Radio Kraków
  • A
  • A
  • A
share

"W kręgu nauki" Audycja z dn. 9.04. 2022 r.

Francuz DENIS PAPPIN (1647 - 1712) jako protestant musiał w roku 1675 emigrować do Anglii, gdzie spędził resztę życia.

Do historii przeszedł jako wynalazca w 1681 r. szybkowaru, rodzaju kotła, w którym zastosował po raz pierwszy zawór bezpieczeństwa.

Zawór bezpieczeństwa; zamknięty i otwarty ( fot. Wikipedia)

Zawór bezpieczeństwa; zamknięty i otwarty ( fot. Wikipedia)

Papin nazwał swój wynalazek "zmiękczaczem kości", a na jego cześć szybkowar był długo nazywany kociołkiem Papina.

W 1698 r. skonstruował pierwszy tłokowy silnik parowy, wynalazł także między innymi piec do topienia szkła i pompę wirową odśrodkową.

Prof. RYSZARD TADEUSIEWICZ z Akademii Górniczo - Hutniczej, który w tej audycji przypomina jak ludzie eksplorowali podwodny świat, zwraca uwagę, że Denis Pappin w roku 1796 zbudował dwa okręty, w których zastosował zbiorniki balastowe.

Niestety Anglicy odnieśli się krytycznie do jego pomysłów.

Robert Fulton ( fot. Wikipedia)

Robert Fulton ( fot. Wikipedia)

Także mieszkający w Anglii Amerykanin ROBERT FULTON (1765 - 1815), który początkowo był malarzem, zajął się konstruowaniem okrętów podwodnych.

W latach 1798–1801 zbudował jedne z pierwszych okrętów podwodnych – trzy napędzane ręcznie za pomocą śruby "NAUTILUSY".

Jego genialny "Nautilus” został zaprezentowany w 1800 r. we francuskim porcie LE HAVRE i przebywał przez godzinę na głębokości 7,6 m

Napęd stanowiła śruba oraz... żagiel.  Był też wyposażony w torpedę na linie.

Mino, że rok później został ulepszony, nie zyskał uznania Napoleona i nie został dopuszczony do eksploatacji.

Posłuchaj!

Grodzisko Górne ( fot. Bożenka/Wikipedia)

Grodzisko Górne ( fot. Bożenka/Wikipedia)

Przypominamy sylwetkę wybitnego przedstawiciela krakowskiej szkoły matematycznej FRANCISZKA LEJI, urodzonego w 1885 r. w GRODZISKU GÓRNYM koło Leżajska, a zmarłego w KRAKOWIE w 1979 r.

Ukończył Uniwersytet Lwowski i był nauczycielem szkół średnich w Krakowie i Bochni.

Potem związał się z Uniwersytetem Jagiellońskim, od 1936 r. był kierownikiem Katedry Matematyki.

Franciszek Leja to jedna z ofiar "Sondraktion Krakau" w 1939 r.

Do Krakowa z obozu wrócił w maju 1940 r.

Nie mając środków do życia wyjechał do rodzinnego Grodziska Górnego, gdzie przebywał do 1945 r. i m.in. pisał podręczniki.



A jakie były jego powojenne losy?

Co zapisał w swoim pamiętniku "Dawniej było inaczej"

Posłuchaj rozmowy z dr DANUTĄ CIESIELSKĄ z Instytutu Historii Nauki Polskiej Akademii Nauk !

Autor:
Jan Stępień

Wyślij opinię na temat artykułu

Najnowsze

Kontakt

Sekretariat Zarządu

12 630 61 01

Wyślij wiadomość

Dodaj pliki

Wyślij opinię