- A
- A
- A
105 lat temu, 5 września 1915 roku, zmarł Stanisław Witkiewicz
Stanisław Witkiewicz - malarz i architekt, twórca i popularyzator stylu zakopiańskiego w architekturze. Także teoretyk sztuki i pisarz, reprezentujący nurt 19-wiecznego realizmu. Był ojcem Stanisława Ignacego Witkiewicza - Witkacego, pisarza i malarza, autora słynnych portretów. Od 1890 roku mieszkał w Zakopanem. Zafascynowany podhalańską sztuką ludową, stworzył teoretyczne podstawy stylu zakopiańskiego i opisał je w publikacjach. Stał się on polskim stylem narodowym, zgodnie z którym realizowano projekty nie tylko w Zakopanem, lecz także w wielu miejscowościach na dawnych ziemiach polskich.
Pierwszym domem zaprojektowanym przez Stanisława Witkiewicza była willa Koliba wybudowana latach 1892-1893, dla Zygmunta Gnatowskiego, ziemianina z Podola. Z architekturą były zharmonizowane stylowo urządzone wnętrza. W stylu zakopiańskim wykonano nie tylko meble i piece kaflowe, ale także karnisze, zasłony, ramy obrazów. a nawet klamki.
Do najbardziej znanych projektów Stanisława Witkiewicza należy kaplica Najświętszego Serca Jezusowego w Jaszczurówce, ponadto był twórcą, między innymi willi - Zofiówka, Korwinówka, Konstantynówka, willi Pod Jedlami i Sanatorium Doktora Hawranka, pierwszego sanatorium przeciwgruźliczego. Duża część tych budynków jest nadal użytkowana, na przykład w willi Koliba znajduje się obecnie Muzeum Stylu Zakopiańskiego. Witkiewicz zaprojektował również klasztor - kaplicę sióstr albertynek pod wezwaniem Świętego Krzyża na Kalatówkach i współprojektował murowany budynek Muzeum Tatrzańskiego im. dra Tytusa Chałubińskiego.
Oprócz publikacji z dziedziny architektury, napisał wiele prac z zakresu krytyki artystycznej, dotyczących estetyki i malarstwa. Jest autorem książki "Na przełęczy", nazywanej "Ewangelią Tatr", oraz obszernych i wnikliwych monografii - "Juliusz Kossak", "Aleksander Gierymski" i "Matejko". Ważną częścią twórczości pisarskiej Witkiewicza jest jego prywatna korespondencja. Łącznie napisał ponad 2 tysiące listów do rodziny, przyjaciół, a najwięcej do syna.
Dorobek malarski artysty, na który składają się rodzime pejzaże, głównie tatrzańskie, sceny rodzajowe, najczęściej z Powstania Styczniowego oraz portrety, wymyka się jednoznacznej klasyfikacji. W jego dziełach, nostalgiczny i sentymentalny nastrój łączy się z realistycznym, drobiazgowym wręcz odtworzeniem detali. Do najbardziej znanych obrazów artysty należą: "Mgła wiosenna", "Czarny Staw - kurniawa", "Wiatr halny", "Orka" i "Ranny powstaniec".
Stanisław Witkiewicz zmarł 5 września 1915 roku. Pośmiertnie został odznaczony Krzyżem Niepodległości.
IAR/bp
Komentarze (0)
Najnowsze
-
21:42
Jacek Hudyma pozostaje starostą tarnowskim. Wniosek opozycji odrzucony
-
20:22
Dwa nowe węzły na Zakopiance dopiero po nowym roku
-
20:17
TCS - Tomasiak 14. po dyskwalifikacji Zajca, Słoweniec Prevc wygrał w Oberstdorfie
-
18:37
To będzie kluczowe pół roku dla przyszłości Grupy Azoty. Frustracja wśród pracowników coraz większa
-
16:52
Od wieńczarek do współczesności. Co dziś zostało z tradycji krakowskich kwiaciarek?
-
16:20
Protest krakowskich kwiaciarek. Wyjaśniają powód zerwania ze stuletnią tradycją
-
15:54
Negocjacje pokojowe Trumpa widziane z Kijowa. „Nie ma tu wiary w szybki koniec wojny”
-
15:07
SCT w Krakowie dzieli mieszkańców: „Blade Runners” w sieci, miasto ostrzega przed konsekwencjami
-
14:43
Dziecko nie jest małym dorosłym. Świat widziany oczami dziecka
-
14:41
Zamiast konnych elekryczne? Aktywiści domagali się likwidacji dorożek konnych w Krakowie
-
13:27
Zaatakowali prezesa klubu. Jest akt oskarżenia wobec pseudokibiców Sandecji
-
13:04
Myślenice kolejnym miastem, które wprowadziło nocną prohibicję
-
10:45
Kraków Izabeli Okręglickiej - odc. IV - potrawy wigilijne
-
11:10
Slow jogging – małe kroki, wielkie zmiany
Skontaktuj się z Radiem Kraków - czekamy na opinie naszych Słuchaczy
Pod każdym materiałem na naszej stronie dostępny jest przycisk, dzięki któremu możecie Państwo wysyłać maile z opiniami. Wszystkie będą skrupulatnie czytane i nie pozostaną bez reakcji.
Opinie można wysyłać też bezpośrednio na adres [email protected]
Zapraszamy również do kontaktu z nami poprzez SMS - 4080, telefonicznie (12 200 33 33 – antena,12 630 60 00 – recepcja), a także na nasz profil na Facebooku oraz Twitterze