Jak podkreśla dyrektor MNK, Andrzej Szczerski, muzeum otwiera się coraz szerzej na muzykę i jej materialne dziedzictwo: okładki, plakaty, instrumenty, dokumenty i obiekty związane z kulturą dźwięku. SBB, grupa ze śląskimi korzeniami, ale o międzynarodowym zasięgu, idealnie wpisuje się w tę perspektywę. Ich koncerty, płyty, współprace i eksperymenty brzmieniowe stanowią nie tylko historię muzyki, ale także historię wolności, oporu i przekraczania granic, również tych symbolicznych, jak żelazna kurtyna.
Narracja i założenia wystawy
Ekspozycja ma formę kilku tematycznych „stacji”, które prowadzą zwiedzającego drogą zespołu:
od prób i pierwszych bluesowych inspiracji, przez koncerty z Czesławem Niemenem i doświadczenia międzynarodowe, po lata intensywnych eksperymentów dźwiękowych i duchowych poszukiwań Józefa Skrzeka.
Ta wystawa to nie tylko okazja do opowiedzenia historii najważniejszego polskiego rockowego zespołu, zaprezentowania instrumentów muzyków, wyposażenia studia Radia Opole, gdzie nagrywali albumy oraz okładek płyt i licznych pamiątek, ale także posłuchania muzyki dostępnej na specjalnie przygotowanych stanowiskach.
Kontekst śląski, obecny w historii grupy i podkreślany przez kuratorów, otwiera ważną perspektywę. SBB wyrasta z bluesowej tradycji regionu, z robotniczej kultury przemysłowego Śląska, z marzeń o wolności, odwadze młodych ludzi końca lat 60. i 70., którzy patrzyli w stronę zmitologizowanego Zachodu, szukając własnego języka ekspresji. Ta energia, spleciona z wielokulturowymi biografiami muzyków, stała się początkiem brzmienia SBB.
Wolność — fundament twórczości
ednym z centralnych tematów wystawy jest wolność jako wartość artystyczna, życiowa i społeczna. Muzycy SBB wielokrotnie powtarzali, że autentyczna muzyka wymaga nie tylko umiejętności, lecz przede wszystkim wiarygodnej postawy. Właśnie ta postawa, bezkompromisowość, duch poszukiwania, otwartość na improwizację, sprawiła, że ich twórczość stała się symbolem niepokorności lat 70.
Międzynarodowe konteksty i przekraczanie granic
SBB to także historia otwierania się na świat. Wystawa przypomina m.in. koncerty w Niemczech i Skandynawii oraz występ na festiwalu w Roskilde czyli „europejskim Woodstocku”, gdzie zespół zagrał po Bobie Marleyu. Te doświadczenia, możliwe dzięki współpracy z Czesławem Niemenem, symbolicznie „odsuwały zasłonę” żelaznej kurtyny. Jednym z motywów graficznych ekspozycji jest właśnie okładka albumu „Ze słowem biegnę do Ciebie”, przedstawiająca dłoń odsłaniającą zasłonę. To metafora całej narracji: odsłaniamy zarówno historię grupy, jak i tajemnicę jej muzyki.
Utwory grupy SBB prezentujemy też czasem na antenie Radia Kraków.
SBB to bez wątpienia ikona polskiego rocka progresywnego. Trio, które potrafiło wyprzedzać swoje czasy i grać tak, jakby wolność była instrumentem. Józef Skrzek, Apostolis Anthimos i Jerzy Piotrowski stworzyli brzmienie, które zatarło granicę między bluesem, jazzem a rockiem. To wreszcie zespół, który nie tylko grał, ale rzeźbił emocje w dźwięku z rozmachem, odwagą i totalną swobodą twórczą
- mówi Tomasz Buszewski, szef redakcji muzycznej radia Kraków.
Wystawa SBB. Droga do wolności” jest pokłosiem obchodów 50-lecia powstania zespołu i wydania pierwszej płyty. Ekspozycję można będzie oglądać od piątku do 31 maja 2026r.
Wystawę przygotował zespół kuratorski: Zbigniew Gocek, Jacek Kurek, Beata Cieślak
21 listopada, o godz. 20.00 w Bazylice Mariackiej odbędzie się koncert organowy Józefa Skrzeka. Wstęp wolny.
29 listopada o godz. 10.00 rozpocznie się konferencja naukowa z udziałem znawców z ośrodków badawczych w całej Polsce, poświęcona zespołowi SBB. Miejsce: MNK Szołayscy
wstęp wolny po uprzedniej rezerwacji miejsc e-mailem na adres: [email protected]
29 listopada koncert zespołu SBB w Kubie Studio.