Na początek Anna Rydlówna, córka znanego profesora okulistyki prof. Lucjana Rydla i siostra poety - także Lucjana Rydla. Przenosimy się do Bronowic, gdzie 20 listopada 1900 roku odbyło się słynne wesele Lucjana Rydla z Jadwigą Mikołajczykówną - upamiętnione potem przez Stanisława Wyspiańskiego. O pielęgniarskich wątkach z Heleną Matogą, pielęgniarką, znawczynią historii pielęgniarstwa rozmawia Marzena Florkowska
- A
- A
- A
Pod Lupą: pielęgniarki sprzed wieku
W tym tygodniu w cyklu Pod lupą oddamy się pod opiekę pielęgniarek - tych sprzed 100 lat. Bo i one odegrały niebagatelną rolę w odzyskiwaniu niepodległości.
Posłuchaj rozmowy z Heleną Matogą
Posłuchaj rozmowy z Heleną Matogą
Jej praca sprawiła, że śmiertelność wśród rannych żołnierzy spadła z 42 do 2%. A nie robiła pozornie nic wielkiego - zadbała o lepsze warunki higieniczne i odżywianie chorych. Dziś w cyklu Pod lupą mowa będzie o założycielce pierwszej świeckiej szkoły pielęgniarstwa przy Szpitalu św. Tomasza w Londynie Florencji Nightingale. To tam kształciły się polskie pielęgniarki, które potem pracowały podczas I wojny światowej. Medal jej imienia jest do dziś najważniejszym międzynarodowym wyróżnieniem pielęgniarskim.
Obrazy Wojciecha Kossaka i Leona Wyczółkowskiego są inspiracją do rozmowy o polskich pielęgniarkach podczas I wojny światowej. Pierwszy to tzw. Piekło karpackie - Dolor et Caritas. Datowany na 1915 rok przedstawia pielęgniarkę w stroju tzw. ekonomki pochylona nad rannym żołnierzem. Drugi obraz to portret Marii Epstein w stroju ekonomki. I to słowo „ekonomka” jest dziś kluczowe.
Pierwsze polskie świeckie pielęgniarki wywodziły się z zamożnych rodzin o wysokiej pozycji społecznej. Żony i córki ziemiańskie, z rodzin profesorów uniwersyteckich, często z bogatego mieszczaństwa, które jednak przeznaczało sporą część majątku na cele dobroczynne. Zachowało się zdjęcie , na którym te młode dziewczyny wybierające pielęgniarstwo jako swoją drogę życiową, beztrosko idą na letni spacer.
Ignacy Paderewski, pianista, kompozytor, patriota, pierwszy premier rządu w odrodzonej Polsce, w latach 1917-1918 był przedstawicielem Paryskiego Komitetu Narodowego Odrodzenia Polski na terenie USA. Z inicjatywy Komitetu były szkolone, przy czynnej pomocy Heleny Paderewskiej, tzw. szare samarytanki – Amerykanki polskiego pochodzenia, dla których zorganizowano krótkie kursy pomocy pielęgniarskiej przygotowujące do pracy w Polsce. We wrześniu 1918 roku, po zakończeniu wojny, pierwsza ich grupa pod kierunkiem pani Paderewskiej przybyła do Paryża, a miesiąc później do Polski. Ignacy Jan Paderewski przyczynił się także do powołania Warszawskiej Szkoły Pielęgniarstwa otwartej w 1921 roku.
Komentarze (0)
Najnowsze
-
14:25
Najwyżej położona Pasterka w Polsce na Wiktorówkach
-
13:21
Jedna z krakowskich tradycji przerwana. Kwiaciarki nie złożyły życzeń Adasiowi
-
13:05
Co im wyszeptał las?
-
12:18
Światło w mroku. Monika Dudek o zimie, świętach i powrocie do istoty tradycji
-
12:00
Filozofia na tropie Kevina, który został sam w domu. Co chce nam powiedzieć nieśmiertelny świąteczny klasyk?
-
10:53
W Zakopanem święta w śnieżnej scenerii. Trudne warunki na tatrzańskich szlakach
-
10:22
W Kopalni Soli w Wieliczce oraz Bochni już rozpoczęli świętowanie Bożego Narodzenia
-
09:52
Straż pożarna ostrzega przed pożarami podczas świąt. Winna jest głównie... nieuwaga
-
09:31
Wiek to tylko liczba. Krzysztof Cugowski w świątecznej rozmowie w Radiu Kraków
-
08:59
Car słucha bajek. Putin i samonapędzający się błąd Kremla
-
08:36
Kraków chce w kosmos. Prezydent Miszalski ze specjalną prośbą do premiera Tuska
-
07:52
Etnografka: Choinka to następczyni podłaźniczki