"Rzeźba w drewnie w twórczości polskich artystów 1918-2018” w Zakopanem

Kultura
Sobota, 2018.11.10 19:38 ( Edytowany Poniedziałek, 2021.05.31 01:02 )

W setną rocznicę odzyskania Niepodległości, Miejska Galeria Sztuki im. Wł. hr. Zamoyskiego w Zakopanem przypomina dokonania kilku pokoleń wybitnych rzeźbiarzy, mających w dorobku znaczące realizacje w drewnie .Na wystawie „Rzeźba w drewnie w twórczości polskich artystów 1918-2018” m in. projekty Karola Stryjeńskiego - dyrektora Szkoły Przemysłu Drzewnego i jego ucznia Antoniego Kenara, późniejszego dyrektora kontynuatorski Szkoły, Liceum Sztuk Plastycznych, rzeźby Wojciecha Brzegi , Konstantego Laszczki, Xawerego Dunikowskiego a także prace Władysława Hasiora, Jerzego Beresia, Antoniego Rząsy czy Adama Myjaka .

Wojciech Brzega "Gadeja", ze zbiorów Muzeum Tatrzańskiego im. dra Tytusa Chałubińskiego w Zakopanem, fot. Anna Hebda

„Rzeźba w drewnie w twórczości polskich artystów 1918-2018” w MGS w Zakopanem

Sławoj Ostrowski "Emeryt", 1990, ze zbiorów Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku

Grzegorz Klaman "Patrzący", 1986, ze zbiorów Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku

Antoni Kenar "Christiania", 1948, ze zbiorów Muzeum Sportu i Turystyki w WarszawieStanisław Kulon "Madonna", około 1970,

Stanisław Kulon "Madonna", około 1970, z kolekcji Zachęty - Narodowej Galerii Sztuki w Warszawie

Adam Myjak "Z cyklu Kolumny", 2000, ze zbiorów Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku

Antoni Rząsa , Chrystus z cyklu "Los człowieka".

Antonina Wysocka-Jończak "Subiektywny I", 1980, ze zbiorów Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku

Stansław Gąsienica Szostak, Janosik ze zbiorów Muzeum Tatrzańskiego w Zakopanem

Xawery Dunikowski "Portret Architekta Franciszka Mączyńskiego", ze zbiorów Towarzystwa Przyjaciół Sztuk Pięknych w Krakowie

1 / 10

Jakie związki w minionym, XX stuleciu łączyły artystów z drzewami i drewnem? Na pozór – wtedy właśnie nastąpiło ostateczne rozstanie. Wszak rozwój przemysłu, techniki i nowoczesnych technologii eliminowały to, co niemodne, tradycyjne i „powolne”. Przestały liczyć się organiczne kształty wywiedzione z przyrody, z pejzażu. Awangardy atakujące artystyczną przestrzeń i świadomość odbiorców zerwały z korzeniami. Na plan pierwszy wysunęły się inspiracje „przemysłowe”, odnoszące się do seryjnej wytwórczości. Idolem końca XIX wieku i początku XX wieku stała się maszyna.

Jednak… tęsknota, potrzeba czy może atawizm, czy też zew słowiańskiej pra-natury kazały szukać źródeł sztuki w tym, co pierwotne.

Najbardziej wyraziście nurt ten dał się zauważyć w państwach, które po I wojnie zaczęły funkcjonować niejako na nowo, odzyskując niepodległość.

I oto właśnie w Polsce, w II Rzeczpospolitej, która odżyła po 123-letniej niewoli, odrodziła się sztuka nawiązująca do prasłowiańskich korzeni.

Zaczęła się „moda” na drewno, na folklor – stylizowany, związany z nurtem określonym (po 1925 roku) mianem art déco, lecz nie wstydzący się swego ludowego rodowodu.

Wraz z powrotem do „autentycznych” surowców powrócił zachwyt (i szacunek) dla drewna. Zaczęły się mieszać tradycje i pochodzenie: sztuka użytkowa, ale wywodząca się ze wsi, z ludu, weszła w aliaże ze sztuką awangardową. A to spowodowało zainteresowanie materią, którą można nazwać „surowcem pierwszego kontaktu”. Czym była takowa w naszych realiach geograficznych?

Oczywiście, sięgnięto po drewno.

O tym właśnie traktuje wystawa „Rzeźba w drewnie w twórczości polskich artystów 1918 – 2018” w Miejskiej Galerii Sztuki im. Wł. hr. Zamoyskiego. Jasne, że to jedynie zasygnalizowanie tego gigantycznego tematu – ale nawet w takim skromnym liczebnie zestawie widać wielość możliwości, różnorodność koncepcji, rozpiętość powiązań z przeszłością. Widać też, jaki wielki emocjonalny potencjał zawarty jest w drewnie. Używając metaforycznego określenia – w drewnie mieści się nasza historia.

Monika Małkowska- fragment tekstu do katalogu wystawy.

Na pierwszym planie rzeźba Jerzego Beresia "Zwid Jubileuszowy", w tle praca Władysława Hasiora .

