Nagroda Marszałka Województwa Małopolskiego i Prezydenta Miasta Krakowa im. Kazimierza Wyki przyznawana jest w dziedzinie krytyki literackiej, eseistyki i historii literatury. Bardzo wysoko oceniana zarówno przez teoretyków literatury i sztuki, jak i samych twórców, należy obecnie do nielicznych w tym zakresie nagród w Polsce.
Idea przyznawania nagrody narodziła się w 1975 roku po śmierci prof. Kazimierza Wyki. Jan Pieszczachowicz – ówczesny prezes Krakowskiego Oddziału Związku Literatów Polskich – wystąpił z ideą powołania nagrody za wybitne osiągnięcia w dziedzinie eseistyki, krytyki literackiej i artystycznej. Ustanowienie nagrody było wyrazem hołdu dla prof. Kazimierza Wyki, wybitnego historyka literatury, krytyka, eseisty, znawcy sztuki, animatora życia kulturalnego, humanisty o niezwykłej energii i artystycznej wyobraźni, twórcy krakowskiej szkoły krytyki.
Laureatami nagrody są m.in. Jacek Leociak, Małgorzata Łukasiewicz, Jan Błoński, Jerzy Jarzębski, Zbigniew Herbert, Maria Janion, Michał Paweł Markowski czy Ryszard Koziołek.