Na początek Anna Rydlówna, córka znanego profesora okulistyki prof. Lucjana Rydla i siostra poety - także Lucjana Rydla. Przenosimy się do Bronowic, gdzie 20 listopada 1900 roku odbyło się słynne wesele Lucjana Rydla z Jadwigą Mikołajczykówną - upamiętnione potem przez Stanisława Wyspiańskiego. O pielęgniarskich wątkach z Heleną Matogą, pielęgniarką, znawczynią historii pielęgniarstwa rozmawia Marzena Florkowska
- A
- A
- A
Pod Lupą: pielęgniarki sprzed wieku
W tym tygodniu w cyklu Pod lupą oddamy się pod opiekę pielęgniarek - tych sprzed 100 lat. Bo i one odegrały niebagatelną rolę w odzyskiwaniu niepodległości.




Jej praca sprawiła, że śmiertelność wśród rannych żołnierzy spadła z 42 do 2%. A nie robiła pozornie nic wielkiego - zadbała o lepsze warunki higieniczne i odżywianie chorych. Dziś w cyklu Pod lupą mowa będzie o założycielce pierwszej świeckiej szkoły pielęgniarstwa przy Szpitalu św. Tomasza w Londynie Florencji Nightingale. To tam kształciły się polskie pielęgniarki, które potem pracowały podczas I wojny światowej. Medal jej imienia jest do dziś najważniejszym międzynarodowym wyróżnieniem pielęgniarskim.

Obrazy Wojciecha Kossaka i Leona Wyczółkowskiego są inspiracją do rozmowy o polskich pielęgniarkach podczas I wojny światowej. Pierwszy to tzw. Piekło karpackie - Dolor et Caritas. Datowany na 1915 rok przedstawia pielęgniarkę w stroju tzw. ekonomki pochylona nad rannym żołnierzem. Drugi obraz to portret Marii Epstein w stroju ekonomki. I to słowo „ekonomka” jest dziś kluczowe.

Pierwsze polskie świeckie pielęgniarki wywodziły się z zamożnych rodzin o wysokiej pozycji społecznej. Żony i córki ziemiańskie, z rodzin profesorów uniwersyteckich, często z bogatego mieszczaństwa, które jednak przeznaczało sporą część majątku na cele dobroczynne. Zachowało się zdjęcie , na którym te młode dziewczyny wybierające pielęgniarstwo jako swoją drogę życiową, beztrosko idą na letni spacer.
Ignacy Paderewski, pianista, kompozytor, patriota, pierwszy premier rządu w odrodzonej Polsce, w latach 1917-1918 był przedstawicielem Paryskiego Komitetu Narodowego Odrodzenia Polski na terenie USA. Z inicjatywy Komitetu były szkolone, przy czynnej pomocy Heleny Paderewskiej, tzw. szare samarytanki – Amerykanki polskiego pochodzenia, dla których zorganizowano krótkie kursy pomocy pielęgniarskiej przygotowujące do pracy w Polsce. We wrześniu 1918 roku, po zakończeniu wojny, pierwsza ich grupa pod kierunkiem pani Paderewskiej przybyła do Paryża, a miesiąc później do Polski. Ignacy Jan Paderewski przyczynił się także do powołania Warszawskiej Szkoły Pielęgniarstwa otwartej w 1921 roku.
Komentarze (0)
Najnowsze
-
22:01
Antonina Tosiek laureatką tegorocznej Nagrody im. Wisławy Szymborskiej
-
21:01
Ropa z czystą wodą. Gmina korzysta już ze stacji uzdatniania
-
20:46
Pobił kierowcę krakowskiego MPK, jest już w rękach policji
-
20:19
Ag Gag czyli knebel rolniczy. Jak prawo legalizuje bezprawie m.in. w USA?
-
20:01
Młode gwiazdy wystąpią w Krakowie
-
18:05
Myśliwi, strzelnice i luka systemu. Kryminolog o tym, skąd w Polsce bierze się nielegalna broń
-
17:53
Śledź "Śledzia" w wakacje. Pierwszy sezon serialu kryminalnego ponownie na antenie Radia Kraków
-
17:07
Kolej ruszyła z remontami w Małopolsce. Na liście most na Skawie
-
16:03
Prace drogowe w rejonie węzła Niepołomice. Ważne informacje dla kierowców
-
16:03
Wakacje z dzieckiem to nie tylko chaos i krzyk
-
10:45
Astronaucić, galaktykować, orbitować, czyli?
-
15:05
Nie zaczynaj biegania samodzielnie