Fot.J.Drużyńska

Prezentowana (z konieczności jedynie przekrojowo) plejada polskich rzeźbiarzy, mających w swoim dorobku znaczące realizacje w drewnie, pozwala na refleksję, jak z perspektywy epoki i znaczenia zakopiańskiej rzeźby w drewnie, przebiegał proces ewolucyjny traktowania tworzywa drewnianego w sztuce polskiej – od ludowo rzemieślniczej snycerki, wywiedzionej z pasterskiego szałasu, poddanej rygorom wiedeńskiej „Werkschule”, poprzez akademickie kopie antycznych biustów i rokokowych girland, formistyczny rytm perfekcyjnych cięć w strukturze słojów, naiwną prostotę i „tajemną swobodę” Kenarowskiego eksperymentu pedagogiczno-artystycznego, aż po abstrakcyjną ekspresję tworzywa i strukturalne poszukiwania „czystej formy” w ostatnich dekadach. To również znakomita okazja, by dostrzec, jak w stuletnim okresie przemian historycznych, społecznych i kulturalnych zmieniła się doktryna estetyczna, środki wyrazu i rozumienie funkcji upodmiotowionego tworzywa.

Lidia Rosińska-Podleśny- fragment tekstu do katalogu wystawy.

Rozmowa o wystawie - " Koło kultury" 14 listopada g. 22.05

"Rzeźba w drewnie w twórczości polskich artystów 1918-2018” w Miejska Galeria Sztuki im Wł. hr. Zamoyskiego w Zakopanem

9 listopada 2018 - 27 stycznia - 2019

j.druzyńska/ mat. pras MGS

Komentarze (0)

Brak komentarzy

Najnowsze

Skontaktuj się z Radiem Kraków - czekamy na opinie naszych Słuchaczy

Pod każdym materiałem na naszej stronie dostępny jest przycisk, dzięki któremu możecie Państwo wysyłać maile z opiniami. Wszystkie będą skrupulatnie czytane i nie pozostaną bez reakcji.

Opinie można wysyłać też bezpośrednio na adres [email protected]

Zapraszamy również do kontaktu z nami poprzez SMS - 4080, telefonicznie (12 200 33 33 – antena,12 630 60 00 – recepcja), a także na nasz profil na Facebooku oraz Twitterze

Kultura

Sport

Muzyka

Audycje

Podcasty

Kontakt

Ramówka

Studia nagraniowe

"Rzeźba w drewnie w twórczości polskich artystów 1918-2018” w Zakopanem

Komentarze (0)

Dodaj komentarz

Najnowsze

Proces mężczyzny z Rabki, podejrzanego o próbę gwałtu na 13-latce, rozpocznie się za kilka tygodni

Wypadek na budowie przy placu Imbramowskim. Na pracownika spadły cegły, jest w ciężkim stanie

Dron spadł na teren oczyszczalni ścieków w Nowej Wsi. Skąd tam się wziął?

Nowe rondo w Jazowsku otwarte dla kierowców. Inwestycja zwiększy bezpieczeństwo i płynność ruchu

Budowa ronda w Tylmanowej

Czy w Tarnowie powstanie spopielarnia zwłok? Przedsiębiorca chce zbudować obiekt w Mościcach

Rzeczy, których potrzebuje współczesny przedsiębiorca od nowoczesnego księgowego

Rekonstrukcja kościoła pw. św. Heleny w Nowym Sączu

Tarnów bez obwodnicy. Co poszło nie tak w rozmowie z mieszkańcami?

Estakada na trasie S7 w Mistrzejowicach prawie gotowa. Waży 55 tysięcy ton i ma prawie dwa kilometry

Pendolino do Zakopanego. Pierwszy kurs już w październiku

Barbara Orlicz - Szczypuła i Anita Piotrowska na czele Krakowskoego Festiwalu Filmowego

Skontaktuj się z Radiem Kraków - czekamy na opinie naszych Słuchaczy

"Rzeźba w drewnie w twórczości polskich artystów 1918-2018” w Zakopanem

Komentarze (0)

Dodaj komentarz

Najnowsze

Proces mężczyzny z Rabki, podejrzanego o próbę gwałtu na 13-latce, rozpocznie się za kilka tygodni

Wypadek na budowie przy placu Imbramowskim. Na pracownika spadły cegły, jest w ciężkim stanie

Dron spadł na teren oczyszczalni ścieków w Nowej Wsi. Skąd tam się wziął?

Nowe rondo w Jazowsku otwarte dla kierowców. Inwestycja zwiększy bezpieczeństwo i płynność ruchu

Budowa ronda w Tylmanowej

Czy w Tarnowie powstanie spopielarnia zwłok? Przedsiębiorca chce zbudować obiekt w Mościcach

Rzeczy, których potrzebuje współczesny przedsiębiorca od nowoczesnego księgowego

Rekonstrukcja kościoła pw. św. Heleny w Nowym Sączu

Tarnów bez obwodnicy. Co poszło nie tak w rozmowie z mieszkańcami?

Estakada na trasie S7 w Mistrzejowicach prawie gotowa. Waży 55 tysięcy ton i ma prawie dwa kilometry

Pendolino do Zakopanego. Pierwszy kurs już w październiku

Barbara Orlicz - Szczypuła i Anita Piotrowska na czele Krakowskoego Festiwalu Filmowego

Kontakt

12 630 61 01

Wyślij wiadomość

Wyślij opinię