalsze pogłębianie wykopów. Badaniom zostanie poddanych też 9 tysięcy znalezionych w tym roku artefaktów. Góra Zyndrama może nas więc jeszcze czymś zaskoczyć.