„600 dni dla czystego powietrza” – to inicjatywa Krakowa i 14 ościennych gmin, a także Polskiego Alarmu Smogowego, mająca przyspieszyć wymianę starych źródeł ciepła. W gminach sąsiadujących z miastem do wymiany zostało 23 tys. starych palenisk.
Do wejścia w życie uchwały antysmogowej na terenie całego województwa małopolskiego, poza Krakowem, pozostało niespełna 600 dni. Od 1 stycznia 2023 r. w Małopolsce nie będzie można już wykorzystywać źródeł ciepła na węgiel i drewno, niespełniających standardów emisyjnych.
W czwartek gmina Kraków i 14 gmin ościennych (tzw. obwarzanek krakowski) oraz Polski Alarm Smogowy zobowiązały się do przyspieszenia wymiany pieców i przystąpiły do inicjatywy „600 dni dla czystego powietrza”.
Na terenie samego Krakowa, gdzie od 1 września 2019 r. obowiązuje całkowity zakaz palenia węglem i drewnem, prawie wszystkie piece są wymienione, nieekologicznych zostało niecałe 0,5 proc.
„Dobra jakość powietrza w gminach ościennych jest ważna zarówno dla ich mieszkańców, jak i mieszkańców Krakowa. Dlatego też zdecydowaliśmy się wesprzeć działania naszych sąsiadów w walce o czyste powietrze. Przekażemy 420 tys. zł w dwóch transzach dla gmin na działalność promocyjną, na informowanie mieszkańców co i jak trzeba zrobić” – powiedział na konferencji prasowej w czwartek prezydent Krakowa Jacek Majchrowski.
Z puli tych środków do każdej gminy trafi łącznie po 30 tys. zł. Poza działaniami promocyjnymi, kwota ma wesprzeć także funkcjonowanie punktów obsługi beneficjenta, które są już we wszystkich gminach metropolii krakowskiej, lub zostać wykorzystana na inne działania przyspieszające wymianę starych źródeł ciepła.
Gminy, które przystąpiły do inicjatywy „600 dni dla czystego powietrza”, zadeklarowały pełną determinację, aby do 1 stycznia 2023 r. wszystkie pozaklasowe źródła zniknęły z obwarzanka krakowskiego. Ich przedstawiciele zapowiedzieli intensywne działania informujące o uchwale antysmogowej, wspieranie mieszkańców w pozyskaniu dotacji na wymianę starych źródeł ciepła i termomodernizację domów. Mają też informować o konsekwencjach grożących za niedostosowanie się do przepisów antysmogowych.
Większość gmin obwarzanka krakowskiego przeprowadziła już inwentaryzację urządzeń grzewczych. „Inwentaryzacja pokazała nam, że w naszej gminie do wymiany jest 650 pozaklasowych kotłów” – powiedział wójt gminy Wielka Wieś Krzysztof Wołos. Jak dodał, w dostatnich latach gmina zbudowała zespół ekodoradców, który pomaga mieszkańcom w pozyskaniu dotacji na nowe urządzenia grzewcze i docieplenie domu.
„Jesteśmy przygotowani i zdeterminowani, żeby zlikwidować wszystkie pozaklasowe kotły do końca 2022 r.” – podkreślił zastępca burmistrza Skawiny Tomasz Ożóg. W Skawinie do likwidacji pozostało jeszcze ok. 2 tys. pozaklasowych urządzeń. Miasto planuje wymianę tysiąca kopciuchów w tym roku, a kolejny tysiąc zaplanowano na 2022 r.
W ramach inicjatywy Polski Alarm Smogowy uruchomił licznik odliczający dni do wejścia w życie uchwały na terenie województwa małopolskiego oraz wskazujący liczbę urządzeń, jakie pozostały do wymiany w obwarzanku krakowskim. „Cieszymy się, że wszystkie gminy obwarzanka krakowskiego zadeklarowały pełną determinację we wdrożeniu uchwały antysmogowej do końca 2022 r. Cieszy nas również to, że informacje o postępach będą kwartalnie przekazywane opinii publicznej” – powiedział prezes Krakowskiego Alarmu Smogowego Andrzej Guła.
Licznik dostępny na stronie krakowskialarmsmogowy.pl wkrótce pojawi się na stronach partnerów projektu. Jest on również dostępny na stronie licznikkopciuchow.pl oraz wyświetlany na tablicach informujących o jakości powietrza w trzech lokalizacjach w Krakowie. Tablice powstały w ramach budżetu obywatelskiego.
Za naruszenie przepisów uchwały grozi mandat do 500 zł albo grzywna nałożona przez sąd do 5 tys. zł.
Pierwszym miastem w Małopolsce, w którym nie można używać paliw stałych do ogrzewania, jest stolica regionu, Kraków – uchwałę w tej sprawie przyjął sejmik województwa małopolskiego w połowie stycznia 2016 r. Na jej mocy w Krakowie od 1 września 2019 r. obowiązuje całkowity zakaz palenia węglem i drewnem.
Z kolei województwo małopolskie było pierwszym regionem w Polsce, w którym przyjęto regulacje antysmogowe dla całego województwa. Przepisy weszły w życie 1 lipca 2017 r. i wprowadziły ograniczenia dotyczące eksploatacji kotłów węglowych oraz paliw stałych złej jakości. Zgodnie z założeniami małopolskiej uchwały antysmogowej wszystkie kotły bezklasowe muszą zostać wymienione do końca 2022 roku, a niespełniające wymogów 5. klasy emisyjności - do końca 2026.
Paweł Morawczyński/PAP/bp
Skontaktuj się z Radiem Kraków - czekamy na opinie naszych Słuchaczy
Pod każdym materiałem na naszej stronie dostępny jest przycisk, dzięki któremu możecie Państwo wysyłać maile z opiniami. Wszystkie będą skrupulatnie czytane i nie pozostaną bez reakcji.
Opinie można wysyłać też bezpośrednio na adres [email protected]
Zapraszamy również do kontaktu z nami poprzez SMS - 4080, telefonicznie (12 200 33 33 – antena,12 630 60 00 – recepcja), a także na nasz profil na Facebooku oraz Twitterze.